COVID-19 pandemisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Wikitürkçe (mesaj) tarafından yapılmış VP:İNV değişiklikler geri getirildi: Kaynak belirtilmeli. (TW)
Etiket: Geri al
56. satır:
=== Bulaşma ===
[[Dosya:Symptoms of coronavirus disease 2019 3.0-tr.svg|275px|küçükresim|KOVID-19'un yol açtığı semptomlar]]
Virüs insandan insana, havada veya yüzeylerde bulunan virüs içeren damlacıkların nefes yoluyla vücuda girmesiyle bulaşmaktadır.<ref>{{web kaynağı|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/how-does-new-coronavirus-spread-n1121856|başlık=How does coronavirus spread?|website=NBC News|erişimtarihi=29 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200128081650/https://www.nbcnews.com/health/health-news/how-does-new-coronavirus-spread-n1121856|arşivtarihi=28 Ocak 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Hastalığın herhangi bir belirti göstermeden de insandan insana bulaşabileceğine dair bulgular mevcuttur, örneğin Almanya'daki ilk bulaşma olayı bu şekilde gerçekleşmiştir.<ref>Rothe, C., Schunk, M., Sothmann, P., Bretzel, G., Froeschl, G., Wallrauch, C., Zimmer, T., Thiel, V., Janke, C., Guggemos, W., Seilmaier, M., Drosten, C., Vollmar, P., Zwirglmaier, K., Zange, S., Wölfel, R., Hoelscher, M., 2020. Transmission of 2019-nCoV Infection from an Asymptomatic Contact in Germany. ''New England Journal of Medicine''. https://doi.org/10.1056/NEJMc2001468</ref><ref>Chan, J.F.-W., Yuan, S., Kok, K.-H., To, K.K.-W., Chu, H., Yang, J., Xing, F., Liu, J., Yip, C.C.-Y., Poon, R.W.-S., Tsoi, H.-W., Lo, S.K.-F., Chan, K.-H., Poon, V.K.-M., Chan, W.-M., Ip, J.D., Cai, J.-P., Cheng, V.C.-C., Chen, H., Hui, C.K.-M., Yuen, K.-Y., 2020. A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster. ''The Lancet''. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30154-9</ref> Bunun gibi belirti göstermeden bulaşma vakalarının salgının yayılmasında ne kadar rol oynadığı bilinmemektedir, eğer oynadığı rol büyükse bu salgının kontrol edilmesini zorlaştıracaktır.<ref>From 13 March, testing of the normal population was discontinued, and is now only reserved for health professionals and acutely ill people in vulnerable groups. The [[Norwegian Institute of Public Health]] states there are more infected people in Norway than the figures show. The dark figures are presumed to be higher because of limited testing.</ref><ref name="VG" /> Bulaştırıcı taşıyıcı kişi bulunduğu ortamda nefes alıp vermesi, konuşması, hapşırması, öksürmesi, osurması ile ortama virüsleri dağıtır, o ortamda bulaştırıcı kişi gitse bile virüsler 3 saat hayatta kalır, ortama 3 saat içinde başka birisi geldiği zaman gelen kişi enfekte olur, virüsü kapar.
 
=== Molekül yapıları ===
Virüsler çok küçük olup, çok az miktardaki atomdan oluşup, kendine özel tek sarmal RNA (başka virüslerde çift sarmal DNA olanlarıda var) olan bir protein molekülü olduğu için, bir algısı olup olmadığı günümüzde bilinmediğinden, canlı veya cansız olarak ayırılamamaktadır. Bu yüzden sınıfları PARTİKÜL türü olarak adlandırılırlar. Metabolizması yoktur, hücre dışında kristaleşip cansız olarak hayat sürerler, uygun hücreye ulaşırlarsa hücre içine RNAsını bırakarak, hücre kopyalarını üretir, hücre patlar, yeni üretilen virüsler diğer hücrelere harekete geçer. 1 adet Covid19 100&nbsp;nm çapındadır, çapında 1500civarı atom bulunur, toplam 200milyon civarı atom içerir. Virüsler bu kadar küçüktür, az sayıda atomdan oluşur. Bir hapşırıkta ufak bir damlacık içinde trilyonlarca virüs vardır. [[Dosya:3D_medical_animation_coronavirus_structure.jpg|alt=Cross-sectional model of a coronavirus|küçükresim|Koronavirüs kesit modeli]]
 
=== Korona virüsünün (CoVid-19) bulunduğu yerlerdeki hayatta kalma süreleri ===
71. satır:
*- %0.1 sodyum hipoklorit içeren çamaşır suyunu, suya 1/100 az miktarda katarak yüzeyleri silmek,
*- En az %60 alkol içeren kolonya ya da dezenfekte ürünleri ile silmek, virüsleri öldürür.
*Soğuk ya da sıcak Havada 3 saat içinde ölürler,
*Bulaştırıcı kişinin konuşurken, hapşırırken, öksürürken çıkan damlacıkların içinde ortamda 3 saat sonra virüsler ölmektedir. 1 adet damlacığın içinde milyarlarca- trilyonlarca virüs vardır.
*Bulaştırıcı kişinin konuşurken, hapşırırken, öksürürken çıkan mikro damlacıkların içinde ortamda 2 saat sonra ölmektedir.
*Bulaştırıcı kişinin osururken, bulunduğu ortama yayılır, ortamda 3saat sonra ölmektedir.
*Bakır 4saat
*Kağıt yüzeyde 24 saat24saat
*Karton yüzeyde 24 saat24saat
*Metal yüzeylerde 2-5 gün5gün
*Çelik 3 gün
*Plastik yüzeylerde 3 gün3gün
*Alüminyum 3 gün3gün
*Ahşap 4 gün4gün
*Cam yüzeylerde 5 gün5gün sonra ölüyorlar.
 
=== Belirtiler ===