Aksungur el-Hacib: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Kaynakça: düzeltme AWB ile
düzeltme, değiştirildi: 1086 → 1086 (4) AWB ile
27. satır:
| dini = [[Sünni İslam]]
}}
'''Aksungur El-Hacib''', tam adıyla '''Kasım ad-Davla Ebu Said Aksunkur el-Hacib''' ([[Arapça]]:آق سنقر الحاجب ), '''Aq Sunqur al-Hajib''' ya da '''Aksungur el-Hacip''', (d.? - ö. 1094) [[Büyük Selçuklu İmparatorluğu|Büyük Selçuklu Devleti]] altında, [[Sultan]] [[Melikşah]] saltanat dönemi'nde, [[1086]] - [[1094]] arasında, [[Selçuklu]] [[Halep]] [[Emir]]liği yapan yönetici.
 
==Hayatı==
35. satır:
1086'de [[Büyük Selçuklu İmparatorluğu|Büyük Selçuklu Devleti]] Sultanı Melikşah tarafından [[Anadolu Selçuklu Devleti]] ilk hükümdarı olarak tayin edilen [[I. Süleyman Şah|Kutalmışoğlu Süleyman Şah]] ile kuzeni Sultan Melikşah'ın küçūk kardeşi ve [[Alp Arslan]]'in küçük oğlu olan [[I. Tutuş|Ebu Said Taculdevlet Tutuş]] arasında Suriye'de iktidarın kimin elinde olacağı hakkında bir askeri mucadele başladı. Süleyman Şah [[Antakya]]'yı ele geçirip Halep'i kuşattı. Halep valisi olan İbn-i Huteyti'ye yardım için Tutuş yanında Selçuklu komutan Artuk Bey'i ([[Artuklu Beyliği]]'nin kurucusu) olarak gelerek 4 Haziran 1086 da Halep yakınlarında [[Ayn Seylem Savaşı]]'nda Süleyman Şah'la karşılaşıp onu mağlup etti. Bu muharebede galip gelen Tutuş kendini Suriye Sultanı olarak ilan etti. Bunun üzerine Sultan Melikşah, kardeşi Tutuş'un iktidar gücũnũ kısıtlamak için Tutuş'u sadece Şam Emiri olarak atadı ve Halep Emirliği'ne kendine yakın olan kölemeni Aksungur el-Hacib'i getirdi.
 
Büyük Selçuklu Devleti'nin merkezi yönetiminden bağımsız davranan Aksungur el-Hacib, [[1087]]'den itibaren ''[[de facto]]'' hükümdarlık haklarına sahip oldu ve [[Suriye]]'nin, başta [[kuzey]]i olmak üzere, büyük bir kısmını bu şekilde yönetti.
 
1094 yılında Sultan Melikşah'ın ölümu üzerine Büyük Selçuklu Devleti tahtı için oğulları olan [[I. Mahmud (Selçuklu)|Mahmud]] ile [[Berkyaruk]] ve amcaları olan Tutuş arasında bir taht mücadelesi başladı. Bu sırada Halep Emiri olan Aksungur el-Hacib Sultan Berkyaruk'un tarafını tuttu ve Tutuş'a karşı oldu. [[Şam]] [[Emir]]i olan Tutuş, Nisan/Mayıs [[1094]]'te Aksungur'un savunduğu Halep ūzerine bir sefer yapıp şehri kuşattı; ama Sultan Berkyaruk'un emrine uyan Musul Atabeyi [[Kurboga]] Aksungura destek verince Halep'i alamadı. 26 Mayıs 1094'te Halep Emiri Aksungur ile Sultanlık iddiasında olan Tutuş arasında "Tell El-Sultan Muharebesi" yapıldı. Bu muharebede Aksungur yenik düştü ve esir olarak Tutuş'a teslim oldu. Tutuş, Aksungur'u vatan hainliğiyle suçlayıp muharebe meydanında kafasını vurdurdu.
 
Bunun sonrasında Tutuş Halep Melikliği'ni de eline geçirerek, kendisinin Suriye ve Iran'da Fars bōlgesin üzerinde Sultanlığını iddia etti. Berkyaruk ile Tutuş arasında 26 Şubat 1095'te Rey yakınlarında yapılan bir muharebe sonunda Tutuş savaşı kaybederek ve savaş meydanında ōldürūldü.