Pargalı İbrahim Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Padişah'ın şehzadelik yıllarından beri yanında bulunan ve onun padişah olmasından sonra, imparatorluğunhanedan mensupları dışındaki kişilerin imparatorlukta ulaşabileceği en önemliyüksek mevkisinemakama yükselen İbrahim Paşa'nın, ölümü hakkında kesin bir sebep bulunmamaktadır. Ancak onun saltanat hırsına kapıldığı, gücünü ve zenginliğini bu yolda harcadığı, çocukluğundan beri yetişmesinde katkısı olan [[Şehzade Mustafa]]'yı desteklemesi sebebiyle, padişahın üzerinde oldukça büyük bir etkiye sahip Hürrem Sultan'ın onu padişahın gözünden düşürmesi, Irakeyn Seferi'nde özellikle Bağdat'ın alınmasından sonra sonra kişilik olarak değiştiği ve sert bir tutum sergilediği, kimsenin sözünü dikkate almadığı ve maddi olarak savurganca harcamalar yaptığı gibi sebeplerin idamında etkisi olduğu düşünülmektedir.{{sfn|Jenkins|1911|p=109|name=Jenkins}}{{sfn|Jenkins|1911|p=615|name=Jenkins}}{{sfn|Jenkins|1911|p=358|name=Jenkins}}{{sfn|Gökbilgin|2000|p=334|name=Gökbilgin}}

Celâlzâde'ye göre Paşa özellikle [[Irakeyn Seferi]] sırasında kötü huylu kişiler sayesinde ahlak ve tavır bakımından oldukça değişmiştir.{{sfn|Celâlzâde|2011|p=213|name=Celâlzâde}} Haksız yere bazı kişileri idam etmiş ve cezalandırmıştır.{{sfn|Celâlzâde|2011|p=213|name=Celâlzâde}}{{sfn|Danişmend|1971|p=187|name=Danişmend}} Bu seferdeki büyük ordu ile Şah Tahmasb'ı yok edebilecekken, dağınık yerdeki kaleleri ele geçirmekle uğraşmıştı. Bu konudaki başarısızlığı ise kısmet ve takdire bağlayarak sorumluluk kabul etmemiştir.{{sfn|Celâlzâde|2011|p=213|name=Celâlzâde}} Irakeyn Seferi esnasında Ulama Paşa'nın teşvikiyle{{efn|Ulama Paşa Doğu Anadolu'daki bazı Kürt beylerine ve İran sancak beylerine ''Sultan'' denmesi nedeniyle, Osmanlı padişahının sadrazamının da bu unvanı kullanmasının uygun olduğunu söylemiştir.{{sfn|Uzunçarşılı|1998|p=357|name=Uzunçarşılı}}}} Serasker unvanına Sultan unvanını eklemiştir.{{sfn|Uzunçarşılı|1998|p=357|name=Uzunçarşılı}}{{Sfn|Uğurluel|2017|p=223|name=Uğurluel}} Padişah adına yayınlanan ferman ve [[menşur]]ların yanı sıra, ordugah içerisinde tellallar aracılığıyla duyurulan emirlerde de aynı unvan kullanılmıştır.{{sfn|Uzunçarşılı|1998|p=357|name=Uzunçarşılı}}{{sfn|Hammer|2014|p=615|name=Hammer}} İbrahim Paşa bu unvanı padişah sefere katıldıktan sonra da kullanmaya devam etmiştir.{{sfn|Danişmend|1971|p=167|name=Danişmend}}

Sefer esnasında kurulan divanlarda adet olduğu üzere istişare ile karar alınması gerekirken, İbrahim Paşa buna aldırış etmemiş ve kendi başına kararlar almıştır.{{sfn|Celâlzâde|2011|p=214|name=Celâlzâde}} Ayrıca kendisine getirilen dini kitapları, görünce öfkelenerek: "''Pek çok kitap getirirsiniz, bende güzel kitapların sonu yoktur''" diyerek reddetmiştir.{{sfn|Solakzade|1989|pp=189-190|name=Solakzade}} Ayrıca Tebriz'de bir kale inşası için çok fazla masraf yapmıştır.{{sfn|Danişmend|1971|p=166|name=Danişmend}} Bu hususta Süleyman [[Ayas Mehmed Paşa]]'ya: "''İbrahim'in bunca bin altını rezillere ve şahıslara in'amı, kasd-ı saltanata cür'et ve ikdâmına kat'i delil olduğu bize yakinen hasıl olmuştur ve tahkiken sübût bulmuştur''" sözleriyle paşanın saltanatına kastettiğini beyan etmiştir.{{sfn|Solakzade|1989|p=190|name=Solakzade}}{{sfn|Uzunçarşılı|1998|p=358|name=Uzunçarşılı}}{{sfn|Danişmend|1971|p=187|name=Danişmend}} Yine Irakeyn Seferi'nde Kızılcadağ yaylasına on bin kişilik bir kuvvet göndermiş ve bu kuvvetin hemen tamamının yok olmasına sebep olmuştur.{{sfn|Danişmend|1971|p=166|name=Danişmend}} Ayrıca [[Defterdar İskender Çelebi]]'nin idam edilmesine zemin hazırlamış ve birçok kişinin antipatisini kazanmıştır.{{sfn|Hammer|2014|p=615|name=Hammer}} [[Solakzade Mehmed Hemdemî|Solakzade]]'nin aktardığına göre, İskender Çelebi'nin idam edildiği gece Süleyman bir rüya görmüştür. Rüyasında İskender Çelebi "''Bre zalim biçareyi, bir müfsidin sözüne uyup astın. Hayli zamandan beri geçmiş hizmetlerimi niçin asıverdin''" diyerek elindeki kayışla Süleyman'ı boğmak istemiştir.{{sfn|Solakzade|1989|pp=187-188|name=Solakzade}}{{sfn|Jenkins|2015|p=108|name=Jenkins}}{{sfn|Danişmend|1971|p=174|name=Danişmend}} Rüyadan çığlıklar ile uyanan Süleyman ise elini açarak "''İlâhi İbrahim, sen bana nice ki, o günahsızı astırdın ise, Allah'tan dilerim ki, sen dahi yılına varmayıp, katle sezavar olasın''" diye beddua ettiği rivayet edilmiştir.{{sfn|Solakzade|1989|pp=187-188|name=Solakzade}}{{sfn|Danişmend|1971|p=174|name=Danişmend}} Ancak Danişmend'in aktardığına göre bu rüyanın doğru olmadığı, İskender Çelebi'nin idamından on beş gün sonra kayın biraderi Hüseyin Çelebi'nin idam edilmesi ile anlaşılmaktadır.{{sfn|Danişmend|1971|p=174|name=Danişmend}} İskender Çelebi idam edilmeden hemen önce ise İbrahim Paşa'nın da İranlılardan aldığı altın karşılığında Süleyman'ı öldürmek için bir komplo hazırlığında olduğunu beyan etmiştir.{{efn|Türkler arasında ölmek üzere olan veya idama götürülen birisinin şahitliği önemlidir ve 40 olağan şahidin yerine geçer.{{sfn|Jenkins|2015|p=107|name=Jenkins}}}}