Millî Selamet Partisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Mirada (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
17. satır:
| pozisyon = [[Aşırı sağ]]
}}
'''Millî Selamet Partisi''' (kısaca '''MSP'''), 1972 ile 1980 arasında [[Türkiye]]'de faaliyet göstermiş [[İslamcılık|İslamcı]] bir [[siyasi parti]]. [[Milli Görüş Hareketi]]'nin ikinci partisidir.
 
== Tarih ==
[[Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi|Anayasa Mahkemesi]] "laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması prensiplerine aykırı" bulduğu için 20 Mayıs 1971'de [[Millî Nizam Partisi]]'nin (MNP) kapatılmasına karar vermişti. Genel Başkan [[Necmettin Erbakan]] MNP'nin kapatılmasından sonra ilk önce Almanya'ya daha sonra da [[İsviçre]]'ye gitti. Kapatılan MNP'nin kadroları, 11 Ekim 1972'de, Millî Selamet Partisi (MSP) adıyla bir parti kurdular. Partinin Genel Başkanlığı'na [[Süleyman Arif Emre]] getirildi. MNP kurucularından hiçbiri MSP kurucusu değildi.<ref>"[http://cdn.hitit.edu.tr/sbe/files/91057_1809241334750.pdf Din ve Siyaset İlişkisi Bağlamında Milli Görüş Hareketi]", cdn.hitit.edu.tr/</ref> Parti 42 ilde teşkilatlandı.
 
MSP'nin kuruluş çalışmaları içinde yer alan Necmettin Erbakan, bu partiye resmen 1973'ün Mayıs ayında katıldı, 20 Ekim 1973'te partinin genel başkanı oldu. [[1973 Türkiye genel seçimleri|14 Ekim 1973 seçimleri]]nde MSP 1,226 milyon oy aldı, %11'lik oy oranıyla [[TBMM]]'de 48 milletvekiliylemilletvekilliği mecliseelde girdietti. Senato seçimleri sonucunda ise 3 senatörlük kazandı. 14 Ekim 1973 seçimlerine Süleyman Arif Emre’nin genel başkanlığında giren
MSP’nin başına, seçimlerin hemen arkasından 20 Ekim 1973 tarihli Genel İdare Kurulu kararı ile Necmettin Erbakan getirildi.
 
Seçimlerde hiçbir partinin tek başına çoğunluğu sağlayamaması üzerine 25 Ocak 1974'te [[Cumhuriyet Halk Partisi]] (CHP) genel başkanı [[Bülent Ecevit]]'in başkanlığında [[37. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti|CHP-MSP koalisyonu]] kuruldu. Başbakan yardımcısı Necmettin Erbakan olurken, MSP din işlerinden sorumlu devlet bakanlığı, içişleri, adalet, ticaret, gıda tarım hayvancılık, sanayi teknoloji bakanlıklarını aldı.
 
MSP kamuoyunda takunyalı parti olarak tanındı. MSP iki slogan üzerinden kendini temellendirmişti. “Önce ahlak ve maneviyat” ile muhafazakâr/İslamcı bir perspektif çizen MSP; “Ağır
MSPsanayi kamuoyundahamlesi” takunyalısloganıyla partida olarakmillî tanındıkalkınmacı bir vizyon benimsemişti.<ref>"[http://cdn.hitit.edu.tr/sbe/files/91057_1809241334750.pdf AhlakDin ve maneviyatSiyaset veİlişkisi ağırBağlamında sanayiMilli partisiydiGörüş Hareketi]", cdn.hitit.edu.tr/</ref> [[Solculuk|Sol]] bir parti olan CHP veile İslamcı MSP'nin siyasi, toplumsal ve ekonomik konulardaki görüş farklılıkları çok geçmeden koalisyon içinde anlaşmazlıklar doğurdu. 22 MSP'li milletvekili 1974'te hükümetçe hazırlanan af yasasının belirli hükümleri aleyhinde oy kullandı, bu nedenle sol görüşlü mahkumlar af dışı kaldı. [[Bülent Ecevit]], 7 aylık bu koalisyonu, [[Kıbrıs Harekâtı]] başarısıyla yürüttü ancak iki parti anlaşamadı, hükûmet dağıldı.
 
MSP, soldan sonra sağla koalisyona girdi. [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]] (AP) genel başkanı [[Süleyman Demirel]] başkanlığında 31 Mart 1975'te kurulan ve [[Milliyetçi Hareket Partisi]] (MHP) ile [[Cumhuriyetçi Güven Partisi]]'ni de (CGP) içine alan [[Milliyetçi Cephe hükûmetleri|I. Milliyetçi Cephe]] (MC) hükümetine MSP de katıldı. Erbakan gene başbakan yardımıcısı olurken MSP'ye 7 bakanlık verildi.
Satır 36 ⟶ 38:
[[12 Eylül Darbesi]] sonrasında siyasi partilerin faaliyetleri durdurulurken MSP genel başkanı Erbakan da gözetim altına alındı. Şubat 1981'de Erbakan'la MSP'nin 33 genel idare kurulu üyesi hakkında, laikliğe aykırı faaliyette bulundukları gerekçesiyle, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nde dava açıldı. Ardından 16 Ekim 1981 tarihli [[Milli Güvenlik Konseyi]] kararıyla, aralarında MSP'nin de bulunduğu bütün siyasi partiler kapatıldı, mal varlıkları [[Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı|Hazine]]'ye devredildi. Erbakan ve MSP yöneticileri uzun süre tutuklu kaldıktan sonra, yargılama sonucunda suçsuz bulunarak aklandılar.
 
 
MSP, 12 Eylül 1980'e kadar, [[Türkiye]]'nin siyasal yaşamında etkin bir rol oynadı. Üç kez [[Koalisyon hükûmeti|koalisyon]] hükûmetlerinde yer aldı. 12 Eylül Askerî Yönetimi tarafından diğer partilerle birlikte kapatıldı.
 
== MSP'nin Katıldığı Koalisyon Hükümetleri ==