Güney Kore: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltme yapıldı. |
k Yazım hatası düzeltildi: halen → hâlen AWB ile |
||
27. satır:
| resmî_diller = [[Korece]]<br />[[Kore İşaret Dili]]
| bölgesel_diller =
| dil_tipi =
| diller = [[Hangul]]
| etnik_gruplar =Ağırlıklı olarak [[Koreliler|Koreli]]. Resmî istatistik yok{{Efn|Güney Kore hükûmeti tarafından etnik kökene ilişkin hiçbir
| etnik_grup_yılı =
| milliyet = [[Koreli]]
142. satır:
Kore ismi Goryeo isminden türemiştir. Adı Goryeo, ilk olarak eski Goguryeo krallığı tarafından 5. yüzyılda isminin kısaltılmış şekli olarak kullanılmıştır. Goryeo'nun 10. yüzyıl krallığı Goguryeo'yu başardı<ref name="Koryo1">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Rossabi|ad1=Morris|başlık=China Among Equals: The Middle Kingdom and Its Neighbors, 10th–14th Centuries|yayıncı=University of California Press|isbn=978-0-520-04562-0|sayfa=323|url=https://books.google.com/books?id=sNpD5UKmkswC&q=%22As+the+self-proclaimed+successor+to+Koguryo+and+the+protector+of+Parhae+refugees%2C+many+of+them+of+Koguryo+origin%2C+Koryo+considered+the+northern+territories+in+Manchuria+its+rightful+legacy.%22#v=snippet&q=%22As%20the%20self-proclaimed%20successor%20to%20Koguryo%20and%20the%20protector%20of%20Parhae%20refugees%2C%20many%20of%20them%20of%20Koguryo%20origin%2C%20Koryo%20considered%20the%20northern%20territories%20in%20Manchuria%20its%20rightful%20legacy.%22&f=false|erişimtarihi=8 Kasım 2016|tarih=20 Mayıs 1983}}</ref><ref name="Koryo2">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Yi|ad1=Ki-baek|başlık=A New History of Korea|yayıncı=Harvard University Press|isbn=978-0-674-61576-2|sayfa=103|url=https://books.google.com/books?id=g2mdVwXpMzwC&pg=PA103#v=onepage&q&f=false|erişimtarihi=8 Kasım 2016|yıl=1984}}</ref><ref name="Koryo3">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Kim|ad1=Djun Kil|başlık=The History of Korea|yayıncı=ABC-CLIO|isbn=978-0-313-03853-2|sayfa=57|url=https://books.google.com/books?id=ci_iGuAAqmsC&pg=PA57#v=onepage&q&f=false|erişimtarihi=8 Kasım 2016|tarih=30 Ocak 2005}}</ref><ref name="Koryo4">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Grayson|ad1=James H.|başlık=Korea – A Religious History|yayıncı=Routledge|isbn=978-1-136-86925-9|sayfa=79|url=https://books.google.com/books?id=LU78AQAAQBAJ&pg=PA79#v=onepage&q&f=false|erişimtarihi=8 Kasım 2016|tarih=5 Kasım 2013}}</ref> ve dolayısıyla ziyaret eden Persli tüccarlar tarafından "Kore" olarak ilan edilen ismini devraldı.<ref>{{Kaynak|soyadı=Yunn|ad=Seung-Yong|yıl=1996|başlık=Religious culture of Korea|bölüm=Muslims earlier contact with Korea|yayıncı=Hollym International|sayfa=99}}</ref> Kore'nin modern hecelemesi, ilk olarak 17. yüzyıl sonlarında Hollanda Doğu Hindistan Şirketi Hendrick Hamel'in seyahat yazılarında ortaya çıktı.<ref name="UDN">{{Web kaynağı | url = http://city.udn.com/54543/2933925 | script-title = zh:Korea原名Corea? 美國改的名 | gazete = [[United Daily News]] | tarih = 5 Temmuz 2008 | erişimtarihi = 28 Mart 2014 | dil = zh | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190404225026/http://city.udn.com/54543/2933925 | arşivtarihi = 4 Nisan 2019 | başlık = Arşivlenmiş kopya | ölüurl = no }}</ref> 19. yüzyıldaki yayınlarda Corea ve Kore yazımlarının bir arada bulunmasına rağmen, bazı Koreliler Japon işgali sırasında İmparator Japonya’nın, Japonya’yı ilk alfabetik olarak göstermelerini sağladığı için Japonca’nın yazımını kasıtlı olarak standartlaştırdığını iddia ediyor.<ref name="UDN" /><ref name="LATimes03092">{{Haber kaynağı|url=http://articles.latimes.com/2003/sep/15/world/fg-corea15|başlık=A 'C' Change in Spelling Sought for the Koreas|yazar=Barbara Demick|gazete=Los Angeles Times|tarih=15 Eylül 2003|erişimtarihi=28 Mart 2016|yazarbağı=Barbara Demick}}</ref><ref>{{Web kaynağı|başlık=Korea vs Corea|url=http://kushibo.blogspot.com/2005/05/korea-versus-corea.html|yayıncı=Monster Island|erişimtarihi=28 Mart 2016|deadurl=yes|arşivurl=https://web.archive.org/web/20091101183307/http://kushibo.blogspot.com/2005/05/korea-versus-corea.html|arşivtarihi=1 Kasım 2009|tarih=14 Mayıs 2005}}</ref>
Goryeo'nun 1392'de Joseon ile değiştirilmesinden sonra Joseon, tüm dünyada kabul görmemiş olmasına rağmen, tüm bölge için
Japonya'nın teslim edilmesinin ardından, 1945'te Kore Cumhuriyeti (대한민국 / 大韓民國, IPA: ˈtɛ̝ːɦa̠nminɡuk̚, "Büyük Koreli Halk Devleti"; dinle), yeni ülke için yasal İngilizce adı olarak kabul edildi. Ancak, Korece adının doğrudan bir çevirisi değildir.<ref name="unloved">{{Web kaynağı | url = http://sthelepress.com/index.php/2016/12/28/still-the-unloved-republic/ | başlık = Still the Unloved Republic | tarih = 28 Aralık 2016 | erişimtarihi = 10 Haziran 2019 | alıntı = ''Taehan minguk''. In English it is translated as Republic of Korea or South Korea, names which to us foreigners denote the state as a political entity distinct from its northern neighbor. To most people here, however, ''Taehan minguk'' conveys that sense only when used in contrastive proximity with the word ''Pukhan'' (North Korea). Ask South Koreans when the ''Taehan minguk'' was established; more will answer '5000 years ago' than 'in 1948,' because to them it is simply the full name for ''Hanguk'', Korea, the homeland. That’s all it meant to most people who shouted those four syllables so proudly during the World Cup in 2002. | soyadı = Myers | ad = Brian Reynolds | authorlink = Brian Reynolds Myers | eser = Sthele Press | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180722095705/http://sthelepress.com/index.php/2016/12/28/still-the-unloved-republic/ | arşivtarihi = 22 Temmuz 2018 | ölüurl = no }}</ref> Sonuç olarak, Korece ismi "Daehan Minguk", Güney Koreliler tarafından bazen Güney Kore devletinden ziyade Kore etnik kökenine (veya "ırk") atıfta bulunmak için bir metonim olarak kullanılıyor.<ref name="unloved" /><ref name="thefreelibrary.com">{{Web kaynağı|url=https://www.thefreelibrary.com/North+Korea's+state-loyalty+advantage.-a0274114570|arşivurl=https://archive.today/20180520092751/https://www.thefreelibrary.com/North+Korea's+state-loyalty+advantage.-a0274114570|deadurl=yes|soyadı=Myers|ad=Brian Reynolds|authorlink=Brian Reynolds Myers|başlık=North Korea's state-loyalty advantage.|eser=Free Online Library|tarih=20 Mayıs 2018|arşivtarihi=20 Mayıs 2018}}</ref>
193. satır:
=== İklim ===
Güney Kore’nin iklimi, kışın karalardan esen soğuk
Ülke yazları Pasifik’ten esen sıcak ve nemli muson
Ülkenin yüzey şekilleri iklimi etkiler. Muson
== Siyaset ==
237. satır:
{{ana|Çin Halk Cumhuriyeti-Güney Kore ilişkileri|Çin Cumhuriyeti-Güney Kore ilişkileri}}
Tarihi açıdan, Kore'nin Çin'le yakın ve iyi ilişkileri oldu. Güney Kore kurulmadan önce, Kore bağımsızlık savaşçıları Çin askerleri ile Japon işgaline karşı beraber savaştı. Ancak [[II. Dünya Savaşı]]dan sonra Çin Halk Cumhuriyeti [[Maoizm]]'i kucakladı oysa Güney Kore [[Amerika Birleşik Devletleri]]'yle yakın ilişkiler kurma arayışındaydı. Çin Halk Cumhuriyeti bunun üzerine Kuzey Kore'yi [[Kore savaşı]] esnasında askerlerle ve askeri malzemelerle destekledi, bunun ardından iki devlet arasındaki diplomatik ilişkiler neredeyse tamamen durduruldu. Yine de iki devlet arasındaki ilişkileri giderek düzeldi ve Güney Kore ile Çin Halk Cumhuriyet arasındaki
=== Avrupa Birliği ile olan ilişkiler ===
247. satır:
{{ana|Japonya-Kore ilişkileri}}
[[Dosya:Liancourt walleye view.jpg|thumb|[[Dokdo]] adaları Güney Kore ve Japonya arasında bir kriz haline gelmiştir ve bu olay [[Liancourt Kayalıkları Krizi]] diye adlandırılmaktadır.]]
İkinci Dünya Savaşından sonra Japonya ve Güney Kore arasında
Japonya ve Kore arasında hala uzun soluklu siyasi krizler devam ediyor, bunların arasında en çok göze çarpan Kore sivil halkına karşı yapılmış [[Japon savaş suçları]], geçmiş zamanda Japon politikacıların [[Yasukuni Tapınağı]]'na yaptıkları ziyaretde savaşta ölen Japon askerlerine saygı göstermeleri (bazı A sınıfı savaş suçluları dahil) Kore ve Çin hükûmetleri tarafından kınandı, iki ülke arasında başka bir sorun [[Japonya'daki tarihi ders kitapları tartışması|Japonya'daki tarih dersi kitaplarının üzerindeki tartışmalar]], çünkü Japonya İkinci Dünya Savaşı sırasında olan bazı şeyleri yeniden yazmasıda iki ülke arasındaki ilişkileri yıpratıyor. Ayrıca başka büyük bir sorun Japonya ve Güney Kore arasındaki sınır anlaşmazlıkları özellikle [[Dokdo]] adaları üzerindeki anlaşmazlıklar iki ülke arasındaki ilişkiyi kötü yönde etkiliyor<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.dynamic-korea.com/news/view_news.php?main=KTD&sub=&uid=200800220395&keyword= | başlık = Dynamic-korea.com | yayıncı = Dynamic-korea.com | tarih = | erişimtarihi = 29 Ekim 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151226133007/http://www.dynamic-korea.com/news/view_news.php?main=KTD&sub=&uid=200800220395&keyword= | arşivtarihi = 26 Aralık 2015 | ölüurl = no }}</ref>
257. satır:
Güneş Politikası ve uzlaşma politikası çabalarına nazaran, iki ülke arasındaki barış süreci Kuzey Kore'nin [[1993 Kuzey Kore füze denemeleri|1993]], [[1998 Kuzey Kore füze denemeleri|1998]], [[2006 Kuzey Kore nükleer deneme|2006]] ve [[2009 Kuzey Kore nükleer deneme|2009]]'da yürüttüğü [[Kuzey Kore'nin füze denemeleri|füze denemeleri]] yüzünden zor duruma girdi. 2009 yılının başlarında Kuzey ve Güney Kore arasındaki ilişki gerginleşti, Kuzey Kore bunun üzerine füzeler hazır bulundurduğunu bildirdi <ref>{{Haber kaynağı|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7905361.stm|başlık=North Korea deploying more missiles|yayıncı=BBC News|tarih=23 Şubat 2009}}</ref>, Güney Kore'yle yapılan bütün antlaşmaların iptal edildiğini bildirdi <ref>{{Haber kaynağı|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7859671.stm|başlık=North Korea tears up agreements|yayıncı=BBC News|tarih=30 Ocak 2009|erişimtarihi=8 Mart 2009}}</ref> ve Güney Kore ve Amerika Birleşik Devletleri'ne tehditler savurdu eğer planlandığı gibi bir uyduyla bu gelişmelere müdahale ederlerse <ref>{{Haber kaynağı|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7931670.stm|yayıncı=BBC News|tarih=3 Mart 2009|erişimtarihi=8 Mart 2009|başlık=North Korea warning over satellite}}</ref>.
Kuzey ve Güney Kore hala
2010 senesinde iki ülke arasındaki yaşanan olaylar<ref name=kaesong />
328. satır:
== Kore Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri ==
Kore'nin tarihi boyunca işgale uğraması ve [[Kuzey Kore]] ile
Güney Kore Ordusu '''Kore Cumhuriyeti Kara Kuvvetleri''' (ROKA), '''Kore Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri'''(ROKN), '''Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri''' (ROKAF), '''Kore Cumhuriyeti Deniz Piyadesi''' ve yedek askeri kuvvetlerden oluşuyor<ref>GlobalSecurity on Military of Republic of Korea, [http://www.globalsecurity.org/military/world/rok/index.html Globalsecurity.org]</ref>. Bu kuvvetlerin çoğu Kore'nin askerden arındırılmış bölgesinde konumlanmış durumda. Devlet yasalarına göre her Güney Koreli erkek 21 ay askerlik yapmak zorunda. Önceleri ebeveynlerin sadece birisinin kökeni Koreli olan erkekler zorunlu askerlikten muaf oluyorlardı ama bu yasa 2011'den sonra değiştirildi.<ref>{{Haber kaynağı |url= http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2009/10/116_52759.html |başlık= Military Duty Exemption for Biracial Koreans Will Be Scrapped |eser=The Korea Times |location =Seoul |yazar=Lee Tae-hoon |tarih=30 Eylül 2009|erişimtarihi=18 Şubat 2010}}</ref>
356. satır:
En büyük şehir, başşehir Seul’dür. Kore, [[Çin]] ile [[Japonya]] arasında bir köprü olmasına rağmen, kendilerine has bir kültür geliştirmiştir. [[Köy]]lerde yaşayan Koreliler, yüzyıllar önceki gibi giyinir ve yaşarlar. Şehirlerde yaşayanlar ise batı dünyasının etkisindedirler.
Halkın büyük kesimi [[Konfüçyüsçülük]] ve [[Budizm]] inancındadırlar. %25 kadar [[Hıristiyan]] vardır. Halk [[seküler]] yaşamı benimsemiştir. Halkın kullandığı ve
Eğitimi: Eğitim 6-12 yaş arasında mecburi ve ücretsizdir. Ülkede okur-yazar oranı % 92’dir. Güney Kore’de 197 [[üniversite]] ile 222 yüksek okul vardır.
|