Vikipedi:Günün maddesi: Revizyonlar arasındaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
k Yazım hatası düzeltildi: bir çok → birçok AWB ile |
k Öneri Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
||
861. satır:
}}
Eleştiri/NOT: --[[Kullanıcı:Ahmet Turhan|Ahmet Turhan]] ([[Kullanıcı mesaj:Ahmet Turhan|mesaj]]) 16.24, 3 Ağustos 2019 (UTC)
{{Günün maddeleri|
|Madde Adı= '''[[Orhan Veli Kanık]]'''
|Resim= Orhan Veli KANIK.jpg
|İçerik= (13 Nisan 1914 – 14 Kasım 1950), daha çok '''Orhan Veli''' olarak tanınan Türk [[şair]]. [[Melih Cevdet Anday|Melih Cevdet]] ve [[Oktay Rifat Horozcu|Oktay Rifat]] ile birlikte yenilikçi [[Garip akımı]]nın kurucusu olan Kanık, [[Türk şiiri]]ndeki eski yapıyı temelinden değiştirmeyi amaçlayarak sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı. Şair otuz altı yıllık yaşamına şiirlerinin yanı sıra [[hikâye]], [[deneme]], [[makale]] ve [[çeviri]] alanında birçok eser sığdırdı.
Yeni bir zevk ortaya çıkarabilmek için eski olan her şeyden uzak duran Orhan Veli, [[Hece ölçüsü|hece]] ve [[Aruz ölçüsü|aruz]] ölçülerini kullanmayı reddetti. Kafiyeyi ilkel; [[mecaz]], [[teşbih]], [[mübalağa]] gibi edebi sanatları gereksiz bulduğunu açıkladı. "Geçmiş edebiyatların öğrettiği her şeyi, bütün geleneği atmak" amacıyla yola çıkan Kanık'ın bu arzusu şiirinde kullanabileceği teknik olanakları azaltsa da şair, ele aldığı konular, bahsettiği kişiler ve kullandığı sözcüklerle kendine yeni alanlar oluşturdu. Yalın bir anlatımı benimseyerek şiir dilini konuşma diline yaklaştırdı. 1941 yılında, arkadaşlarıyla birlikte çıkardıkları ''[[Garip (kitap)|Garip]]'' adlı şiir kitabında bu fikirlerinin örnekleri olan şiirleri yayınlandı ve Garip akımının doğmasına sebep oldu. Bu akım özellikle 1940-1950 yılları arasında [[Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı|Cumhuriyet dönemi şiirinde]] büyük etki bıraktı. Garip şiiri hem yıkıcı hem de yapıcı özelliği ile Türk şiirinde bir mihenk taşı kabul edilir.
Kanık, şiire getirdiği bu yenilikler yüzünden önceleri büyük ölçüde yadırgandı, çok sert eleştiriler aldı ve küçümsendi. Geleneklerin dışına çıkan eserleri, önce şaşkınlık ve yadırgama, daha sonra eğlenme ve aşağılamayla karşılansa da hep ilgi uyandırdı. Bu ilgi ise kısa zamanda şaire duyulan anlayış, sevgi ve hayranlığın artmasına yol açtı. [[Sait Faik Abasıyanık]] da Orhan Veli'nin bu yönüne dikkat çekerek onu "üzerinde en çok durulmuş, zaman zaman alaya alınmış, zaman zaman kendini kabul ettirmiş, tekrar inkâr, tekrar kabul edilmiş; zamanında hem iyi hem kötü şöhrete ermiş bir şair" olarak tanımladı.
Her ne kadar Garip döneminde yazdığı şiirleriyle öne çıksa da Orhan Veli "tek tür" şiirler yazmaktan kaçınmıştı. Durmadan arayan, kendini yenileyen, kısa yaşamı boyunca uzun bir şiir serüveni yaşayan Kanık'ın edebiyat hayatı farklı aşamalardan oluşmaktadır. [[Oktay Rifat]] bu durumu "Orhan Fransız şairlerinin birkaç nesillik şiir macerasını kısacık ömründe yaşadı. Türk şiiri onun kalemi sayesinde Avrupa şiiriyle atbaşı geldi." ve "Birkaç neslin belki arka arkaya başarabileceği bir değişmeyi o birkaç yılın içinde tamamladı." sözleriyle açıkladı. '''[[Orhan Veli Kanık|Devamı...]]'''
}}
Eleştiri/NOT: --[[Kullanıcı:QuestViki2001|Anima meaVolant]] ([[Kullanıcı mesaj:QuestViki2001|mesaj]]) 15.15, 20 Nisan 2020 (UTC)
[[Kategori:Vikiproje Anasayfa]]
| |||