Trakya-Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Cem Altınel (mesaj | katkılar)
İç bağlantı
YBot (mesaj | katkılar)
k düz.
6. satır:
Cemiyetin [[Talat Paşa]]'nın yönlendirmesi ile 2 Kasım 1918'de İstanbul'da tacir [[Kasım Yolageldili|Kasım Bey]]'in Küçük Kınaciyan Hanı'ndaki yazıhanesinde Edirne milletvekili [[Faik Kaltakkıran|Faik Bey]], Edirne Belediye Başkanı [[Şevket Dağdeviren|Şevket Bey]], avukat [[Mehmet Şeref Aykut|Mehmet Şeref Bey]] ve Edirneli yurtseverlerin katılımı ile yapılan toplantıda kurulmasına karar verilmiş; 30 Kasım 1918 tarihinde de Edirne merkez olmak üzere resmen kurulmuştur.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Güner|ad=Zekai|başlık=Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1 Aralık 1918-13 Mayıs 1920)|yıl=1998|yayıncı=Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları|yer=Ankara|sayfalar=203}}</ref> Talat Paşa'nın da üyesi olduğu cemiyet [[Teşkilât-ı Mahsusa]] kanalıyla devlet tarafından desteklenmiştir.<ref name=":1">{{kitap kaynağı|soyadı=Bıyıklıoğlu|ad=Tevfik|başlık=Trakya'da Milli Mücadele|yıl=1992|yayıncı=Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu|yer=Ankara|cilt=1|sayfalar=121-125}}</ref>
 
[[Osmanlı İmparatorluğu]]nun yıkılacağını düşünen bu cemiyet, yıkılma tehlikesine karşın [[Batı Trakya]] ve [[Doğu Trakya]]'yı tek bayrak altında toplamak, Trakya'daki Müslüman nüfusa sahip çıkmak ve bu bölgede bir Türk devleti kurmak amacıyla kurulmuştur. Çıkardıkları ''Trakya Paşaeli'' ve ''Ahali'' gazeteleriyle de bu düşüncelerini savunmuşlardır. 7 Eylül 1919'daki [[Sivas Kongresi]] sonrasında ise 7 Ekim 1919'da Edirne Belediyesi'nde yapılan bir toplantıyı takiben [[Şevket Dağdeviren]]'in [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal']]<nowiki/>e çektiği bir telgrafla cemiyet, Anadolu'daki diğer cemiyetler ile birleşerek [[Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti]] çatısına girmiştir.<ref name=":2" /><ref name=":0" /><ref>Atatürk, Gazi M. Kemal, Söylev Cilt: III basıma hazırlayan Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Cumhuriyet Kitapları, s: 340-400, İstanbul 10. baskı 2009</ref>
 
[[Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi|Türk Ulusal Bağımsızlık Savaş]]<nowiki/>ı’nın örgütlenmesinin Mayıs 1919’da başladığı göz önünde bulundurulduğunda; bu tarihten 6 ay önce kurulan Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti benzeri birkaç cemiyetle birlikte anti-emperyalist direnişin öncü kuruluşlarındandır.<ref name=":0" /><ref name=":3">Altınel B. Cem Kuruluşunun 100. Yılında Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Derneği Yöneticilerinin Yaşam Öyküleri Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları No:30 Edirne 2018 ISBN 978-605-67594-4-4</ref>
<nowiki/>[[Dosya:Trakya_Paşaeli_Müfafaa-i_Hukuk_Cemiyeti_Mühürü.jpg|küçükresim|Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin mühürü]]
 
14. satır:
Cemiyet merkezi Edirne şehridir ve cemiyetin bir başkanı ile 12 üyesi yönetim kurulunu oluşturur. Cemiyetin dönemin siyasi partileri ile bir ilişkisi yoktur.<ref name=":0" />
 
Cemiyet üyeleri, Doğu ve Batı Trakya’daki demografik, ekonomik, kültürel ve tarihsel Türk üstünlükleri ve haklarını anlatan harita, grafik ve broşürler hazırlayarak bunları Amerika Birleşik Devletleri ile [[İtilaf Devletleri|Anlaşma Devletleri]]’ne verdi ve [[Paris Barış Konferansı|Paris’teki Barış Konferansı]]’na gönderdi.  Bir dizi basın açıklamasıyla yabancı basında çıkan yanlış haberleri düzeltmeye çalıştı, [[San Remo Konferansı|San Remo Konferans]]<nowiki/>ı’na temsilci gönderdi.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":0" />
 
Cemiyet, 5 kongre:
26. satır:
Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin etkinliği Trakya’nın her tarafında tanınıyordu. Trakya’nın Türklüğü’nü savunmayı görev edinmiş bu oluşum, I. Kolordu’ya savaş için gerekli unsurları da sağlıyor ve bir hükûmet gibi algılanıyordu.<ref name=":0" />
 
Cemiyet, [[Lozan Antlaşması|Lozan Barış Anlaşması’]]<nowiki/>ndan sonra çalışmalarına son verdi ve üyeleri [[Siyasi parti|fırka]] (parti) içinde etkinliklerini sürdürdü.<ref name=":0" /><ref name=":3" />
 
== Üyeleri ==