Plütoid: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
→‎top: düzeltme AWB ile
1. satır:
[[Dosya:EightTNOs.png|küçükresim|sağ| [[Eris]], [[Plüton]], [[Makemake]], [[Haumea]], Sedna, 2007 OR10, Quaoar, Orcus, ve Dünya'nın boyutlarına göre karşılaştırılması]]
'''Plütoid''', '''plütonsal''' veya '''plütonumsu''' [[Neptün ötesi cisim|Neptün ötesindeki]] [[cüce gezegen]]ler veya bunlarla ve plütoid adını kalıcı olarak almış [[gök cismi|cisimlerin]] benzer şekilde olan cisimler için kullanılan terim. Bu terim, İngilizce ''"{{dil|en|plutoid}}"'' kelimesinden gelmektedir ve ''"[[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]]'a benzer"'' anlamındadır. [[Uluslararası Astronomi Birliği]] (UAB) astronomik cisimler için 2006 çözümünde "[[gezegen]]" kelimesinin tanımlarken bunun bir sonucu olarak bu kategoriyi geliştirmiştir. [[11 Haziran]] [[2008]]'de UAB'nin "plütoid" için resmî açıklaması şu şekildedir:
 
:Plütoidler, [[Güneş]]'in çevresinde [[ana eksen]]inin yarısı [[Neptün]]'ünkinden büyük bir yörüngede dönen ve kendi [[kütle çekimi]]nin [[rijit cisim]] kuvvetlerini yenebilmesini sağlayacak yeterlilikte kütle ile [[hidrostatik denge]]yi yakalayarak dairesele bir şekle sahip ve yörüngesinin çevresini temizlememiş [[gök cismi|gök cisimlerdir]]. Plütoidlerin [[uydu]]ları ise kütle çekimlerinin belirlediği bir şekli sağlayacak yeterli kütleye sahip olsalar bile "plütoid" olarak sayılamaz.<ref>[http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0804 News Release - IAU0804:] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080613121232/http://www.iau.org/public_press/news/release/iau0804/ |date=13 Haziran 2008 }} Güneş Sistemi'ndeki Plüton benzeri nesneler için "plütoid" adı seçilmiştir</ref>
6. satır:
[[Dosya:Euler diagram of solar system bodies.svg|thumb|350px|sağ|[[Güneş Sistemi]]'ndeki cisimlerin şeklini gösteren [[Euler diyagramı]].]]
 
Bu açıklamaya dayanarak plütoidler, cüce gezegenler ile [[Neptün ötesi cisim]]ler kümeleri arasında bir kesişim kümesi olarak düşünülebilir. [[2008]]'deki güncelleştirmeden beri sadece [[Plüton (cüce gezegen)|Plüton]], [[Eris (cüce gezegen)|Eris]], [[Haumea (cüce gezegen)|Haumea]] ve [[Makemake (cüce gezegen)|Makemake]] cisimleri ''plütoid'' olarak sınıflandırılmıştır. [[2007]] Nisan'ında, 70'ten fazla cismin de bu sınıflandırmaya aday olabileceği duyurulmuştu.
 
Bir cüce gezegen olan [[Ceres (cüce gezegen)|Ceres]]'in durumu da 11 Haziran 2008'deki IAU0804 adlı raporda belirtilmiştir. Ceres, [[Mars]] ve [[Jüpiter]] arasındaki asteroit kuşağında yer aldığından plütoid değildir. Günümüzdeki bilimsel yaklaşım doğrultusunda Ceres, türünün tek örneğidir. Şu anda da Ceres benzeri cüce gezegenler kategorisini oluşturmak düşünülmemektedir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Plütoid" sayfasından alınmıştır