Kebap: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kolhisli (mesaj | katkılar)
+ 17 kategori (HotCat) Tarihi eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
5. satır:
 
== Tarihi ==
[[Orta Doğu]]'da [[Hominini]]lerin ateşle et pişirmelerinin tarihi 790.000 yıl öncesine<ref name="Science-2004">{{Cite journal |titlebaşlık=Evidence of Hominin Control of Fire at Gesher Benot Ya'aqov, Israel |journal=Science |volumecilt=304 |issuesayı=5671 |lastsoyadı=Goren-Inbar |firstad=Naama |last2soyadı2=Alperson |first2ad2=Nira |datetarih=2004-04-30 Nisan 2004|pagessayfalar=725–727 |doi=10.1126/science.1095443 |pmid=15118160 |last3soyadı3=Kislev |first3ad3=Mordechai E. |last4soyadı4=Simchoni |first4ad4=Orit |last5soyadı5=Melamed |first5ad5=Yoel |last6soyadı6=Ben-Nun |first6ad6=Adi |last7soyadı7=Werker |first7ad7=Ella}}</ref>, tarihöncesi ocakların, toprak fırınların ve yanmış hayvan kemiklerinin [[Orta Doğu]] ve [[Avrupa]]'daki geçmişi ise 250.000 yıl öncesine dayanmaktadır.<ref name="Science-1999">{{Cite journal |titlebaşlık=Did Cooked Tubers Spur the Evolution of Big Brains? |journal=Science |volumecilt=283 |issuesayı=5410 |lastsoyadı=Pennisi |firstad=Elizabeth |datetarih=1999-03-26 Mart 1999|pagessayfalar=2004–2005 |doi=10.1126/science.283.5410.2004 |pmid=10206901}}</ref> [[Girit uygarlığı]]nın Akrotiri şehrinde bulunan demir altlıklar (fırın için) ise en az MÖ 17. yüzyıla tarihlenmektedir.<ref>{{cite web|url=http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=382454&dt=04/02/2011#ixzz1D5R96Hvx|website=Το Βημα (To Vima)|languagedil=GreekYunanca|firstad=Maria|lastsoyadı=Thermou|script-title=el:Χρίστος Ντούμας: Το προϊστορικό σουβλάκι της Σαντορίνης|titlebaşlık=Christos Doumas: To proïstorikó souvláki tis Santorínis|trans-titleçeviribaşlık=Christos Doumas: The prehistoric souvlaki of Santorini|datetarih=4 FebruaryŞubat 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110210025054/http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=382454&dt=04%2F02%2F2011#ixzz1D5R96Hvx|archive-datearşivtarihi=10 FebruaryŞubat 2011|url-status=dead|access-dateerişimtarihi=14 FebruaryŞubat 2020}} (picture 2 of 7)</ref> [[Homeros]], [[İlyada]] adlı eserinde şişe (ὀβελός) geçirilmiş kavrulmuş et parçalarından bahsetmektedir.<ref>Homer, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hom.+Il.+1.465&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0134 "Iliad" 1.465], on Perseus Digital Library</ref><ref>Ancient Wine, Patrick E. McGovern</ref><ref>Wright, Clifford A. (1999). ''A Mediterranean Feast''. New York: William Morrow. pp. 333.</ref> Antik Hindistan'da yazılmış [[Mahabharata]]da ise şişe geçirilmiş kavrulmuş büyük et parçalarından bahsedilmektedir.<ref name="Achaya 1994">{{cite book|first1ad1=K. T.|last1soyadı1=Achaya|titlebaşlık=Indian food: a historical companion|url=https://books.google.com/books?id=-cFcH2ZHWLcC&q=%2522large+pieces+of+meat+roasted+on+spits%2522|pagessayfalar=54, 90|publisheryayıncı=Oxford University Press|datetarih=1994|via=Google Books}}</ref><ref>{{cite web|url=http://m.economictimes.com//articleshow/19155291.cms|titlebaşlık=Kebabs: Different spice combinations can help create a relishing dish - The Economic Times on Mobile|publisheryayıncı=}}</ref>
 
10. yüzyılda İbn Sayyar al-Warraq tarafından yazılmış, Mezopotamya, Fars ve Arap mutfağındaki çoğu yemekten kısaca bahseden ''Kitab al-Tabikh'' adlı yemek kitabında tavada kızartılmış veya ateşin üstünde ızgara yapılmış kebap tarifleri yer almaktadır.<ref name="Nasrallah 2007">{{Cite book |url=https://books.google.com/?id=sQCwCQAAQBAJ&pg=PA40&lpg=PA40#v=onepage |titlebaşlık=Annals of the caliphs' kitchens: Ibn Sayyār al-Warrāq's tenth-century Baghdadi cookbook |lastsoyadı=Nasrallah |firstad=Nawal |publisheryayıncı=[[Brill Publishers|Brill]] |yearyıl=2007 |isbn=9789047423058 |pagessayfalar=40}}</ref> Ayrıca şişe geçirilmiş küçük et parçalarının Orta Doğu'da köklü bir tarihi vardır. Avrupa'da ise daha fazla ormanlık alan olmasından dolayı ete ulaşım daha kolaydı ve etler daha büyük parçalar halinde kesiliyordu. Bu bölgelere ek olarak [[Güney Amerika]]'da da Asya ve Avrupa etkileşimi olmadan uzun zaman önce bile şişe geçirilmiş et yemekleri yenmekteydi. ''Anticucho'' bu yemeklerden biridir.
 
''Kebab'' kelimesi İngilizcede şiş üzerinde pişirilen her türlü küçük et parçasını tanımlamak için kullanılsa da, kebep kelimesi günümüzde en çok İran ve Türkiye'nin bulunduğu bölgelerde Orta Çağ'da ortaya çıkan çeşitli et yemekleri ile ilişkilendirilir. Kebabın Orta Doğu gibi yerlerde çok eski bir tarihi olsa bile, Türkler tarafından yaygın hale getirilmiştir. Türk usulü kebep şiş üzerinde yapılabildiği gibi, güveç, köfte ve diğer formlarda da olabilir.<ref name="Zubaida 2010"/><ref name="encyclopedia">{{cite book |lastsoyadı=Marks |firstad=Gil |authorlink=Gil Marks |titlebaşlık=Encyclopedia of Jewish Food |url=https://books.google.com/?id=gFK_yx7Ps7cC&pg=PT920#v=onepage |yearyıl=2010 |publisheryayıncı=Houghton Mifflin Harcourt |isbn=978-0-544-18631-6}}</ref> Kebap mutfağı dünyaya Müslümanlık etkisiyle paralel olarak yayılmıştır.<ref name="Oxford Companion">{{cite book|lastsoyadı=Davidson|firstad=Alan|editoreditör-lastsoyadı=Jaine |editoreditör-firstad=Tom |titlebaşlık=The Oxford Companion to Food|url=https://books.google.com/?id=bIIeBQAAQBAJ&pg=PA442&lpg=PA442#v=onepage|publisheryayıncı=Oxford University Press|location=Oxford|yearyıl=2014|pagessayfalar=442|isbn=9780191040726|via=Google Books}}</ref> Faslı gezgin [[İbn Battuta]]'ya göre, [[Delhi Sultanlığı]]'nın (1206-1526) kraliyet evlerinde kebap tüketilmekteydi. Hatta ülke halkı kebabı kahvaltıda naan ekmeği ile beraber tüketmekteydi.<ref name="indian">{{cite book|lastsoyadı=Achaya|firstad= K. T.|titlebaşlık=A Historical Dictionary of Indian Food|publisheryayıncı=Oxford University Press|location=Delhi|yearyıl=1998|pagessayfalar=115}}</ref> Günümüzde Güney Asya'da yapılan kebaplar bölgenin yöresel mutfağıyla harmanlamıştır.
 
== Etimoloji ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kebap" sayfasından alınmıştır