Varşova Gettosu Ayaklanması: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
→‎top: düzeltme AWB ile
30. satır:
}}
 
'''Varşova Gettosu Ayaklanması''', Alman işgali döneminde, [[19 Nisan]] - [[16 Mayıs]] [[1943]] tarihleri arasında [[Genel Hükûmet|Polonya Genel Hükûmeti]] (Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete)'nin merkezi [[Varşova]] şehrinde bulunan [[Varşova Gettosu]]'nda devam eden ayaklanma.
 
[[Varşova]]'dan sürülerek [[Treblinka İmha Kampı]]na gönderilmek istenen Yahudilerin direnişinden başlayan ve Żydowska Organizacja Bojowa (ŻOB: [[Yahudi Muharebe Örgütü]]) ve Żydowski Związek Wojskowy (ŻZW: Yahudi Askerî Birliği) gibi Yahudi direnişçi örgütleri ve [[Armia Krajowa]] (AK / Yurt Ordusu) ve [[Gwardia Ludowa]] (GL: Halk Muhafızı, sonraki [[Armia Ludowa]]: AL: Halk Ordusu) gibi Polonyalı silahlı örgütlerin giriştiği ayaklanma. [[19 Nisan]] [[1943]]'te başlayan ayaklanma dört hafta sürdükten sonra [[16 Mayıs]]'ta bastırılmıştır.
 
[[Adolf Hitler|Hitler]]'in [[Avrupa]]'yı [[Yahudiler|Yahudi]]lerden arındırmaya yönelik "[[Nihai Çözüm]]"ün bir parçası olarak, Almanların ele geçirdiği her yerde, Yahudilerin imha edilmeden önce toplumdan tecrit edildiği gettolar kurulmuştu. Varşova [[Getto]]su, eski bir Yahudi mahallesini içine alıyordu.
40. satır:
Treblinka'dan kaçmayı başarabilen birkaç Yahudi sayesinde, gettodan nakledilenlerin gerçekte doğrudan gaz odalarına gönderildiği Varşova Gettosu'ndaki yeraltı örgütünce öğrenildi. 18 Ocak [[1943]]'te bir gemiyi dolduracak sayıda [[Yahudiler|Yahudi]]'yi almak üzere gettoya giren Almanlar gizli Yahudi Muharebe Örgütü'nün beklenmedik silahlı direnişiyle karşılaştı.
 
Sokak çarpışmaları dört gün sürdü ve yaklaşık 50 Alman ile çok sayıda Yahudi öldü. Bu çarpışmalar sırasında da ZOB bazı Alman silahlarını ele geçirmeyi başardı. Almanlar geri çekildiler ve [[19 Nisan]]'a değin nakil işlemini durdurdular. [[SS]] şefi [[Heinrich Himmler]] [[20 Nisan]]'da [[Adolf Hitler|Hitler]]'in doğum günü onuruna gettoyu zorla temizlemek için özel bir harekat başlattı. Almanlar [[8 Mayıs]]'a değin ZOB'un yeraltı karargahına ulaşmayı başaramadı. Yeraltı sığınaklarında saklanan siviller teslim oldu. Tek yanlı savaş Yahudilerin cephanesinin tükendiği [[16 Mayıs]]'a değin sürdü. Ayaklanmada ölenlerin toplam sayısı tam olarak bilinmemekle birlikte, 28 günlük direniş sırasında Almanların verdiği birkaç yüz ölüye karşılık 56 bin dolayında Yahudi'nin öldürüldüğü ya da imha kamplarına gönderildiği sanılmaktadır.
 
== Not ==