Kuş: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
iskelet sistemi
boşaltım sistemi
471. satır:
===İskelet sistemi===
İskelet çok hafif kemiklerden oluşur. Kemiklerde pnömatik kavite denilen ve [[solunum sistemi]] ile bağlantılı büyük ve hava dolu boşluklar bulunur.<ref>{{Web kaynağı|soyadı1=Ehrlich |ad1=Paul R. |ad2=David S.| soyadı2=Dobkin|ad3=Darryl |soyadı3=Wheye |başlık=Adaptations for Flight |url=http://www.stanford.edu/group/stanfordbirds/text/essays/Adaptations.html |yıl=1988 |eser=Birds of Stanford |yayıncı=Stanford University |erişimtarihi=13 Aralık 2007}} The Birder's Handbook'tan alıntı (Paul Ehrlich, David Dobkin ve Darryl Wheye. 1988. Simon and Schuster, New York.)</ref> Erişkinlerin kafatasında kemikler birbirine kaynamıştır ve ek yeri görünmez.<ref name = "Gill">{{Kitap kaynağı|soyadı=Gill |ad=Frank |yıl=1995 |başlık=Ornithology |yayıncı=WH Freeman and Co |yer=New York |isbn=0-7167-2415-4}}</ref> [[Göz çukuru|Göz çukurları]] büyüktür ve kemiksi bir [[septum]] ile ayrılmıştır. [[Omurga]] servikal, torasik, lumbar ve kaudal bölgelere ayrılır; servikal omurlar (boyun bölgesi) türler arasında değişkenlik gösterir ve oldukça esnektirler ancak ön torasik omurlarda hareket azalmıştır ve sonraki omurlarda ise yoktur.<ref>{{Haber kaynağı|başlık=The Avian Skeleton |url=http://www.paulnoll.com/Oregon/Birds/Avian-Skeleton.html |eser=paulnoll.com | soyadı=Noll | ad=Paul |erişimtarihi=13 Aralık 2007}}</ref> Son birkaç omur [[pelvis]] ile birleşerek [[sinsakrum]]u oluşturur.<ref name = "Gill"/> Kaburga kemikleri yassılaşmıştır ve uçamayan kuş takımları dışında kalanlarda uçma kaslarının bağlanabilmesi için [[sternum]] [[salma|karina]] şeklini almıştır. Ön üyeler kanatlara dönüşmüştür.<ref>{{Haber kaynağı|başlık=Skeleton of a typical bird |url=http://fsc.fernbank.edu/Birding/skeleton.htm |eser=Fernbank Science Center's Ornithology Web |erişimtarihi=13 Aralık 2007}}</ref> Kanatlar türlere göre az ya da çok gelişmiştir; kanatlarını kaybettiği bilinen tek gruplar [[soy tükenmesi|soyları tükenmiş]] [[moa]] ve [[fil kuşu|fil kuşları]]dır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.nationalgeographic.com/science/phenomena/2014/05/22/the-surprising-closest-relative-of-the-huge-elephant-birds/|başlık=The Surprising Closest Relative of the Huge Elephant Birds|tarih=22 Mayıs 2014|websitesi=Science & Innovation|erişim-tarihi=6 Mart 2019}}</ref>
 
===Boşaltım sistemi===
[[Sürüngen]]ler gibi kuşlar da ürikoteliktir yani [[böbrek]]leri kanlarından [[nitrojenli atık]]ları ayırır ve bunları [[üre]] ya da [[amonyak]] olarak değil de [[ürik asit]] olarak üreterler yoluyla bağırsaklara boşaltır. Kuşların ne [[idrar kesesi]] ne de deve kuşları dışında dışa açılan üretra açıklığı vardır ve böbreklerden bağırsaklara geçen ürik asit dışkı ile birlikte yarı katı atık olarak dışarı atılır.<ref>{{Web kaynağı|soyadı1=Ehrlich |ad1=Paul R. |ad2=David S.| soyadı2=Dobkin|ad3=Darryl| soyadı3=Wheye |başlık=Drinking |url=http://www.stanford.edu/group/stanfordbirds/text/essays/Drinking.html |yıl=1988 |eser=Birds of Stanford |yayıncı=Stanford University |erişimtarihi=13 Aralık 2007}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|soyadı1=Tsahar |ad1=Ella |başlık=Can birds be ammonotelic? Nitrogen balance and excretion in two frugivores |dergi=Journal of Experimental Biology |cilt=208 |sayı=6 |sayfalar=1025–1034 |yıl=2005 |pmid=15767304 |doi=10.1242/jeb.01495 |soyadı2=Martínez Del Rio |ad2=C |soyadı3=Izhaki |ad3=I |soyadı4=Arad |ad4=Z }}</ref><ref name=coprodeum>{{Dergi kaynağı | doi= 10.1016/S1095-6433(03)00006-0 | soyadı1= Skadhauge | ad1= E | soyadı2= Erlwanger | ad2= KH | soyadı3= Ruziwa | ad3= SD | soyadı4= Dantzer | ad4= V | soyadı5= Elbrønd | ad5= VS | soyadı6= Chamunorwa | ad6= JP | başlık= Does the ostrich (''Struthio camelus'') coprodeum have the electrophysiological properties and microstructure of other birds? | dergi= Comparative Biochemistry and Physiology A | cilt= 134 | sayı= 4 | sayfalar= 749–755 | yıl= 2003 | pmid = 12814783 }}</ref> Ancak sinek kuşları gibi kuşlar ihtiyari olarak ammonotelik olabilir yani nitrojenli atıkları amonyak olarak dışarı atabilirler.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı1=Preest |ad2=Marion R. |tarih=Nisan 1997 |başlık=Ammonia excretion by hummingbirds |dergi=Nature |cilt=386 |sayı= 6625|sayfalar=561–562 |doi=10.1038/386561a0 |soyadı2=Beuchat |ad2=Carol A. |bibcode=1997Natur.386..561P}}</ref> Kuşlar ayrıca memeliler gibi [[kreatinin]]i değil [[kreatin]]i dışarı atarlar.<ref name = "Gill"/> Bu madde ile bağırsaklardan geçen atıklar kuşun [[kloak]]ından dışarı atılır.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı1=Mora |ad1=J. |yıl=1965 |başlık=The regulation of urea-biosynthesis enzymes in vertebrates |dergi=Biochemical Journal |cilt=96 |sayfalar=28–35 |pmid=14343146 |soyadı2=Martuscelli |ad2=J |soyadı3=Ortiz Pineda |ad3=J |soyadı4=Soberon |ad4=G |pmc=1206904|issue=1|doi=10.1042/bj0960028 }}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Packard |ad=Gary C.|yıl=1966 |başlık=The Influence of Ambient Temperature and Aridity on Modes of Reproduction and Excretion of Amniote Vertebrates |dergi=The American Naturalist |cilt=100 |sayı=916 |sayfalar=667–682 |doi=10.1086/282459 |jstor=2459303}}</ref> Kloak çok işlevli bir açıklıktır; atıklar ondan dışarı atılır, birçok kuş türü kloaklarını birleştirerek çiftleşir ve dişiler yumurtalarını ondan geçerek yumurtlar. Ayrıca bazı kuş türleri [[regurjitasyon]] yoluyla dışarı [[pelet]]ler atar.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Balgooyen |ad=Thomas G. |tarih=1 Ekim 1971 |başlık=Pellet Regurgitation by Captive Sparrow Hawks (''Falco sparverius'') |dergi=Condor |cilt=73 |sayı=3 |sayfalar=382–385 |doi=10.2307/1365774 |url=http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/condor/v073n03/p0382-p0385.pdf |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140224142542/http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/condor/v073n03/p0382-p0385.pdf |arşivtarihi=24 Şubat 2014 |jstor=1365774 |url-status=dead |df=dmy }}</ref>
 
[[Kivi (kuş)|Kivi]] dışında [[Koşucu kuşlar|Palaeognathae]] alt sınıfında bulunan erkek kuşlar, [[Anhimidae]] familyası haricinde [[Kazsılar|Anseriformes]] takımından bulunan erkek kuşlar ve [[Tavuksular|Galliformes]] takımında bulunan erkek kuşlarda bulunan [[kuş penisi|penis]] [[Neoaves]] [[klad]]ında yoktur; Galliformes takımında [[Cracidae]] familyası haricinde penis tam gelişmemiştir.<ref>{{Web kaynağı|soyadı=Yong |ad=Ed |url=http://phenomena.nationalgeographic.com/2013/06/06/how-chickens-lost-their-penises-ducks-kept-theirs/ |başlık=Phenomena: Not Exactly Rocket Science How Chickens Lost Their Penises (And Ducks Kept Theirs) |yayıncı=Phenomena.nationalgeographic.com |erişimtarihi=3 Ekim 2013}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://bcs.whfreeman.com/gill/bcs-pages/body-right_10.asp?s=10000&n=00010&i=99010.06&v=chapter&o=%7C13000%7C00010%7C&ns=undefined |başlık=Ornithology, 3rd Edition – Waterfowl: Order Anseriformes |erişimtarihi=3 Ekim 2013 |url-status=dead |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150622030534/http://bcs.whfreeman.com/gill/bcs-pages/body-right_10.asp?s=10000&n=00010&i=99010.06&v=chapter&o=%7C13000%7C00010%7C&ns=undefined |arşivtarihi=22 Haziran 2015 |df=dmy-all }}</ref> Uzunluğunun [[sperm rekabeti]] ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.<ref>{{Dergi kaynağı|dergi=The Auk |cilt=117 |sayı=3 |sayfalar=820–825 |yıl=2000 |başlık=The 20-cm Spiny Penis of the Argentine Lake Duck (Oxyura vittata) |soyadı=McCracken| ad=KG |url=http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v117n03/p00820-p00825.pdf |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304210246/http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v117n03/p00820-p00825.pdf |arşivtarihi=4 Mart 2016 |doi=10.1642/0004-8038(2000)117[0820:TCSPOT]2.0.CO;2 |url-status=dead |df=dmy }}</ref> Çiftleşme dışında kloakın içinde [[proktodeum]] kısmında saklı olarak durur.
 
== Davranışları ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuş" sayfasından alınmıştır