Aydınlanma Çağı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Kaynakça: düzeltme AWB ile
düzeltme, değiştirildi: 1789 → 1789 (2) AWB ile
7. satır:
 
== Genel çerçeve ==
Aydınlanma felsefesi ya da 18. yüzyıl felsefeleri ''genel olarak'' insanın kendi yaşamını düzenlemesini yeniden gündeme almış, hem düşüncenin hem toplumsal yaşamın köklü değişimlere uğrayacağı bir sürecin fikirsel/felsefi başlatıcısı olmuştur. Bu yüzyılın sonlarına doğru meydana gelen [[Fransız Devrimi]] ([[1789]]) ve ardından gerçekleşen modernleşme süreçleri, düşünsel anlamda etkilerini ve kaynaklarını aydınlanma felsefesinde bulmaktadır.
[[Din]] ya da [[Tanrı]] merkezli toplumsal yapının ve düzenlemelerin yerini bu süreçte [[akıl]] merkezli toplumsal düzenlemeler arayışı alır. Geniş ve genel anlamıyla ''aydınlanma'', Ortaçağ'da hüküm süren dünya görüşüne karşı yeni bir dünya görüşünün ortaya çıkması ve temellendirilmesi olarak belirtilir. Bu yüzyıl yeni bir ''ideal'' ile tarih sahnesinde yer alır; bu ideale göre, aklın aydınlattığı kesin doğrulara ve bilginin ilerlemesine dayanan ''entelektüel bir kültür'' egemen olmalıdır ve bu kültür sonsuz bir şekilde ''ilerlemelidir''. Böylece [[ilerleme]] ideali, insanın [[Gelenek|geleneğin]] köleliğinden kurtularak sürekli mutluluk ve özgürlük yolunda gelişeceği düşüncesine dayandırılır.
25. satır:
Dinde meydana gelen yenileşme hareketleri de, dinsel düşüncenin giderek geriletilmesi ve Aydınlanmacılıkla birlikte kuruculuk ve egemenlik gücünü kaybetmesiyle sonuçlanmıştır. [[Rönesans]] ve [[reformlar]]la başlayan bu gelişmeler, aydınlanmacılıkla doruğuna varmış ve buradan itibaren [[Modernite]] denilen sürecin oluşumunu hazırlamıştır. Bu süreç aydınlamacılıkta ifadesini bulan köklü bir zihin değişikliği anlamına gelmektedir.
 
[[Isaac Newton|Newton]] ve [[Mikolaj Kopernik|Kopernik]] ile tüm bir evren-dünya kavrayışı değişime uğramış, [[René Descartes|Descartes]] ve [[Immanuel Kant|Kant]] gibi isimlerle bu değişen zihniyetin felsefi düşüncesi geliştirilmiştir. [[Avrupa]]'daki [[endüstri devrimleri]] de bu sürecin maddi temelini oluşturmaktadır. Yeni ve bambaşka toplumsal ve ekonomik ilişkiler icerisinde yaşamaya başlayan insanlar, ortaya çıkan yeni düşünce biçimleriyle dünyaya bambaşka gözlerle bakmaya başlamışlardır. Bunun sonucunda modern yaşamın temellleri atılmıştır. [[1789]] [[Fransız ihtilali]]nin temelinde, [[Fransız aydınlanmacılığı]]nın belirleyici bir etkisi vardır.
 
== Doğuşunda ve gelişmesinde belirleyici bazı isimler ==