Yeni Türkiye Partisi (1961): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
LuCKY (mesaj | katkılar)
k Yazım hatası düzeltildi: hükümet → hükûmet AWB ile
22. satır:
[[27 Mayıs 1960 Darbesi]]'nden sonra [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin kapatılmasıyla siyasi yaşamda doğan boşluğu doldurmak üzere 13 Şubat 1961'de kuruldu. Kurucuları ve yöneticileri arasında [[İrfan Aksu]], [[Yusuf Azizoğlu]], [[Raif Aybar]] gibi ilk dönem DP'lilerin de yer aldığı partinin siyasi kadrosu, geçmişte [[Celal Bayar]]-[[Adnan Menderes]] çizgisine karşı çıkan DP'nin merkez kanadını temsil ediyordu. Genel başkanlığına [[Millî Birlik Komitesi]] yönetiminde maliye bakanlığı yapmış olan [[Ekrem Alican]] getirildi. Aynı dönemde DP'nin mirasçısı olarak ortaya çıkan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]]'ne (AP) karşı askeri yönetimden destek gören YTP'nin programı, gerek siyasi açıdan, gerekse iktisat politikası açısından liberal nitelikteydi. Temelde AP'ninkinden çok farklı olmayan programda, 27 Mayıs'ın DP'li seçmene karşı değil, DP yöneticilerine karşı yapıldığına dikkat çekiliyordu.
 
9 Temmuz 1961 tarihinde yapılan [[1961 Türkiye anayasa referandumu|anayasa referandumu]]nda [[1961 Anayasası]]’nın kabulü yönünde propaganda sürdürdü. <ref>Hüseyin Çavuşoğlu, "[http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c12s22/makale/c12s22m12.pdf Merkez Sağda 27 Mayıs ve 12 Eylül Sonrası Partileşme]", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 12, Sayı 22, Aralık 2009, ss.165-178 </ref>
 
YTP, 15 Ekim 1961'deki [[1961 Türkiye genel seçimleri|milletvekili genel seçimleri]]nde oyların yüzde 13,7'sini elde ederek, toplam 65 milletvekilliği kazandı. [[Cumhuriyet Senatosu (Türkiye)|Cumhuriyet Senatosu]]'nda ise 28 üyelik elde etti. 1961 Genel Seçimleri'nde, YTP’nin en yüksek oy oranına ulaştığı bölgeler, AP’nin en az oy aldığı bölgeler olan [[Güneydoğu Anadolu]] (%38.12) ve [[Doğu Anadolu]] (%34.20) bölgeleri oldu.<ref>a.g.e, s. 169</ref>
 
25 Haziran 1962'de kurulan [[İsmet İnönü]] başkanlığındaki ikinci koalisyon hükümetinehükûmetine altı bakan verdi. Ekrem Alican da devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak yeni hükümettehükûmette görev aldı.
 
== Gerilemesi ==
17 Kasım 1963'teki [[1963 Türkiye yerel seçimleri|yerel seçimler]]de oy oranı yüzde 6,5'e indiği için koalisyon hükümetindenhükûmetinden çekilen YTP, daha sonra 20 Şubat 1965'te [[Suat Hayri Ürgüplü]] başkanlığındaki koalisyon hükümetinehükûmetine dört bakanla katıldı. 10 Ekim 1965'teki [[1965 Türkiye genel seçimleri|genel seçimler]]de oy oranı daha da azalarak yüzde 3,72'ye düştü ve yalnızca 19 milletvekilliği kazanabildi.
 
Seçim başarısızlıklarının parti yönetiminde yarattığı ağır bunalım nedeniyle 1966'da genel başkanlığa İrfan Aksu seçildi. İstifalar sonucu boşalan bu göreve 1968'de Yusuf Azizoğlu, 1970'te [[Tahsin Banguoğlu]] getirildi.
 
== Kapanması ==
YTP 12 Ekim 1969'daki [[1969 Türkiye genel seçimleri|genel seçimler]]de yüzde 2,18'lik oy oranıyla altı milletvekili çıkardı. Bazı milletvekillerinin AP'ye ve yeni kurulan [[Millî Nizam Partisi]]'ne (MNP) katılmasından sonra bir varlık gösteremedi. 19 Mart 1973'te kongre kararıyla feshedildi.<ref>"[http://www.tesav.org.tr/wp-content/uploads/2017/03/3.1923ten_Bu_Yana_Kurulan_ve_Kapatilan_Siyasi_Partiler.pdf Cumhuriyet Döneminde Kurulan ve Kapanan Siyasi Partiler]", tesav.org.tr </ref>
 
== Seçimler ==