Telefon: Revizyonlar arasındaki fark

Önce kentlerde kurulan telefon şebekeleri daha sonra kentlerarası, uluslararası düzenekler durumuna dönüşmüş ve uydular aracılığıyla dünyanın her köşesinin birbiriyle iletişimi sağlanmıştır.

 

Telefon sözcüğü Eski Yunanca Telos “Uzak” ve Phone “Ses” sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuştur. Türkçeye [[Fransızca]] ''telephone''’den geçmiştir. Dilbilimci [[Nurullah Ataç]] telefon sözcüğüne [[Türkçe]] karşılık olarak ''uzak konuşur'' sözcüğünü türetmiştir. Bu sözcüğün Türkçeye geçirilmesi istenmiş ama halk bu sözcüğü kullanmadığı için yeniden telefon sözcüğü kullanılmıştır.{{Kaynak belirt}}

[[Dosya:1896 telephone.jpg|thumb|1896 Yılında İsveç'te yapılan bir telefon]]

 

Konuşmaları açıkça aktaran ilk telefon aleti, [[Alexander Graham Bell]] ve '''Charles Sumner Tainter''' tarafından geliştiren ''radyofon'' isimli aygıttır. İki bilim insanı, bu aygıtla ilk başarılı denemeyi [[15 Şubat]] [[1880]] günü gerçekleştirdiler. Verici Washington'da, 13. Cadde'deki Franklin Okulu'nun tepesine konmuştu. Tainter, ahizeyi eline alarak konuşmaya başladı: ''Bay Bell... Bay Bell... Beni duyabiliyorsanız lütfen pencerenin önüne gelip şapkanızı sallayın.'' Az sonra Bell, 14. Cadde'de bulunan laboratuvarının penceresine geldi. Elinde şapkası vardı. Bir an durdu, sonra şapkasını sallamaya başladı.

 

Uydu aracılığıyla anakaralar arası ilk telefon konuşmaları [[1960]] yılında başladı. Echo 1 isimli uyduyla ABD'nin doğu yakası ile batı yakası arasında telefon bağlantısı sağlanınca bunu Telstar I, Telstar 2 ve diğer uydular izledi. Bugün uyduların devreye girmesiyle gemi ya da uçaklarla otomatik telefon konuşması yapılabilmektedir. [[1985]] yılında uzay mekiği [[Discovery]]'nin yörüngeye koyduğu uydulardan biri aynı anda 20.000 konuşma yapabilmeye olanak verir.

 

Türklerde ilk telefon [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nde 1908 yılında uygulanmaya başlandı. Kadıköy ve Beyoğlu santralları 1911 yılında hizmete açıldı. İlk otomatik telefon santralı cumhuriyet döneminde [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]]'ün emriyle 1926 yılında Ankara'da kuruldu. Ardından diğer il merkezlerinde de telefon santralları kurulmaya başlandı. Kısa bir süre sonra kurulan santrallar aracılığıyla bütün iller arası telefon haberleşmesi başlamış oldu. [[PTT]]'nin 1970'lerden sonra yaptığı çalışmalarla telefon, Türkiye'de geç olmakla beraber, süratle yayılmaya başladı.