Vikipedi

Koçgiri aşireti: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Kolhisli (mesaj | katkılar)
Devriyeler
39.208 değişiklik
k →‎Koçgiri isyanı: clean up AWB ile
Zazalar (mesaj | katkılar)
135 değişiklik
kurmanci tabiri yerine türkiyede tabir edilen kürtçe yazılmıştır. kürtçenin kurmanci gibi diğer (sorani,kelhuri) lehçeleri türkiyede yerli halk konuşulmaz.
1. satır:
{{düzenle|Eylül 2009}}
'''Koçgiri aşiretleri''', çoğunlukla [[Sivas (il)|Sivas ili]]nde yaşayan [[Alevilik|Alevi]] aşiretlerin adı. Aralarında [[Zazaca]] konuşanlar da olmakla birlikte çok büyük bir bölümü [[KurmanciKürtçe]] konuşur. Koçgiri Aşireti, Dersim kökenlidir ve büyük çoğunluğu şu an Sivas’a bağlı olan İmranlı ilçesinde Yaşar. İmranlı bölgesi Cumhuriyetten önce Dersim sancağının kuzey-batısını oluştururdu. Cumhuriyetin ilk dönemlerine kadar Dersim vilayetine bağlı iken daha sonra çıkarılan bir yasa ile Sivas’a bağlanmıştır{{olgu}}.
 
[[Sivas (il)|Sivas]] ilinin a[[Zara]], [[İmranlı]], yöresinde yerleşik, yer yer Tunceli'de özellikle Ovacık [[Hozat]]; [[Kayseri]]'nin [[Sarız]], [[Erzincan (il)|Erzincan]]'ın [[Refahiye]] ve [[Kemah]];Kuzey Dersim'in aksine Kürtçe-Kurmanci konuşurlar ve kullandıkları ağız Mazgirt- Pertek ağzı ile neredeyse aynıdır.
34. satır:
* Tirkê Rê: "Yoldan çıkmış" anlamında, Alevi kimliğini kaybeden kişiler için kullanılır.
* Kurr: Sünni Kürtler
* Dimilî: Zazacaya benzer fakat aynı olmayan bir dili konuşan insanlar için kullanılır. Dımiliki de denilen dil, Dersim bölgesinde kullanılan KırmancikiZazaca diliyle aynıdır.
* File/Yermenî: Ermeniler
* Hurus: Ruslar
41. satır:
== Dil ==
 
Koçgiri aşireti ve çevresindeki diğer KurmançKürt kökenli Alevi aşiretler, Güney Tunceli'den gelmelerinden dolayı Tunceli, Elazığ, Bingöl çevresindeki KurmanciyiKürtçe kullanırlar. Kelime dağarcığı ve fonetiği hemen hemen Tunceli, Maraş, Malatya, Bingöl'de ki Kurmancisikürtçe ile aynıdır. Koçgirililer standart KurmanciyeKürtçeye göre daha sade ama sert bir ağız kullanırlar. Arabik fonetik Koçgiri Kürtçesine etki edememiştir. Koçgiri yöresinde J sesi çoğu zaman Z ve C seslerine dönüşür ve tüm köylerde aynıdır. Ez jî (Ben de) sözcüğü ve takısı bu bölgede ''ez cî'' ve ''ez zî'' olarak telaffuz edilir çoğu zaman. Koçgiri Kürtçesi ile Standart Kurmanci arasındaki birtakım farklara göz atalım:
 
* Tu çerrî? (Çitanî) - Tu çawayî? (Nasılsın?)
105. satır:
=== Bölgedeki aşiretler ve dilleri ===
 
240'ın üzerinde köy KurmanciKürtçe konuşur ve Alevidirler; 25 kadar köy ve mezra ise Zazaca konuşur ve onlar da Alevidirler.
 
* Koçgiri (İzol/KurmanciKürtçe)
* Zeriki (Xiran/KurmanciKürtçe)
* Resul (KurmanciKürtçe)
* Kurmeşan (KurmanciKürtçe)
* Milan (KurmanciKürtçe)
* Şadi (KurmanciKürtçe)
* Axucen (KurmanciKürtçe)
* Parçikan (KurmanciKürtçe)
* Reşiyan (KurmanciKürtçe)
* Canbeg (KurmanciKürtçe)
* Kelhor (KurmanciKürtçe)
* Riçik (KurmanciKürtçe)
* Babamansur (KurmanciKürtçe)
* Sinemilan (KurmanciKürtçe)
* Atmanikan (KurmanciKürtçe)
* Gini (ZazakiZazaca)
* Çareki (Zazaki-KurmanciZazaca ve Kürtçe)
* Dimili (Kurmanci-ZazakiZazaca ve Kürtçe)
 
== Yer adları ve kutsal değerler ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Koçgiri_aşireti" sayfasından alınmıştır