Vikipedi

İttihat ve Terakki: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
2ulus (mesaj | katkılar)
10.022 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Zenci fil (mesaj | katkılar)
1.082 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{taraflı}}
'''İttihat ve Terakki Cemiyeti''' (Osmanlı Türkçesi: إتحاد و ترقى), [[Osmanlı Devleti]]'nde [[1908 Devrimi]]'ne önayak olan ve 1908-1918 arasında - kısa kesintilerle - imparatorluk yönetimine hakim olan siyasi hareketörgüt. '''İttihat ve Terakki Fırkası''' olarak da anılmıştır. Batı dillerinde daha çok '''Jöntürkler''' (Fransızca: ''Les Jeunes-Turcs'', Genç Türkler) olarak adlandırılır.
 
Türkiye’de kurulan ilk kitlesel siyasi partidir. 1913-1918 yılları arasında parlamentodan diğer partileri dışlayarak kurduğu rejim, yeryüzündeki [[Tek Parti Rejimleri]]'nin ilki olarak değerlendirilir. Bu cemiyet Avrupa'nın Rusya gibi birçok büyük devletinden daha önce Osmanlı Devleti'nde parlementoyu kurarak, demokrasinin tohumlarını ekmiştir.
 
İttihat ve Terakki örgütü 1919-1922 arasındaki Türk Ulusal Direnişinin çekirdeğini teşkil etmiştir. 1923'te kurulan [[Türkiye Cumhuriyeti]]'nin yönetici kadrolarının tümüne yakını da İ-T örgütüne mensuptur. Ancak örgütün 1918'de kendini feshetmesinden sonra eski lider kadrosu ile Mustafa Kemal önderliğindeki yeni kadro ayrışmış, Cumhuriyetin kurucuları İttihat ve Terakki ile irtibatlandırılmayı ve "İttihatçı" olarak tanınmayı kesinlikleçoğu zaman reddetmişlerdir.
 
İttihat ve Terakki'nin başlıca siyasi liderleri [[Enver Paşa|Enver]], [[Talat Paşa|Tal'at]], ve [[Cemal Paşa|Cemal]] ve [[Sait Halim Paşa|Sait Halim]] Paşalardır. DördüÜçü de 1918'de kaçtıkları yabancı ülkelerde 19201921-2122 yıllarında kuşku uyandıran bir şekilde öldürülmüştür. İkinci düzeydeki liderlerin birçoğu 1926 yılında [[İzmir Suikasti]] gerekçesiyle idam edilmiştir.
 
==Kuruluş Dönemi==
Sonradan İttihat ve Terakki Cemiyeti adını alan hareket, II. Abdülhamit'in baskıcı rejimine karşı mücadele etmek amacıyla yurt içinde ve yurt dışında örgütlenen iki veya daha fazla grubun birleşmesiyle oluşmuştur.
Osmanlı Devleti, "Hasta Adam" durumuna düşünce, Batılı devletlerin iştahı kabardı. Devleti içeriden yıkarak kendilerine daha çok pay sağlayacak gizli cemiyetler kurdular ve bunlara gizli destek verdiler. İşte bunlardan biri de, 21 Mayıs 1889'da gizli kurulan, İttihâd-ı Osmânî cemiyetidir. Daha sonra İttihat ve Terakki adını aldı. İtalyan Karbonari mason teşkîlâtını örnek alarak kurulan bu gizli cemiyet, hücreler hâlinde teşkilâtlandı. Cemiyet üyeleri, Pâris'te bulunan Jön Türkler'le irtibatlı çalışıyorlardı.
 
Yurt içinde İ-T'nin ilk nüvesini [[1889]]'da [[Askeri Tıbbiye]] Mektebi'nde kurulan ''İttihad-ı Osmani Cemiyeti'' adlı gizli örgüt oluşturdu. Bu örgütü [[İshak Sükûti]] (1868-1902), [[İbrahim Temo]] (1865-1939), [[Abdullah Cevdet]] (1869-1932), Mehmed Reşid ve Hikmet Emin adlı beş öğrenci kurmuştu.
==Amaçları ve Yaptıkları==
Nihai hedef olarak Osmanlı Devletini yok etme gayesini güden, ihtilâlci bir kimliğe sâhip olan ve kurucularının ekseriyetinin mason olması ile dikkat çeken bu cemiyet, ülke içinde veya dışında aynı gaye ile kurulan cemiyetleri kendine çekerek kaynaştırmayı başardı. Her konuda olduğu gibi, bu konuda da basın kendilerine büyük destek verdi. Zaten İttihatçıları iktidar yapan da basındı.
 
İttihat ve Terakki, görevi gereği, Devletin başına büyük gâileler açtı. Bir oldu bittiye getirerek Osmanlı Devletini, Almanlar'ın isteği ile Birinci Dünya Harbi'ne soktu. İktidarda kaldıkları on senede, üç kıtaya yayılmış altı yüz senelik koca bir imparatorluğu, korkunç bir ihtiras ve cehâlet ile tarihin derinliklerine gömen İttihat ve Terakki'dir. En az iki milyon kişiyi, cephelerde kar ve tipi altında veya kavurucu çöller ortasında çıplak, aç, susuz bırakarak şehid olmalarına sebep olan İttihat ve Terakki'nin ileri gelenleridir. Birkaç milyon kilometre kare olarak devraldıkları bir memleketi, birkaç yüz bin kilometre kareye kadar küçülttüler. Sonunda, bu küçük toprak parçasını da düşman çizmelerinin altında bırakarak kaçtılar.
 
==II. Meşrutiyet Dönemi==
İttihatçılar, gerçek yüzlerini hep sakladılar. Menfaatleri neyi gerektiriyorsa, öyle göründüler. Türk ve İslâm düşmanlarıyla işbirliği yaptıkları, bünyelerinde bunlara yer verdikleri halde, Müslüman, Türkçü ve milliyetçi bir çizgi takip eder göründüler. Fakat, Türk ve Müslüman düşmanı Yahudi Emanuel Karaso ve Ermeni Hallaçyan gibileri İttihat ve Terakki'nin ileri gelen elemanlarındandır.
 
==Görünür Zararları==
Bu dernek II. Meşrutiyetten sonra siyasal bir parti durumunu aldı. Seçimleri kazandı. Ama memleketi gereği gibi yönetemedi. Parti ilk önce hükümeti kuramadı. Perde arkasından ülkeyi yönetmeye kalkıştı. Böylece doğan otorite boşluğu savaşlara neden oldu. Enver Paşa, Talat Paşa ve Cemal Paşa'nın yönetimindeki İttihat ve Terakki Partisi bu savaşlardan sonra yönetime doğrudan doğruya el koydu. Ama onlarda dışgüçler etkisinde devleti uçuruma sürükledi, Trablusgarp tümden ve Balkan Yarımadasında elde kalan son yerler yitirilmişti.Sonunda en büyük siyasal hatasını işleyerek devleti I. Dünya Savaşı'na soktu. (Ayrıca örgütün kurucularının siyonist,mason,sabetaycı,yahudi ve ermeni asıllı oldukları bilinip sadece devletin zararına çalıştıkları tarihi kaynaklarca ispatlanmıştır)
 
== Cemiyet Dağıldıktan Sonra Olanlar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İttihat_ve_Terakki" sayfasından alınmıştır