Yunanistan'a ikinci Pers saldırısı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 3 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
düzen
91. satır:
Yunanistan'ın istilası hazırlıkları uzun soluklu bir planlama ve geniş çaplı hazırlıklar gerektirmektedir.<ref name = h208/> İstila güzergâhı üzerindeki muazzam istihkam çalışmaları da önceden planlanmıştır. Serhas, ordusunu [[Çanakkale Boğazı]]'ndan, toplam 600 tekne kullanılarak yapılan iki yüzer köprüden<ref>Jack Cassin-Scott, ''The Greek and Persian Wars 500-323 BC'' Sh.: 10</ref> karşıya geçirmeyi, donanmayı da [[Aynoroz|Aynoroz Yarımadası]]'ı dolaştırmadan, kazdıracağı bir kanaldan geçirmeyi hesaplamıştır. Herodot'un yaklaşık olarak 2,2&nbsp;km. uzunluğunda olduğunu belirttiği kıstak kesiminde kazı çalışmaları da başlatılmıştı.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D22%3Asection%3D1 Herodot, 7.22 - 23]</ref> Yarımadayı dolaşmaktan kaçınılmak isteniyordu çünkü bir Pers donanması General Marsinous'un seferi sırasında MÖ 492'de burada bir fırtınaya yakalanmış hemen hemen tümüyle elden çıkmıştı.<ref name = h213/> Her iki istihkam projesi de günümüz devletlerini bile zorlayacak projelerdir.<ref name = h213>Holland, Sh.: 213 - 214</ref> Ancak Mısır'dan başka Babil'de de bir ayaklanma çıkması seferi bir yıl kadar geciktirmiştir.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D7%3Asection%3D1 Herodot, 7.7]</ref><ref group=not>Herodot sadece Mısır'daki ayaklanmadan söz etmektedir.</ref> Bu iki ayaklanma da Grek dünyası için büyük bir şans olarak görülebilir. Bu sayede Pers seferi gecikmiştir ve Atina, MÖ 486 yılında [[Laureion]] bölgesinde bulunan yeni, geniş bir gümüş yatağından<ref>Plutarch, Themistocles, 4</ref>, güçlü bir donanma inşa edebilmek için yararlanacak zamanı bulmuştur.<ref name="lse"/> Themistokles bu madenin Atina'nın tüm Grek kent devletleri içinde en güçlü donanmaya sahip olması yönünde kullanılması için Atinalıları ikna etmiştir. Önceki karar, gümüş madeninin gelirinin tüm Atinalı özgür vatandaşlara eşit olarak dağıtılmasıydı.<ref name="jt">John Thorley, ''Athenian Democracy'' Sh.: 62</ref> Themistokles'in çabalarıyla oluşturulan bu Donanmanın [[Aegina Adası|Aegina]] Donanması'na karşı kullanılması düşünülüyordu.<ref name = h219>Holland, Sh.: 219 - 222.</ref> Aegina Donanması o tarihlerde Atina Donanması'ndan daha güçlü bir donanmaydı.<ref name="jt"/> Ancak sonuçta Pers Donanması'na Artemision'da karşı koymak ve Salamis'te yenilgiye uğratmak için kullanıldı. Bu gümüş madeninden yararlanılarak Atina Donanması 200 triremeden oluşan bir deniz gücü haline getirilmiştir.<ref name="hwgpw">[http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ab69 The Greco-Persian Wars] Historyworld</ref>
 
Sonunda, kabaca dört yılı alan hazırlıklar tamamlandı, ayaklanmaalar bastırıldı ve Serhas'ın birlikleri toplama noktalarına intikal etmeye başladı. Herodot Serhas'ın ordusunun 46 etnik gruptan oluştuğunu yazmaktadır.<ref name="h761-80">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D61%3Asection%3D1 Herodot, 7.61 - 80]</ref> Pers Ordusu MÖ 481 yılının yaz ve sonbahar aylarında Anadolu'da toplanmıştır. Doğu satraplıklarından gelen ordular [[Kapadokya]]'da Kritala'da toplanmış ve Serhas komutasında MÖ 481-482 kışını geçireceği satraplık başkenti [[Sard]]'a götürülmüştür. Tüm ordunun toplanma yeri olarak burası seçilmişti.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D26%3Asection%3D1 Herodot, 7.26.1]</ref> Kritala, muhtemelen Niğde Ovası'ndaki [[Kemerhisar, Bor#Tyana Ören Yeri|Tyana]] antik kenti yakınlarındadır.<ref>W. M. Ramsay ''The Historical Geography of Asia Minor'' Sh.: 41</ref> Serhas, Sard'dan Atina ve Sparta hariç tüm Yunan kent devletlerine "toprak ve su" isteğiyle elçiler göndermiştir. Zaten ordu Sard'da toplanmıştı ve bu, Yunanistan'ı istila niyetini açıkça ortaya koyuyordu.<ref name="h732"/> İlkbahar başlarında yürüyüşe geçen ordu, batı satraplıklarından gelen ordularla birleşerek [[Abidos, Türkiye|Abidos]] üzerine ilerledi.<ref name="Herodot, 7.37.1">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D37%3Asection%3D1 Herodot, 7.37.1]</ref>
 
Ordunun Çanakkale Boğazı üzerinden karşıya geçmesinde kullanılacak yüzer köprüler toplam 670 teknenin birbirine bağlanmasıyla oluşturulmuştur.<ref name="h7361">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D36%3Asection%3D1 Herodot, 7.36.1]</ref> Gemiler, akıntıya dik olarak birbirine bağlanmış, yine de akıntıya karşı çok büyük demirler denize atılmıştır.<ref name="h7361"/> Gemilerden oluşan bu köprü üzerlerine kalaslar uzatılıp kenetlenmiş, daha sonra tahta bir taban döşenmiştir. Bu tahta taban üzerine toprak atılmıştır. Son olarak da iki yana, hayvanların denizden ürkmesini önlemek için korkuluklar yapılmıştır. Köprülerin üç yerinde, gemilerin geçebilmesi için açıklık vardır.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D36%3Asection%3D5 Herodot, 7.36.4 - 5]</ref> Yüzer köprüler üzerinden asker ve malzeme sevkiyatı yapılırken bu açıklıklar muhtemelen çekilen halatlar yardımıyla kapatılıyordu.<ref name="sd24"/>
130. satır:
[[Dosya:Xerxes lash sea.JPG|thumb|sağ|200px|Serhas Boğaz'ın sularının kırbaçlanmasına bizzat katılyor. (bir canlandırmadan]]
 
Aynoroz'daki kanalın ve Çanakkale Boğazı'ndaki köprülerin tamamlandığı haberi gelince ordu ilkbaharda Sard'dan [[Abidos, Türkiye|Abidos]]'a yürüyüşe geçirilmiştir.<ref name="Herodot, 7.37.1"/> Pers ordusu Çanakkale Boğazı kıyılarında toplanınca [[Abidos]]'dan (günümüzde [[Nara Burnu]])tan [[Sestos]]'a (günümüzde [[Akbaş Limanı]]) uzanan yüzer köprülerden Avrupa topraklarına geçirilmiştir.<ref name="sd24">Suna Doğaner, Sh.: 24</ref><ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D7%3Achapter%3D55%3Asection%3D1 Herodot, 7.55.1]</ref>
 
Ordu'nun Çanakkale Boğazı'nı geçişi muhtemelen MÖ 480 yılının Mart ayındadır.<ref>Joseph Cummins, ''Why Some Wars Never End'' Sh.: 20</ref> Ancak ilk köprüler tamamlandığında patlak veren bir fırına, iki köprüyü de kullanılmaz hale getirmiştir. Hiddete kapılan Serhas, istihkamcıların şefinin kafasını vurdurttu. Adından da Boğaz'ın sularına yine Serhas'ın emriyle 300 kırbaç vurulmuştur.<ref>George Grote, ''A History of Greece'' Sh.: 206</ref> Ardından yeniden inşasına başlandı.