Gürcüler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
→‎Din: Tarih düzeltildi (İberya Krallığı 337 yılında Hristiyanlığı kabul etti.) , yazım hatası düzeltildi.
61. satır:
== Tarih ==
[[Dosya:Georgian States Colchis and Iberia (600-150BC)-en.svg|sol|küçükresim|320x320pik|Erken Kartveli devletleri{{cref2|a}}]]
[[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[İran]] arasındaki çekişmenin sahne olduğu [[Gürcistan]] toprakları, 7. yüzyılda Müslüman [[Araplar]]la da tanıştı. [[Araplar]] [[654]]’te [[Tiflis]] emirliğini kurdular ve yaklaşık beş yüz yıl Tiflis ve yöresine egemen oldular. 11. yüzyılda Gürcü ulusal bağımsızlık hareketi gelişti ve bu hareket Kraliçe [[Tamar]] döneminde ([[1184]]-[[1213]]) zirvesine ulaştı. Bu dönemde Gürcüler, kuzeyde [[Çerkesya]]’dan güneyde bugünkü [[Azerbaycan]]’a, batıda [[Erzurum]]’dan doğuda [[Gence]]’ye uzanan küçük bir Kafkas imparatorluğu kurdular. Altın Çağ olarak adlandırılan bu dönemde Gürcüler, mimari, edebiyat, ekonomi açısından büyük gelişme gösterdiler. [[Şota Rustaveli]]'nin ünlü destanı Kaplan Postlu Kahraman'ı (''VephistkaosaniVephvistkaosani'') bu dönemde yazdı. [[1220]]’lerdeki Moğol istilası Gürcülerin siyasal birliğini ortadan kaldırdı ve Gürcülerin yaşadığı topraklar yeniden küçük devletlere bölündü.Gürcüler ise küçük prensliklere ayrıldılar.15. yüzyıldan itibaren batıdan [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]], doğudan İranlılar Gürcüler üzerinde ağır baskılar kurdular.[[1578]] Yılında [[Lazistan]]'ın başkenti [[Batum]] da Osmanlı'ın [[Trabzon]] Eyaleti'ne bağlandı.
 
[[İran]] şahı [[I. Abbas]], [[Doğu Gürcistan]]’daki direnişi kırmak için [[Kartli]] bölgesinin nüfusunun büyük bölümünü İran’a sürdü. Bugün Fereydan Gürcüleri olarak adlandırılan [[İran]]’daki Müslüman Gürcüler, bu sürgün Gürcülerin torunlarıdır. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]] da [[Tao-Klarceti]] ve [[Samtshe-Cavaheti]] gibi Tamar dönemindeki birleşik Gürcistan’ın güneybatı bölgelerini topraklarına kattı.
85. satır:
=== Din ===
{{Ayrıca bakınız|Gürcistan'da din}}
Hristiyanlık 64. yüzyılda [[İberya Krallığı]]'da resmi din olmuştur.<ref name="Rapp2007">{{Kitap kaynağı|isbn=978-1-4443-3361-9|url=https://books.google.com/books?id=fWp9JA3aBvcC&pg=PA137|soyadı=Rapp|ad=Stephen H., Jr|başlık=The Blackwell Companion to Eastern Christianity|erişimtarihi=11 Mayıs 2012|yıl=2007|yayıncı=John Wiley & Sons|sayfa=138|bölüm=7 – Georgian Christianity}}</ref> Gürcüler günümüzde de büyük çoğunlukla [[Hristiyanlık|Hristiyanlığın]] [[Ortodoks Hristiyanlık|Ortodoks]] mezhebine mensuptur. 2002 yılı nüfus sayımına göre halkın %82'si [[Doğu Ortodoks Kilisesi|Doğu Ortodoksu]] olmaktadır.<ref>[http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/I%20tomi%20-%20saqarTvelos%20mosaxleobis%202002%20wlis%20pirveli%20erovnuli%20sayovelTao%20aRweris%20Sedegebi.pdf 2002 census results – p. 132]</ref> [[Gürcü Ortodoks Kilisesi]] ülkede önemli bir konuma sahiptir ve halkın %95'i kiliseye ve icraatlarına olumlu yönden bakmaktadır.<ref name=":0">{{Haber kaynağı|başlık=Georgia's mighty Orthodox Church|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-23103853|agency=[[BBC News]]|tarih=2 Temmuz 2013}}</ref> Buna karşılık halkın sadece %15 ila %20'si düzenli olarak dini kilise etkinliklerine katılmaktadır.<ref name=":0" /> [[Acara Özerk Cumhuriyeti]] ile Türkiye ve İran'da yaşayan bazı Gürcüler ise [[İslam]]'ı benimsemiştir. Aynı zamanda küçük bir [[Gürcü Yahudiler|Gürcü Yahudi]] topluluğu da bulunmaktadır.
 
Tarih boyunca, özellikle Hristiyanlık öncesi devirlerde, Gürcü halkı arasında [[Zerdüştçülük]], [[Gürcü mitolojisi]] ve [[Mitraizm]] gibi diğer dinler de yaygın olmuştur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.iranicaonline.org/articles/georgia-iii-art-and-archeology- | başlık = GEORGIA iii. Iranian elements in Georgian art and archeology | erişimtarihi = 1 Ocak 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200111225250/http://www.iranicaonline.org/articles/georgia-iii-art-and-archeology- | arşivtarihi = 11 Ocak 2020 | ölüurl = no }}</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gürcüler" sayfasından alınmıştır