Sürdürülebilir tarım: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
ingilizce "Sustainable agriculture" maddesinden çeviri |
ingilizce "Sustainable agriculture" maddesinden çeviri |
||
9. satır:
2002 yılında Toronto'daki Uluslararası Bahçe Bitkileri Kongresi'nde Uluslararası Bahçe Bitkileri Bilimi Derneği tarafından düzenlenen bahçecilikte sürdürülebilirlik konulu uluslararası bir sempozyum vardı.<ref>[http://www.actahort.org/books/638/638_65.htm] Bertschinger, L. et al. (eds) (2004). Conclusions from the 1st Symposium on Sustainability in Horticulture and a Declaration for the 21st Century. In: Proc. XXVI IHC – Sustainability of Horticultural Systems. ''Acta Hort''. 638, ISHS, pp. 509-512. Retrieved on: 2009-03-16.</ref> 2006'da Seul'de gerçekleşen bir sonraki konferansta ilkeler daha ileri aşamada tartışıldı.<ref>Lal, R. (2008). Sustainable Horticulture and Resource Management. In: Proc. XXVII IHC-S11 Sustainability through Integrated and Organic Horticulture. Eds.-in-Chief: R.K. Prange and S.D. Bishop. ''Acta Hort.''767, ISHS, pp. 19-44.</ref>
== Tanım ==
1977 tarihli ABD Ulusal Tarımsal Araştırma, Yayım ve Öğretim Politikası Yasası'nda "sürdürülebilir tarım" terimi sahaya özel bir uygulamaya sahip entegre bir bitki ve hayvan üretimi uygulamaları sistemi olarak tanımlanmaktadır ve uzun vade hedefleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:<ref name=NARETPA>{{cite web|url=https://nifa.usda.gov/sites/default/files/resource/nar77.pdf|title=National Agricultural Research, Extension, and Teaching Policy Act of 1977|publisher=US Department of Agriculture|date=13 November 2002}} {{PD-notice}}</ref>
* insan gıda ve lif ihtiyaçlarını karşılamak<ref name=NARETPA/>
* çevresel kalitenin ve tarım ekonomisinin dayandığı doğal kaynak tabanının geliştirilmesi<ref name=NARETPA/>
* yenilenemeyen kaynakların ve çiftlikteki kaynakların en verimli şekilde kullanılması ve gerektiğinde doğal biyolojik döngülerin ve kontrollerin entegre edilmesi<ref name=NARETPA/>
* çiftlik operasyonlarının ekonomik uygulanabilirliğini sürdürmek<ref name=NARETPA/>
* bir bütün olarak çiftçilerin ve toplumun yaşam kalitesini artırmak.<ref name=NARETPA/>
İngiliz bilim adamı Jules Pretty tarımda sürdürülebilirlik ile ilgili birkaç temel ilke belirtti:<ref name=Pretty2008>{{Cite journal |last=Pretty |first=Jules N. |date=March 2008 |title=Agricultural sustainability: concepts, principles and evidence |url=https://www.researchgate.net/publication/6186843 |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences |volume=363 |issue=1491 |pages=447–465 |doi=10.1098/rstb.2007.2163 |issn=0962-8436 |pmid=17652074 |pmc=2610163}}</ref>
# [[Besin öğesi döngüsü]], [[toprak yenilenmesi]] ve [[azot fiksasyonu]] gibi biyolojik ve ekolojik süreçlerin tarım ve gıda üretim uygulamalarına dahil edilmesi.<ref name=Pretty2008/>
# Özellikle çevreye zararlı olanlar için yenilenemeyen ve sürdürülemeyen girdilerin azaltılmış miktarlarının kullanılması.<ref name=Pretty2008/>
# Hem araziyi verimli bir şekilde işlemek hem de çiftçilerin kendine güvenini ve kendi kendine yeterliliğini teşvik etmek için çiftçilerin uzmanlığını kullanmak.<ref name=Pretty2008/>
# Farklı becerilere sahip insanların işbirliği ve dayanışması yoluyla tarımsal ve doğal kaynak problemlerini çözme. Ele alınan sorunlar arasında [[Tarımsal mücadele|haşere yönetimi]] ve [[sulama]] yer almaktadır.<ref name=Pretty2008/>
“Uzun vadeli ve kısa vadeli ekonomiyi dikkate alır çünkü sürdürülebilirlik sonsuza dek, yani sonsuz yenilenmeyi teşvik etmek için tasarlanmış tarımsal ortamlar olarak tanımlanır”.<ref>{{cite journal|last1=Stenholm|first1=Charles|last2=Waggoner|first2=Daniel|title=Low-input, sustainable agriculture: Myth or method?|journal=Journal of Soil and Water Conservation|date=February 1990|volume=45|issue=1|page=14|url=http://www.jswconline.org/content/45/1/13.full.pdf+html|accessdate=3 March 2016|ref=2}}</ref> Kaynakların korunması ihtiyacını [[çiftçi]]nin geçim kaynakları için çabalama ihtiyacı ile dengeler.<ref>{{Cite book|url=http://asi.ucdavis.edu/programs/sarep/about/files/sarep-brochure-2015-rev-with-aubrey.pdf|title=Sustainable Agriculture Research and Education Program|last=Tomich|first=Tom|publisher=University of California|year=2016|isbn=|location=Davis, California|pages=}}</ref>
Biyolojik çeşitliliği insan yaşam alanı içinde barındıran [[uzlaşma ekolojisi]] olarak kabul edilir.<ref name="Chrispeels 1994">{{cite book |last1=Chrispeels |first1=M. J. |last2=Sadava |first2=D. E. |year=1994 |title=Farming Systems: Development, Productivity, and Sustainability |pages=25–57 |work=Plants, Genes, and Agriculture |publisher=Jones and Bartlett |isbn=978-0867208719}}</ref>
===Farklı bakış açıları===
Tarımla ilgili sürdürülebilirliğin tanımı üzerine tartışmalar var. Tanım iki farklı yaklaşımla karakterize edilebilir: ekoloji merkezci bir yaklaşım ve teknoloji temelli bir yaklaşım.<ref name=":16">{{Cite journal|last=Robinson|first=Guy M.|date=2009-09-01|title=Towards Sustainable Agriculture: Current Debates|journal=Geography Compass|volume=3|issue=5|pages=1757–1773|doi=10.1111/j.1749-8198.2009.00268.x|issn=1749-8198}}</ref> Ekoloji merkezli yaklaşım, insan gelişiminin sıfır veya düşük büyüme düzeylerini vurgular ve tüketim modellerini değiştirme ve kaynak tahsisi ve kullanımı amacıyla [[Organik tarım|organik]] ve [[biyodinamik tarım]] tekniklerine odaklanır. Teknosentrik yaklaşım, korumaya yönelik tarım sistemleri gibi endüstriyel sistemin devlet tarafından yönlendirilmesinin uygulanması gerektiğinden, [[biyoteknoloji]]nin artan gıda talebini karşılamanın en iyi yolu olduğu argümanına kadar [[sürdürülebilirlik|sürdürülebilirliğe]] çeşitli stratejilerle ulaşılabileceğini savunmaktadır.<ref name=":16" />
Sürdürülebilir tarım konusuna iki farklı lens üzerinden bakılabilir: çok fonksiyonlu tarım ve [[ekosistem hizmetleri]].<ref name=":32">{{Cite journal|last=Huang|first=Jiao|last2=Tichit|first2=Muriel|last3=Poulot|first3=Monique|last4=Darly|first4=Ségolène|last5=Li|first5=Shuangcheng|last6=Petit|first6=Caroline|last7=Aubry|first7=Christine|date=2014-10-16|title=Comparative review of multifunctionality and ecosystem services in sustainable agriculture|journal=Journal of Environmental Management|volume=149|pages=138–147|doi=10.1016/j.jenvman.2014.10.020|pmid=25463579}}</ref> Her iki yaklaşım da benzerdir, ancak tarımın işlevine farklı bakarlar. Çok işlevli tarım felsefesini kullananlar çiftlik merkezli yaklaşımlara odaklanırlar ve işlevi tarımsal faaliyetin çıktıları olarak tanımlarlar.<ref name=":32" /> Çok işlevliliğin temel argümanı, tarımın, gıda ve lif üretiminin yanı sıra diğer işlevleri olan çok işlevli bir girişim olduğudur. Bu işlevler arasında yenilenebilir kaynak yönetimi, peyzajın korunması ve biyolojik çeşitlilik bulunmaktadır.<ref name=":42">{{Cite journal |last=Renting |first=H. |last2=Rossing |first2=W.A.H. |last3=Groot |first3=J.C.J |last4=Van der Ploeg |first4=J.D.|last5=Laurent|first5=C. |last6=Perraud |first6=D. |last7=Stobbelaar |first7=D.J. |last8=Van Ittersum|first8=M.K.|date=2009-05-01|title=Exploring multifunctional agriculture. A review of conceptual approaches and prospects for an integrative transitional framework|url=|journal=Journal of Environmental Management|volume=90 |pages=S112–S123 |doi=10.1016/j.jenvman.2008.11.014 |pmid=19121889 |issn=0301-4797}}</ref> Ekosistem hizmet merkezli yaklaşım, bireylerin ve bir bütün olarak toplumun "ekosistem hizmetleri" olarak adlandırılan [[ekosistem]]lerden yararlandığını ortaya koymaktadır.<ref name=":32" /><ref name=":52">{{Cite journal |last=Tilman |first=David |last2=Cassman |first2=Kenneth G. |last3=Matson |first3=Pamela A. |last4=Naylor |first4=Rosamond |last5=Polasky |first5=Stephen |date=2002-08-08 |title=Agricultural sustainability and intensive production practices |journal=Nature |volume=418 |issue=6898 |pages=671–677 |doi=10.1038/nature01014 |pmid=12167873}}</ref> Sürdürülebilir tarımda, ekosistemlerin sağladığı hizmetler arasında [[tozlaşma]], [[Pedogenez|toprak oluşumu]] ve [[besin öğesi döngüsü]] vardır ve bunların hepsi de gıda üretimi için gerekli işlevlerdir.<ref name=":62">{{Cite journal|last=Sandhu|first=Harpinder S.|last2=Wratten|first2=Stephen D.|last3=Cullen|first3=Ross|date=2010-02-01|title=Organic agriculture and ecosystem services|url=|journal=Environmental Science & Policy|volume=13|issue=1|pages=1–7|doi=10.1016/j.envsci.2009.11.002|issn=1462-9011}}</ref>
Ayrıca sürdürülebilir tarımın, [[agroekoloji]] olarak adlandırılan, tarıma ekosistem yaklaşımı olarak kabul edildiği iddia edilmektedir.<ref>[[Miguel Altieri|Altieri, Miguel A.]] (1995) ''Agroecology: The science of sustainable agriculture''. Westview Press, Boulder, CO.</ref>
=== Etik ===
Çoğu tarım uzmanı, "sürdürülebilirliğin hedefini" gerçekleştirmek için ahlaki bir zorunluluk olduğu konusunda hemfikirdir.<ref name="Dundon2009" /> Büyük tartışma, hangi sistemin bizi bu hedefe götüreceği ile ilgilidir çünkü sürdürülebilir olmayan bir yöntem büyük ölçekte kullanılırsa, çevre ve insan nüfusu üzerinde büyük bir olumsuz etkisi olacaktır.
==Kaynakça==
| |||