Kartacalılar: Revizyonlar arasındaki fark

▲[[Dosya:Terracota_orante_púnica_Ibiza_(M.A.N.)_01.jpg|sağ|küçükresim| Dua eden Kartacalı heykelciği, y. MÖ 3. yüzyıl ]]

▲Aynı zamanda '''[[Antik Kartaca|Kartacalılar]]''' olarak da bilinen '''Pönler''' ([[Latince]]: <small>tek.</small> ''punikus'', <small>çoğ.</small> ''Punici'') kökenleri [[Fenikeliler|Fenikelilere]] dayanan [[Antik Kartaca]] (Kuzeydoğu [[Cezayir]] ve modern [[Tunus]]) halkıydı. Halkın konuştuğu dil olan [[Pönce]], [[Fenikece]] dilinin bir lehçesidir.

▲Fenikeli atalarının aksine Kartacalılar, Kuzeybatı Afrika [[Hinterland|hinterlandını]] ve [[Trans Sahra ticareti]] yollarını kapsamış bir toprak [[Aristokrasi|aristokrasisine]] sahipti. Daha sonraki zamanlarda, klanlardan biri [[İber Yarımadası|İberya’da]] [[Helenistik Dönem|Helenistik]] sisteme sahip bir imparatorluk kurdular.

▲Diğer Fenike halkları gibi Pönlerin de kentleşmiş kültürleri ve ekonomileri denizle güçlü bir şekilde bağlantılıydı. Yurtdışında, [[Mağrip|Berberi Kuzeybatı Afrika'nın]] bazı kıyı bölgeleri ile Tunus ve [[Libya|Libya'nın]] yanı sıra [[Sardinya Özerk Bölgesi|Sardunya]], [[Korsika]], [[Sicilya Özerk Bölgesi|Sicilya]], [[Balear Adaları]], [[Malta]] ve batı Akdeniz'in diğer küçük adaları üzerinde kontrol sağladılar. Balear Adaları, Sardunya, Korsika ve Sicilya'da hinterlandındaki bağımsız yerlilerle güçlü ekonomik ve politik bağları da vardı. Pönlerin denizdeki varlığı ve ticareti Akdeniz'e ve ötesinde yer alan Atlantik İberya, [[Britanya Adaları]], [[Kanarya Adaları]] ve [[Batı Afrika|Batı Afrika'ya]] kadar uzanıyordu.<ref>[https://books.google.com/books?id=1EEtmT9Tbj4C&pg=PA17&dq=The+Phoenicians,+2001#v=onepage&q=British%20Isles&f=false The Phoenicians] retrieved 12 October 2009</ref>

▲Pön halkının teknik başarıları arasında [[Cam|renksiz cam üretimine geçiş]] ve [[İzabe|erimiş demirin]] saflığını arttırmak için [[Göl|lakustrin]] [[Kireç taşı|kireçtaşı]] kullanımı sayılabilir.

▲Pön kültürünün çoğu, MÖ 264'ten 146'ya kadar [[Antik Roma|Roma]] ve [[Antik Kartaca|Kartaca]] arasında gerçekleşen [[Pön Savaşları|Pön Savaşlarının]] bir sonucu olarak yok edildi.<ref>Chris Scarre, "The Wars with Carthage", ''The Manawy Historical Atlas of Ancient Rome'' (London: Penguin Books, 1995), 24–25.</ref> Pön Savaşlarından sonra Romalılar ''Pön'' terimini ''hain'' anlamına gelen sıfat olarak kullandılar.

▲İber'den [[Kıbrıs Cumhuriyeti|Kıbrıs'a]] kadar uzanan yerleşim yerlerinde Pön kalıntıları hala bulunabilir.