Parazitlik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Nanahuatl, Asalaklık sayfasını Parazitlik sayfasına taşıdı: güvenilir Türkçe kaynaklardaki yaygın kullanımı bu şekilde |
asalakların etkileri eklendi. |
||
15. satır:
Asalaklar [[konak (biyoloji)|konak]] üzerindeki etkileşimlerine göre sınıflandırılırlar. Ciddi olanlarına köpeklerdeki kalp kurdu örnek verilebilir.
== Asalakların Etkileri ==
<references group="https://www.saglikkitabi.org/asalak-nedir/" />
Asalakların konak üstündeki etkileri değişiktir: Konağın besinini tüketerek onu güçsüz bırakırlar; salgıladıkları ürünlerle ya da zehirlerle konağı zehirlerler; urların gelişmesine neden olurlar (bitkilerde görülen yumrular; istiridyelerde görülen inci); kısırlaşmaya ya da cins değişikliğine yol açarlar (sözgelimi, sacculinalarm yerleştiği erkek bir yengeç, dişi özellikleri edinebilir; ipsilerin konak seçtikleri bir karınca, yarı ana karınca, yarı işçi karınca özellikleri taşmaya başlayabilir).
Asalak, konağa her zaman kurtçuk halindeyken girer; kurtçuğun girişi ya besinlerle, ya doğrudan deri yoluyla ya da kendisi de asalak taşıyan bir böceğin sokmasıyla gerçekleşir. Kurtçuğun gelişme evreleri, erişkin oluncaya kadar geçirdiği dönüşüm biçimleri, asalağın “evrimsel çevrimi”ni oluşturur. Bu çevrim, bazen çok yalındır. Sözgelimi, asıl konağı insan olan iğne kurtlarında (oksiyürler) olduğu gibi, bulaşma, kurtçuğu taşıyan yumurtanın doğrudan yenmesiyle olur. Yumuşakçalara ve kabuklu deniz hayvanlarına dadanan asalakların kurtçuklarıysa serbesttirler (yani, canlılarla ilgili ölçütlerimize göre, erişkinlerininkinden daha kusursuz yapıları vardır); genellikle konaklarını arar, onların içine girerek ya da onlara bağlanarak, “gerileyici” değişimlerini tamamlarlar.
Çevrimler bazen de çok karmaşıktır. Arka arkaya değişiklikler geçiren kurtçuklar, farklı türlerden konaklarda asalak yaşarlar. Kurtçuğun gelişmesini sürdürdüğü konağa “ara konak” denir; kurtçuk, erişkin duruma geleceği “son konağa” geçmeden önce.bir başka konakta (bekleme konağı) değişiklik geçirmeden yaşayabilir.
=== Ektoparazitizm ===
Satır 55 ⟶ 63:
Doğadaki diğer dominant türlerin rekabetini azaltarak türlerin varolmasını sağlarlar. Besin zincirinde hem av hem avcı konumundadırlar. Pek çoğu yaşam döngüsünü sürdürebilmek için birden çok konağa ihtiyaç duyar ve ekosistemin sağlıklı kalmasını sağlarlar.
== Kaynakça ==
Asalakların etkileri: https://www.saglikkitabi.org/asalak-nedir/
[[Kategori:Asalaklık| ]]
| |||