İzmir'de toplu taşıma: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
düzenleme |
||
4. satır:
=== Metro ===
{{Ana|İzmir metrosu}}
{{Çoklu resim
| hiza = right
| yön = vertical
| başlık =
| başlıkhizası = right
| başlıkarkaplanı =
| altlık =
| altlıkhizası = left/right/center
| altlıkarkaplanı =
| boyut =
| image1 = Çankaya metro station 01.jpg
| boyut1 =
| alt1 =
| caption1 = Metronun [[Çankaya (İzmir metrosu)|Çankaya]] istasyonu.
| image2 = E22017 at Alsancak1.JPG
| boyut2 =
| alt2 =
| image3 = Karsiyaka tram.jpg
| boyut3 =
| alt3 =
| caption3 = [[Karşıyaka tramvayı]]nın bir treni.
}}
İzmir metrosunun temeli Aralık 1994'te atıldı.<ref name="asama1">{{Web kaynağı |url=http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/SiteImages/Haber/eylul2012/METROTABLO.pdf |başlık=Birinci Aşama İnşaatı |yayımcı=ibb.gov.tr |erişimtarihi=18 Ekim 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151018113521/http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/SiteImages/Haber/eylul2012/METROTABLO.pdf |arşivtarihi=18 Ekim 2015}}</ref> Ağustos 1996'da ilk tren setleri teslim edildi.<ref name="asama1"/> Nisan 2000'de tamamlanan ilk aşama, 22 Mayıs 2000'de hizmete girdi.<ref name="asama1"/><ref name="metro-brosur">{{Web kaynağı |url=http://www.izmirmetro.com.tr/files/metro_brosur_tur.pdf |başlık=İzmir Metro A.Ş. Tanıtım Kitabı |yayımcı=izmirmetro.com.tr |erişimtarihi=18 Ekim 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131214225509/http://www.izmirmetro.com.tr/files/metro_brosur_tur.pdf |arşivtarihi=14 Aralık 2013}}</ref> Metronun ilk aşamasında on istasyon bulunmaktaydı.<ref name="asama1"/> 2012 ve 2014'teki genişletmelerle bu sayı on yediye çıkarken hat uzunluğu 20 kilometre oldu.<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.milliyet.com.tr/izmir-metrosu-nda-nihayet-mutlu-son-gundem-1917709/ |başlık=İzmir Metrosu'nda nihayet mutlu son |çalışma=Milliyet |tarih=27 Temmuz 2014 |erişimtarihi=18 Ekim 2015}}</ref> Gelecekte yapılacak genişletmelerle mevcut tek hattın [[Bornova]]'nın merkezine ve batıda [[Güzelbahçe]]'ye uzatılması, [[Buca]], [[Gaziemir]], [[Kemalpaşa, İzmir|Kemalpaşa]] ve [[Menemen]]'e ise dört yeni hat inşa edilmesi planlanmaktadır.<ref name="hedef">{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/33269/tr | başlık = İşte İzmir'in yol haritası | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 9 Ocak 2018 | erişimtarihi = 19 Ocak 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180121145236/http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/33269/tr | arşivtarihi = 21 Ocak 2018 | ölüurl = no }}</ref>
Satır 11 ⟶ 33:
=== Banliyö ===
{{Ana|İZBAN}}
▲[[Dosya:E22017 at Alsancak1.JPG|thumb|[[Alsancak Garı]]'nda bir İZBAN treni.]]
[[İzmir Büyükşehir Belediyesi]] ve [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]]'nin ortaklığında kurulan İZBAN, 30 Ağustos 2010'da faaliyete geçti.<ref name="hakkimizda">{{Web kaynağı | url = http://www.izban.com.tr/Sayfalar/Single.aspx?MenuId=8 | başlık = Hakkımızda | yayımcı = izban.com.tr | erişimtarihi = 18 Ekim 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160912144710/http://www.izban.com.tr/Sayfalar/Single.aspx?MenuId=8 | arşivtarihi = 12 Eylül 2016 | ölüurl = no }}</ref> Son genişletme 8 Eylül 2017'de tamamlandı.<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.hurriyet.com.tr/selcukun-kurtulus-gununde-cifte-kutlama-40573343 |başlık=Selçuk'un kurtuluş gününde çifte kutlama |çalışma=Hürriyet |tarih=8 Eylül 2017 |erişimtarihi=8 Eylül 2017}}</ref> [[Aliağa Tren İstasyonu|Aliağa]]-[[Selçuk Tren İstasyonu|Selçuk]] arasındaki 136 kilometrelik hat üzerinde kırk bir istasyon bulunmaktadır.<ref name="istasyon">{{Web kaynağı | url = http://www.izban.com.tr/Sayfalar/Single.aspx?MenuId=17 | başlık = İstasyonlar | yayımcı = izban.com.tr | erişimtarihi = 18 Ekim 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170908174538/http://www.izban.com.tr/Sayfalar/Single.aspx?MenuId=17 | arşivtarihi = 8 Eylül 2017 | ölüurl = no }}</ref> Bunlardan dördü yer altında, gerisi yer üstündedir.<ref name="istasyon"/> Hattın 2030'a kadar kuzeyde [[Bergama]]'ya, güneyde ise [[Tire, İzmir|Tire]], [[Ödemiş]] ve [[Bayındır, İzmir|Bayındır]]'a uzatılması planlanmaktadır.<ref name="hedef"/>
Satır 32 ⟶ 53:
=== Vapur ===
[[Dosya:Ferry in Izmir 01.jpg|thumb|İZDENİZ'in işlettiği bir yolcu gemisi.]]
[[İzmir Körfezi]]'nde ilk vapur seferleri, İzmir Hamidiye Vapur Şirketi tarafından Şubat 1884'te başlatıldı.<ref>{{Dergi kaynağı |url=https://www.izmirdergisi.com/tr/dergi-arsivi/60-36inci-sayi/171-korfez-sularinda-ilk-vapurlar |başlık=Körfez sularında ilk vapurlar |dergi=İzmir Kültür ve Turizm Dergisi |sayı=36 |tarih=Nisan-Mayıs 2016 |erişimtarihi=17 Nisan 2020}}</ref><ref name="120yil">{{Haber kaynağı |url=http://www.milliyet.com.tr/2004/02/09/ege/yazyetkin.html |başlık=İzmir Körfez vapurlarının 120 yılı |çalışma=Milliyet |tarih=9 Şubat 2004 |erişimtarihi=16 Ekim 2015}}</ref><ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.yeniasir.com.tr/sarmasik/2014/04/15/1700lu-yillarda-alsancakta-guncel-yasam |başlık=1700'lü yıllarda Alsancak'ta güncel yaşam |çalışma=Yeni Asır |tarih=15 Nisan 2014 |erişimtarihi=16 Ekim 2015}}</ref> O yıllarda kullanılan iskeleler ahşaptı.<ref name="120yil"/> 1915 yılına ait verilere göre Konak-Karşıyaka hattından yıllık 1.100.000 kişi yararlanırken Konak-Güzelyalı arasında 900.000 yolcu taşındı.<ref name="120yil"/> 1908 yılında şirket hisselerini alan Belçikalılar, şirketin adını da değiştirdi.<ref name="120yil"/> 1925 yılında İzmir Liman ve Körfez işleri adlı kamu ağırlıklı bir şirket, taşımacılık işini devraldı.<ref name="120yil"/> Daha sonra Türkiye Denizcilik İşletmeleri körfezdeki ulaşımdan sorumlu hâle geldi.<ref name="120yil"/><ref name="izdeniz">{{Web kaynağı | url = http://www.izdeniz.com.tr/tr/hakkimizda/10/10 | başlık = Hakkımızda | yayımcı = izdeniz.com.tr | erişimtarihi = 16 Ekim 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170908184521/http://www.izdeniz.com.tr/tr/hakkimizda/10/10 | arşivtarihi = 8 Eylül 2017}}</ref> O dönemde altı hatta günlük altmış sefer düzenlenmekteydi.<ref name="izdeniz"/> 2000 yılında ulaşım işini İzmir Büyükşehir Belediyesi devraldı.<ref name="izdeniz"/> Günümüzde belediyenin kurduğu [[İZDENİZ]] adlı şirket körfezdeki ulaşımı sağlamaktadır.<ref name="izdeniz"/> 2000'lerin başında sekiz yolcu gemisi ile hizmet verilirken 2016 yılı itibarıyla dokuzu kiralık toplam yirmi altı gemiyle on bir hatta iki yüz yirmiden fazla sefer düzenlenmektedir.<ref name="izdeniz"/> Körfezde [[İzmir'deki iskeleler listesi|dokuz iskele]] bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izdeniz.com.tr/tr/gemiler_iskeleler/12/12 | başlık = Gemiler ve İskeleler | yayımcı = izdeniz.com.tr | erişimtarihi = 2 Ağustos 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170908184651/http://www.izdeniz.com.tr/tr/gemiler_iskeleler/12/12 | arşivtarihi = 8 Eylül 2017}}</ref> Son olarak Ağustos 2015'te [[Foça]], Temmuz 2016'da [[Mordoğan]], Haziran 2017'de de [[Urla]] seferleri başladı.<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/izmir-haberleri/izmir-den-foca-ya-vapur-seferleri-basladi_149834 |başlık=İzmir'den Foça'ya vapur seferleri başladı |çalışma=Hürriyet |tarih=1 Ağustos 2015 |erişimtarihi=17 Ekim 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/19618/tr | başlık = Mordoğan'a vapurla keyifli yolculuk başladı | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 7 Temmuz 2016 | erişimtarihi = 2 Ağustos 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160806173436/http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/19618/tr | arşivtarihi = 6 Ağustos 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/19612/tr | başlık = Bayram müjdesi İZDENİZ'den geldi | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 4 Temmuz 2016 | erişimtarihi = 22 Nisan 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161018030659/http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/19612/tr | arşivtarihi = 18 Ekim 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/27658/tr | başlık = Körfez'de 'bayram' havası | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 22 Haziran 2017 | erişimtarihi = 8 Eylül 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171119170647/http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/27658/tr | arşivtarihi = 19 Kasım 2017 | ölüurl = no }}</ref> Geçmişte [[Güzelbahçe]] ve [[Karaburun]]'a konan seferler, yolcu azlığı nedeniyle iptal edildi.<ref name="yolcu">{{Web kaynağı | url = http://www.izdeniz.com.tr/Sayfalar/Bagimsiz.aspx?id=50 | başlık = Yıllar ve Yolcu Sayıları | yayımcı = izdeniz.com.tr | erişimtarihi = 2 Ağustos 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160806155839/http://www.izdeniz.com.tr/Sayfalar/Bagimsiz.aspx?id=50 | arşivtarihi = 6 Ağustos 2016 | ölüurl = yes }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/914/tr | başlık = Güzelbahçe'de vapur sevinci | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 2 Mayıs 2003 | erişimtarihi = 22 Nisan 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150928232052/http://www.izmir.bel.tr/HaberDetay/914/tr | arşivtarihi = 28 Eylül 2015 | ölüurl = no }}</ref> Mayıs 2018'de Güzelbahçe'ye yeniden vapur seferleri başlatıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/guzelbahce-vapuruna-kavusuyor/37646/156 | başlık = Güzelbahçe vapuruna kavuşuyor | yayımcı = izmir.bel.tr | tarih = 17 Mayıs 2018 | erişimtarihi = 10 Haziran 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180610093530/http://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/guzelbahce-vapuruna-kavusuyor/37646/156 | arşivtarihi = 10 Haziran 2018}}</ref> 2015 yılında 14.392.982 yolcu taşındı.<ref name="yolcu"/>
=== Arabalı vapur ===
| |||