Eduard Şevardnadze: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Hayatı: düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
65. satır:
|ödüller = {{Sosyalist İşçi Kahramanı}}<br>{{Lenin Nişanı}} {{Lenin Nişanı}} {{Lenin Nişanı}} {{Lenin Nişanı}} {{Lenin Nişanı}} {{Ekim Devrimi Nişanı}} {{Vatanseverlik Savaşı Nişanı 2}} {{Kızıl Bayrak İşçi Nişanı}}<br />[[Dosya:UK Order St-Michael St-George ribbon.svg|border|25px|link=Aziz Michael ve Aziz George Nişanı]] [[Dosya:Order of Prince Yaroslav the Wise 1st 2nd and 3rd Class of Ukraine.png|border|25px|link=Bilge Prens Yarsolav Nişanı]] [[Dosya:Order of the State of Republic of Turkey.png|border|25px|link=Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı]]
}}
'''Eduard Şevardnadze''' ({{Dil|ka|ედუარდ შევარდნაძე|dil_adı=e}}; d. 25 Ocak [[1928]] - ö. [[7 Temmuz]] [[2014]]), Eski [[Sovyetler Birliği|SSCB]] Dışişleri Bakanı, [[Gürcistan]]'ın Eski Devlet Başkanı. İlk Devlet Başkanı [[Zviad Gamzahurdiya]]'nın devrilmesiyle iktidara gelmiş, [[Miheil Saakaşvili]] liderliğindeki muhalefet tarafından iktidardan ayrılmak zorunda bırakılmıştır.
 
== Hayatı ==
Gürcü bir öğretmenin oğludur. [[Gürcistan Komünist Partisi (Sovyetler Birliği)|Gürcistan Komünist Partisi]]'nin okulunda öğrenim gördü. [[1960]]'ta [[Kutaisi]] Pedagoji Entitüsü'nde tarih öğrenimini tamamladı. [[1946]]'da [[Komsomol]]'a girdi.1957-61 arasında Gürcistan Komsomolu Merkez Komitesi birinci sekreterliği görevini yürüttü. [[1964]]'te [[Tiflis]]'e giderek parti yönetiminde çeşitli görevler üstlendi ve [[1972]]'de Gürcistan Komünist Partisi birinci sekreteri oldu. [[1976]]'da [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]] Merkez Komitesi'ne, [[1978]]'de de Politbüro aday üyeliğine seçildi. [[1985]]'te [[Politbüro]]'ya alındı ve 1957'den beri dışişleri bakanı olan [[Andrey Gromiko]]'nun yerine dışişleri bakanlığına getirildi.
 
Daha önce hiç dış politika deneyimi olmadığı halde Şevardnadze, [[Gorbaçov]]'un dış politika çizgisini başarıyla uyguladı. Bu çerçevede Sovyet askerleri [[1988]]'de [[Afganistan]]'dan çekildi; [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'yle yeni silahsızlanma antlaşmaları hazırlandı; 1989-1990'da [[Doğu Avrupa]] ülkelerinin tümünde komünist yönetimlerin çöküşünü Sovyet hükûmeti sessizce onayladı. Şevardnadze, [[Gorbaçov]]'un en yakın çalışma arkadaşları ve [[glasnost]] (açıklık) ve [[Perestroyka]] (yeniden yapılanma) politikalarının en etkin savunucuları arasında yer aldı. Ama Aralık [[1990]]'da, tutucu komünistlerin yönetim üzerindeki etkisinin artışını protesto amacıyla ansızın istifa etti. Tutucuların [[1991]]'de giriştiği darbenin başarısızlığa uğramasından sonra Sovyet Dışişleri Bakanlığı görevine kısa süre (19 Kasım-25 Aralık) için döndü; SSCB'nin dağılmasıyla bu görevi de sona erdi.
 
Şevardnadze 10 Mart [[1992]]'de [[Gürcistan]]'ın Devlet Konseyi başkanlığına (devlet başkanı) getirildi. [[1995]] ve [[2000]] yıllarında yapılan seçimlerde iki kez daha bu göreve getirildi. [[Ağustos]] [[1995]] ve [[Şubat]] [[1998]]'de iki ayrı suikast girişimini atlattı. İktidar boyunca karşı karşıya kaldığı en büyük sorun [[Abhazya]] ve [[Güney Osetya]]'daki ayrılıkçı hareketlerdi. [[2 Kasım]] [[2003]]'te yapılan parlamento seçimlerine hile karıştırıldığı iddiasıyla başlayan toplu gösteriler sonucunda başta [[Mihail Saakaşvili]] ve diğer muhalefet liderlerinin çağrısına uyarak görevinden çekildi. Tüm dünyanın [[Gül Devrimi]] diye bildiği bu olayda Batılı vakıfların maddi desteğiyle tıpkı [[Sırbistan]]'daki [[Slobodan Miloşeviç]]'e yapılan iktidardan indirme girişimi Şevardnadze için de başarılı oldu.
 
== Ölümü ==