I. Muâviye: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
LuCKY (mesaj | katkılar)
k →‎Muaviye ile ilgili Bazı Hadis Rivayetleri: Yazım hatası düzeltildi: itibariyle → itibarıyla AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Tarih bağlantısı düzenleme
30. satır:
Müslüman olmadan önce [[Uhud Savaşı]]'nda ve [[Hendek Savaşı]]'nda [[Mekke]]li paganların komutanı olarak [[Muhammed]] komutasındaki [[Müslümanlar]]a karşı savaşan [[Ebu Sufyan bin Harb]]'in oğludur. Annesi [[Kureyş]]'in başkanlarından olan "[[Utbe bin Rebîa]]"'nın kızı [[Hind bint Utbe]]'dir.<ref name="ucok">Üçok, Bahriye (1968), ''İslam Tarihi: Emeviler - Abbasiler'', Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları say.27</ref>
 
Ali ile savaştı, [[Mısır]]'ı ele geçirdi ve Ali'nin 661 yılında [[suikast]]e uğrayarak öldürülmesinden sonra halifeliği [[Hasan]]'dan devr alarak halifeliğini ilan etti. [[661]]'den [[680]]'e kadar [[İslam Devleti]]'ni yönetti.
 
== İlk yılları ==
Muaviye bin Ebu Sufyan [[602]] yılında [[Kureyş]] kabilesinin üyelerinden [[Beni Abd Şems]] ailesinin bir ferdi olarak dünyaya geldi. Modern [[Suudi Arabistan]]'ın kuzeybatısında yer alan [[Mekke]] Kureyş'in yönetimindeydi. Beni Abd-Şems ailesi bu yönetici zümrenin en nüfuzlu üyelerindendi. Muaviye'nin babası [[Ebu Sufyan bin Harb]] annesi ise [[Hind bint Utbe]] idi.
[[Muhammed]], Mekke'de yeni dini duyurmaya başladığında Abd-Şems ailesinin çoğu ona karşı çıktı. [[Hicret]] etmesine neden oldular ve ardından Müslümanlara karşı açılan tüm savaşlara katıldılar.
[[630]] yılında Müslümanlar Mekke'yi fethedince, tüm Mekkelilerle birlikte Abd-Şems ailesi de Müslüman oldu.
Bazı tarihçilere göre Muaviye akrabalarının şiddetli itirazlarına rağmen Müslüman oldu. Şiiler ise, [[Mekke'nin fethi]] bunu zorunlu kılana dek İslam'ı kabul etmediğini söylerler.
[[Muhammed]] karşıtlarına merhametli davrandı. Ordusuna katılıp önemli görevlere gelmelerine müsaade etti.<ref name="ibnkathir">Hafiz Ibn Katheer (İngilizce çev. Yoosuf Al-Hajj) (2012) ''Caliphate of Banu Umayyah From Al-Bidayah Wan-Nihayah Ibn Kathir'' Darusselam ISBN 9786035000802 say.113 {{İng}} Ibni Kathir Tarihi'nin kısaltılmış İngilizce çevirisi</ref> [[632]] yılında peygamberin ölümünden sonra ise [[Suriye]]'deki [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ordusuna sefere giden orduya katıldı. Orduda yükselerek büyük nüfuz sahibi oldu. İkinci halife [[Ömer bin Hattab]] tarafından Şam'ın valisi olarak atandı. Üçüncü halife [[Osman bin Affan]] döneminde ise halife tarafından [[Suriye]] eyalet valiliğine getirildi.
 
Kendisinden 130 hadis rivayet edilmiştir. Bunlardan sadece dördünün rivayetinde [[Muhammed el-Buhârî|Buharî]] ve [[Müslim bin Haccac|Müslim]] ittifâk etmişlerdir. [[Ebu Zer-el Gıfârî]], [[İbn-i Abbâs]] gibi [[sahabi]]lerin kendisinden rivayetleri vardır. Tâbiî'nden de Cübeyr İbn-i Nüfeyr, Saîd İbn-i Müseyyeb ve daha başkaları rivayet etmişlerdir.<ref>Abdi'l Latifi'z Zebidi,''Sahih-i Buhari Muhtasarı, Tecrid-i Sarih tercemesi ve şerhi'', Ankara, 1984 (Yedinci Baskı) Cilt 8, Sahife 129</ref>.
62. satır:
Suikaste uğrayan Halife [[Osman bin Affan]]'ın öcünü almak, aynı kabileden olduklarından Muaviye'ye düşmekteydi. Muaviye Osman'ın katillerinin kovuşturmasını yapmadığından onların işbirlikçisi olduğunu iddia ettiği [[Ali bin Ebu Talib|Ali]]'nin hilafetini reddetti. Bununla birlikte, öncülüğünü [[Ayşe bint Ebu Bekir|Ayşe]], [[Talha bin Ubeydullah|Talha]] ve [[Zübeyr bin Avvam]]'ın yaptığı isyana da katılmadı. İsyanın ardından yapılan [[Cemel Savaşı]]'nın galibi Ali, Ayşe'yi affetti. Ali'nin sağladığı refakatçiler eşliğinde Medine'ye giden Ayşe'ye maaş da bağladı.
Ali, [[Cemel Savaşı]]'nın ardından valisinin önderliğinde isyan eden [[Suriye]]'ye yöneldi. Fırat'a yönelen Ali [[657]] yılında Muaviye'nin güçleriyle çarpıştı. Muaviye, neredeyse mağlup olacağı [[Sıffin Savaşı]]'ndan hile yaparak kurtulmayı başardı. Muaviye'nin, Ali'nin safında çarpışanların dindarlığını istismar etmek için askerlerinin mızraklarına [[Kur'an]]'dan sayfalar astırdığı söylenir. Düşmanlarını görüşmeye ikna eden Muaviye Ali'nin yandaşlarını bölerek hilafetinin geçerliliğine gölge düşürdü. Ali'nin eski yandaşları [[hariciler]]in isyanından doğan zayıflıktan yararlanan Muaviye [[Mısır]]'ı ele geçirmek üzere harekete geçti. [[Muaviye]], [[Amr bin As]] komutasında [[Mısır]]'a bir ordu gönderdi. Amr bin As, halife Ali'ye bağlı şekilde [[Mısır]]'ı idare eden ve birinci halifenin oğlu olan Muhammed bin Ebubekir'i çıkan bir savaşta yenerek öldürdü. [[Amr bin As]] yaklaşık 2 yıl burayı [[Muaviye]]'ye bağlı bir şekilde idare etti.
 
== Halifeliği Hasan'dan devralışı ==
71. satır:
Hasan savaş başlamadan önce Muaviye askerlerine konuşma yaparak onlara yanlış yönde olduklarını ve Muaviye'yi haksız görüyorlarsa onun tarafında bulunmamaları gerektiğini hadis ve Kuran'dan örnekler vererek bildirdi. Hasan'ın kendi ordusundan teslim olacağını sanan bir kısım birlikler, Hasan'a isyan ettiler ve ona saldırdılar. Hasan yaralandıysa da, yakın korumaları bu saldırıyı püskürtmeyi başardı. Fakat Hasan'ın komutanlarından Ubeydullah, para ve altın karşılığında Hasan'a ihanet ederek Muaviye'nin tarafına geçti.
İki ordu arasında birkaç sonuç getirmeyen çarpışma yaşandı. Hasan'ın komutanlarından Kays bin Sad'ın 4.000 kişilik küçük ordusu, Muaviye'nin komutanlarından olan Busr bin Ertad'ı [[Kufe]] yakınlarında mağlup edip darmadağın etti. Sonunda Muaviye üstün gelemeyeceğini, üstün gelse bile birçok adamını kaybedeceğini anladı ve iki [[Kureyş]]li adamını Hasan ve takipçileriyle anlaşsınlar diye görevlendirdi. Halifenin 40.000 kişilik ordusu artık dağılmıştı ve kabileler köylerine dağılmaktaydı. Ayrıca halife Hasan yaralanmıştı ve ordusunun içinde meydana gelen başıbozukluk yüzünden ordusuna pek güvenemiyordu. Sonunda Hasan ve Muaviye [[661]] yılında Meşkin'de<ref>Kufe yakınlarında bir yer. (e-Berki, II, 1227; Yakut, V, 127-128)</ref> bir araya geldiler ve anlaştılar. [[Hasan bin Ali|Hasan]]; Kuran'a ve sünnete uyması, yandaşlarından intikam almaması şartlarını ve Muaviye'nin ölmesinden sonra halifeliğinin tekrar kendisine, eğer kendisi hayatta değil ise kardeşi [[Hüseyin bin Ali|Hüseyin]]’e geçmesi şartını öne sürmüştü. Muaviye sözde kabul etti. [[Hasan bin Ali|Hasan]] hicretin 41. yılında (m. [[661]]) Rebiulevvel veya Cemazielevvel ayında Muaviye'ye biat etdi.<ref>Halife, Tarih, 203; İbn Kuteybe, el-Maarif, 349</ref>
Antlaşmadan sonra biat almak üzere [[Kufe]]'ye yola çıkan, Muaviye Nuhayle'de<ref>el-Bekri, 11, 1304; Yakut, V, 278-279</ref> konakladı. Burada [[cuma namazı]]nı kıldırdıktan sonra şöyle bir konuşma yaptı:<ref>el-İsfahani, Mekatil, 70.</ref><ref>Sarıçam, İbrahim (1997) ''Emevî-Hâşimî iliskileri: İslâm öncesinden Abbasîlere kadar'', Türkiye Diyanet Vakfı yayınları. ISBN 975-389-284-5</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Muâviye" sayfasından alınmıştır