Vikipedi

Deniz Gezmiş: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
31.223.4.175 tarafından yapılan 21581719 sayılı değişiklik geri alınıyor.
Etiket: Geri al
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
775.081 değişiklik
Rescuing 6 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
44. satır:
 
Mahkemesi 16 Temmuz 1971 günü Altındağ Veteriner Okulu binasında [[Tuğgeneral]] [[Ali Elverdi]] başkanlığında [[Baki Tuğ]] savcılığında Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 no'lu Mahkemesi’nde başlayıp 9 Ekim 1971 günü bitti. Deniz ve arkadaşları, 16 Temmuz 1971’de başlayan THKO-1 Davası’nda [[Türk Ceza Kanunu|TCK]]’nin 146. maddesini ihlâl ettiği gerekçesiyle 9 Ekim 1971'de 146/1 maddesi uyarınca [[idam]] cezasına çarptırıldı. '''Mahkeme kararı''';
{{Alıntı|''Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Mahkememiz Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın tamamını; bir kısmını tağyir, tebdil veya ilgaya cebren teşebbüs suçunu işlediğinizi sabit gördü. Türk Ceza Kununun 146/1 maddesi uyarınca ölüm cezası ile tecziyenize karar verdi. Hüküm bir hafta içinde kabulu temizdir, tutukluluğunuz devam edecektir.''<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.dogalhayatbelgesel.com/videoizle.asp?id=291 | başlık = Deniz Gezmiş-1/2 video... | yayımcı = dogalhayatbelgesel.com | erişimtarihi = 6 Mayıs 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20140531202140/http://www.dogalhayatbelgesel.com/videoizle.asp?id=291 | arşivtarihi = 31 Mayıs 2014 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = 1. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu Davası | url = https://www.youtube.com/watch?v=g1vFLJj3W54 | arşivengelli = evet}}</ref>}}
İdam cezaları o zamanlar senato tarafından onaylanmak zorundaydı. [[İsmet İnönü]] "siyasî suçlar idamla cezalandırılmamalıdır" diyerek [[Bülent Ecevit]] ile birlikte ret oyu kullanır. AP genel başkanı [[Süleyman Demirel]] ise infazdan yana oy kullanır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Deniz, Yusuf ve Hüseyin’in idamına evet diyenlerin tam listesi | url = http://www.imctv.com.tr/deniz-yusuf-ve-huseyinin-idamina-evet-diyenlerin-tam-listesi/ | yayıncı = http://www.imctv.com.tr | erişimtarihi = 6 Mayıs 2016 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160506181236/http://www.imctv.com.tr/deniz-yusuf-ve-huseyinin-idamina-evet-diyenlerin-tam-listesi/ | arşivtarihi = 6 Mayıs 2016 | ölüurl = no }}</ref> [[Dosya:Cimetiere Deniz Gezmis.JPG|200px|sol|thumb|Ankara Karşıyaka mezarlığında bulunan mezarı]] Olaydan 15 yıl sonra Süleyman Demirel bir gazeteciye verdiği demeçte idamlar için: "''soğuk savaşın talihsiz olaylarından biri''" yorumunu yaptı. Mahkûmların özür dilemesi istenir. Hiçbiri yaptıklarından dolayı özür dilemez. Cumhurbaşkanı [[Cevdet Sunay]] ise idamları onaylar.<ref>''Deniz, Bir İsyancının İzleri'' yazar Turhan Feyizlioğlu sf:294</ref>
Alman [[Der Spiegel]] dergisinde konuyla ilgili çıkan yazıda idam edilmeden önce şunları söylediği yazmaktadır:<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/Default.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=524856&AuthorID=63&Date=07.05.2008&ver=61 | başlık = Gerçekleri makaslamak, halının altına süpürmek! | ilk = Hasan Cemal | tarih = 7 Mayıs 2008 | yayımcı = milliyet.com.tr | erişimtarihi = 6 Mayıs 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20131029233730/http://www.milliyet.com.tr/Default.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=524856&AuthorID=63&Date=07.05.2008&ver=61 | arşivtarihi = 29 Ekim 2013 | ölüurl = no }}</ref>
 
{{Alıntı|''Yaşasın tam bağımsız Türkiye! Yaşasın Marksizm-Leninizm. Yaşasın [[Türkler|Türk]] ve [[Kürtler|Kürt]] halklarının kardeşliği! Yaşasın işçiler, köylüler! Kahrolsun emperyalizm!}}
53. satır:
 
{{Alıntı|''Yaşasın tam bağımsız Türkiye. Yaşasın Marksizm-Leninizm’in yüce ideolojisi. Yaşasın Türk ve Kürt halklarının bağımsızlık mücadelesi. Kahrolsun emperyalizm. Yaşasın işçiler, köylüler''}}
[[Yusuf Aslan]] ve [[Hüseyin İnan]] ile birlikte 6 Mayıs 1972 tarihinde, gece 1:00-3:00 arası, [[Ankara Merkez Kapalı Cezaevi|Ulucanlar Cezaevi]]’nde [[asılarak idam]] edildi.<ref>[http://www.mynet.com/haber/guncel/gezmis-idamdan-sonra-52-dakika-yasadi-630647-1?yorumPage=15#yorum 14 Mayıs 2012 tarihli mynet haberi]</ref> İdam yaftaları sonradan müze olan [[Ulucanlar Cezaevi Müzesi]]’ne [[Anadolu Ajansı]] muhabiri Burhan Dodanlı tarafından bağışlandı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sabah.com.tr/Gundem/2012/05/14/deniz-gezmis-idamdan-sonra-52-dakika-yasadi | başlık = ''Deniz Gezmiş idamdan sonra 52 dakika yaşadı'' | tarih = 14 Mayıs 2012 | yayımcı = sabah.com.tr | erişimtarihi = 6 Mayıs 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150609032459/http://www.sabah.com.tr:80/gundem/2012/05/14/deniz-gezmis-idamdan-sonra-52-dakika-yasadi | arşivtarihi = 9 Haziran 2015 | ölüurl = no }}</ref> İdam yaftaları
 
{{Alıntı|''Ankara 1 nolu Askeri Mahkemesinin 8.10.1971 tarih ve 971-13 esas 971-23 karar sayılı hükmü ile TCK 146-1 maddesi uyarınca ölüm cezasına mahkûm edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sabah.com.tr/multimedya/galeri/turkiye/deniz-gezmisin-idam-yaftalari-ulucanlar-cezaevinde | başlık = Deniz Gezmiş'in idam yaftası | yayımcı = sabah.com.tr | erişimtarihi = 6 Mayıs 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150609100159/http://www.sabah.com.tr:80/multimedya/galeri/turkiye/deniz-gezmisin-idam-yaftalari-ulucanlar-cezaevinde? | arşivtarihi = 9 Haziran 2015 | ölüurl = no }}</ref>}}
Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının 1969’da öldürülen [[Taylan Özgür]]’ün yanına gömülme isteği yerine getirilmedi.<ref>http://www.haberveriyorum.net/haber/bora-gezmis-olulerinden-bile-korkuyorlardi</ref> İdamından sonra bayraklaşarak devrim mücadelesinin çok önemli bir sembolü oldu. Birçok sol örgüt, başka konularda farklı fikirde olmalarına rağmen, mutabık kaldıkları nadir konulardan birisi de Deniz Gezmiş’in devrim önderliğidir.<ref>''Erdal Öz'', '''[[Gülünün Solduğu Akşam]]''', [[Can Yayınları]], [[İstanbul]], 1987, s. 245</ref>
 
68. satır:
=== Siyasi Mirası ===
* Deniz Gezmiş'in idam edildiği [[6 Mayıs]] tarihi, 70'li yıllardan beri Türkiye'deki pek çok sol görüşlü örgüt, parti ve demokratik kitle örgütü tarafından bir anma gününe dönüştürülmüş, anısı ve mirası yaşatılmaya çalışılmıştır. Ailesi, 2015 yılında "Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının anısını, devrimci mücadeleye kattıkları değerleri yaşatmak" amacıyla ''Deniz Gezmiş Özgürlük ve Bağımsızlık Vakfı'''nı kurdu.<ref>''Deniz Gezmiş Vakfı kuruldu'', 27 Mayıs 2015. [http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/286351/Deniz_Gezmis_Vakfi_kuruldu.html Cumhuriyet gazetesi], 21 Ağustos 2015'te erişildi.</ref>
* 1980'de eski başbakan [[Nihat Erim]], Deniz Gezmiş'in intikamının alınması adına [[Devrimci Sol]] tarafından suikast sonucu öldürüldü.<ref>''Meydan-Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedisi'', Cilt:4 s.319. Meydan Yayınevi, İstanbul.</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://gecmisgazete.com/?Nihat_Erim_olduruldu&icerik=1750 | başlık = Nihat Erim öldürüldü | ilk = Cumhuriyet | tarih = 20 Temmuz 1980 | yayımcı = http://gecmisgazete.com | erişimtarihi = 6 Mayıs 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20130308013051/http://gecmisgazete.com/?Nihat_Erim_olduruldu&icerik=1750 | arşivtarihi = 8 Mart 2013 | ölüurl = no }}</ref>
* İstanbul'dan Ankara'ya Deniz Gezmiş için bağımsızlık yürüyüşü, [[Yurtsever Cephe]] önderliğinde 1 Mayıs 2007'de İstanbul'dan başlamıştır. Deniz Gezmişler'in [[1972]]'de idam edildiği Ankara'da, [[Karşıyaka Mezarlığı]]'nda sona eren yürüyüşe katılanlar çeşitli duraklarda durarak amaçlarını anlatan şenlikler düzenlediler. Yürüyüş öncesinde Çanakkale Sulh Mahkemesi, afişin üzerinde resimleri yer alan kişilerin idam hükmü giymiş mahkûmlar olduğu gerekçesiyle söz konusu afişlerin toplatılmasına karar verdi.<ref>http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=220609</ref>
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_Gezmiş" sayfasından alınmıştır