Avusturya-Prusya Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
İçerik ekleme Etiketler: potansiyel vandalizm referans etiketleri kaldırıldı Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
|||
59. satır:
== Nedenleri ==
Yüzyıllar boyunca, [[Orta Avrupa]], birkaç büyük devlet ve yüzlerce küçük yönetime bölünmüştü, her biri dış güçlerin yardımı ile bağımsızlığını muhafaza edebildi, özellikle [[Fransa]]. Avusturya, Habsburg İmparator kişisel toprakları geleneksel Alman devletlerinin lideri olarak kabul edildi ancak Prusya giderek güçlendi ve 18. yüzyılın sonlarında Avrupa'nın büyük güçlerinden biri oldu. Orta Avrupa'nın siyasi ortamı [[Napolyon Bonapart|Napolyon]] tarafından yeniden düzenlendiği zaman [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu]] resmen 1806 yılında dağıldı
Avusturya ve Prusya arasında, bu birliğe liderlik konusunda rekabet ortaya çıkmıştı. İhtilâlin öncülüğünü yapan liberallerin liderlik için Prusya’ya şans vermesini Avusturya hazmedememişti. 1862 yılında Kral I. Wilhelm tarafından başbakanlığa getirilen Bismarck bu rekabetten ötürü Avusturya ile harbi kaçınılmaz görüyordu. Bismarck hatıralarında, vaktiyle Frankfurt’taki Federal Meclise ilk kez temsilci sıfatıyla katılırken Avusturya-Prusya devletlerinin birliği tasavvuru ile gittiğini belirtmektedir. Ancak daha sonra burada Avusturya’nın hilelerini gördükten sonra, onlara karşı müdafaada bulunmak gerektiğini tecrübe ederek bu tasavvurunun gerçekleşmesinin mümkün olmadığını, hatta bu fikrin geçmişteki istiklal harpleri ve tahsil tesiriyle kendisinde meydana gelmiş bir gençlik hülyası olduğu sonucuna vardığını belirtmektedir.
Öte yandan Avrupa’da Alman Birliği’ni Prusya’nın kendisi dışında, Alman kökenli Avusturya da dâhil hiçbir ülke desteklemiyordu. Prusya’nın otuz altı Alman devletini sınırları içerisine alması Avrupa’da hiçbir devletin kabul edebileceği bir durum değildi. Çünkü bu devletlerin birçoğu komşu ülkelerin egemenlikleri altında bulunuyordu. Prusya’dan bile çekinen ülkelerin, Birleşik Almanya’ya tahammül etmeleri mümkün değildi. Zaten Bismarck da bunu bildiği için, hiç kimseden yardım isteme yoluna gitmemiş, konjektürel durumdan yararlanarak, tek başına bu ülkelerle savaşma yolunu seçmişti.
=== Danimarka-Prusya ve Avusturya Savaşı ===
1863 yılına gelindiğinde bir süredir Danimarka ve Prusya arasında Elbe dükalıkları da denilen Schleswig, Holstein ve Lauenburg dükalıkları üzerindeki anlaşmazlık şiddetlenmiş bulunuyordu. Bu dükalıklar Danimarka kralının şahsına bağlı idi.Ancak nüfusunun çoğunluğunu Almanlar teşkil ediyordu. Bismarck Alman Birliği’nin ilk adımı olarak bu toprakları Prusya’ya katma niyetindeydi. Ayrıca bu sayede kuzey denizine çıkarak donanma gücüne sahip olabilecekti. Bismarck’ın bir fırsat bulup harekete geçmesi gerekiyordu. Danimarka’da kralın yeni bir anayasa kabul edip bunun Schleswig’te uygulamak istemesi bu fırsatı vermişti. Alman Konfederasyonu bu duruma itiraz etti ve Elbe dükalıklarının başına bir Alman Prensi tayin etti. Sorun kısa sürede gergin bir hal aldı. Bismarck’ın bu konuda konfederasyonu desteklemesinin Prusya’nın etkinliğini artıracağından Avusturya Prusya’yı bu meselede yalnız bırakmak istemedi.
Satır 70 ⟶ 75:
{{Quote|''Siyasi bir coğrafya söz konusu Almanya değil. Krallıklar ve Büyük dükalıklar ve Düklükler ve Beylikler; Almanların yaşadığı, her biri ayrı bağımsız bir hükümdar tarafından devlet aygıtı ile yönetilen. Ancak doğal bir akım var milli bir duygu oluşumuna ve Alman birliği arzusu, büyük bir millet oluşturmaya ve ortak bir lider tarafından yönetilen ulusal birliğe.''}}
1 Temmuz 1866 tarihinde, New York Times'ta yayınlanan bir makale<ref>''[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F10F10F73D551A7493C3A9178CD85F428684F9 The Situation of Germany.]'' ([[Portable Document Format|PDF]]) - [[The New York Times]], July 1, 1866</ref>[[Dosya:Austro-prussian-war-1866.png|thumb|Avusturya-Prusya Savaşının haritası]]
[[Dosya:Battle of Koniggratz.png|thumb|Königgrätz Muharebesi sırasında Prusya ve Avusturya askerleri (1866)]]
▲Yüzyıllar boyunca, [[Orta Avrupa]], birkaç büyük devlet ve yüzlerce küçük yönetime bölünmüştü, her biri dış güçlerin yardımı ile bağımsızlığını muhafaza edebildi, özellikle [[Fransa]]. Avusturya, Habsburg İmparator kişisel toprakları geleneksel Alman devletlerinin lideri olarak kabul edildi ancak Prusya giderek güçlendi ve 18. yüzyılın sonlarında Avrupa'nın büyük güçlerinden biri oldu. Orta Avrupa'nın siyasi ortamı [[Napolyon Bonapart|Napolyon]] tarafından yeniden düzenlendiği zaman [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu]] resmen 1806 yılında dağıldı<ref>Peter H. Wilson, ''The Holy Roman Empire, 1495–1806'' (Basingstoke: Macmillan, 1999) p. 1.</ref>. [[Ren Konfederasyonu]] (Rheinbund) kapsamı içine çekilen, Alman devletleri Fransız İmparatorun yenilgisine kadar Fransız nüfuzunu kabul etmeye zorlandı<ref>Charles Ingrao, ''The Habsburg Monarchy, 1618-1815'' (Cambridge: [[Cambridge University Press]], 2000) pp. 229–30.</ref>. [[Napolyon Savaşları]]nın 1815 yılında sona ermesinden sonra, Alman devletleri bir kez daha gevşek bir konfederasyon halinde yeniden örgütlendi: Avusturya önderliğinde [[Alman Konfederasyonu]]{{Kdş|Wawro|2003|p=16}}.[[Dosya:Austro-prussian-war-1866.png|thumb|Avusturya-Prusya Savaşının haritası]]
▲[[Dosya:Battle of Koniggratz.png|thumb|Königgrätz Muharebesi sırasında Prusya ve Avusturya askerleri (1866)]]Bu arada, kısmen Napolyon'un muzaffer Fransız milliyetçiliğine tepki ve kısmen [[Romantizm|romantik dönem]]in yücelttiği ortak hislerden dolayı Alman milliyetçiliği, bu dönemde etkili bir güç haline geldi. Çoğu Alman milliyetçisinin nihai amacı tek devlet altında Almanları toplamak oldu. Ulusal birlik konusunda, nihayetinde iki fikir ön plana çıktı. İlki, bütün Almanca konuşan toprakları içerecek ve çokuluslu imparatorluk Avusturya'nın dahil ve hakim olduğu "Büyük Almanya" (Großdeutsche Lösung); diğeri ise (Prusya tarafından tercih edilir) Avusturya ve diğer güney Alman devletleri (örn Lüksemburg ve Liechtenstein) dahil olmadığı ve Prusya hakimiyetinde olacak "Küçük (Lesser) Almanya" (Kleindeutsche Lösung).
Savaşı tetiklemek için bahane [[Schleswig-Holstein]] yönetimi üzerinde Prusya ve Avusturya arasındaki anlaşmazlıkta bulundu. Avusturya, Alman Diyetine ([[Reichstag]]) anlaşmazlığı getirmeden önce ve Holstein Diyeti (Meclis)'ni toplamaya karar verdiğinde, Prusya Gastein Sözleşmesi'nin geçersiz olduğunu ilan etti ve böylece [[Holstein]]'ı işgal etti. Alman Diyet'i Prusya'ya karşı kısmi seferberliği oylayarak, yanıt verdiği zaman, [[Bismarck]] Alman Konfederasyonunun sona erdiğini iddia etti. Veliaht Prens Frederick "Augustenberg Dükünün haklarının korunmasını isteyen ve Avusturya ile bir savaş fikrine karşı olan Prusya Kraliyet Konseyinin tek üyesiydi, o bunu kardeş katilliği olarak nitelendirdi." O (Alman) birliğini ve Ortaçağ imparatorluğunun restorasyonunu desteklemesine rağmen, "Fritz, savaşın Almanya'yı birleştirmek için doğru bir yol olduğunu kabul edemezdi."{{Kdş | Balfour | 1964 | pp = 67-68}}
| |||