Tutku Günlükleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Ulam eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 8 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
35. satır:
|resmi_websitesi = http://www.rumdiarythemovie.com/
}}
'''''Tutku Günlükleri''''', [[2011]] [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] yapımı dönemsel dramatik komedi filmidir. Özgün adı '''''The Rum Diary''''' (Türkçe: ''Rom Günlüğü'') olan film 6 Ocak 2012'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girdi<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.imdb.com/title/tt0376136/releaseinfo | başlık = Release dates for The Rum Diary (2011) | erişimtarihi = 13 Şubat 2012 | yayımcı = IMDb | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160313022500/http://www.imdb.com/title/tt0376136/releaseinfo | arşivtarihi = 13 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref>.
 
[[İngilizler|İngiliz]] yazar ve yönetmen [[Bruce Robinson]]'ın hem yönettiği hem de uyarlama senaryosunu yazdığı filmin başlıca rollerinde [[Johnny Depp]]'in yanı sıra [[Aaron Eckhart]], [[Michael Rispoli]], [[Amber Heard]], [[Richard Jenkins]] ve [[Giovanni Ribisi]] oynamışlardır. Pek de üretken bir yönetmen olmayan Robinson, 1987'de yazıp yönettiği kült klasik filmi [[Withnail and I]]'dan bu yana geçen 25 yılda sadece iki film daha çekebilmişti. Johnny Depp aynı zamanda filmin yapımcılarından da biridir ve kendi kurduğu "Infinitum Nihil" adlı yapım şirketi aracılığla filmi desteklemiştir.
43. satır:
== Konusu ==
[[Dosya:Tutku Günlükleri(The Rum Diary) 2011 film ekran gör.jpg|thumb|sağ|300px|Giovanni Ribisi, Johnny Depp ve Michael Rispoli "Tutku Günlükleri" (The Rum Diary)'nin bir sahnesinde.]]
1950'li yıllar sona ermek üzeredir. Alkol sorunu da olan [[New York]]lu genç gazeteci yazar Paul Kemp (Johnny Depp) henüz yazdığı kitaplardan hiçbirisini bastırtamamıştır. Şehrin kalabalığından ve [[Dwight Eisenhower|Eisenhower]] dönemi ABD'sinin görece sıkı şartlarından yılan Kemp (filmin uyarlandığı aynı adlı romanın yazarı [[Hunter S. Thompson]]'ın alter egosudur), o yıllarda birçok ABD vatandaşının yaptığı gibi, yeni fırsatların sunulduğu [[Porto Riko]] adasına gelir. Burada İngilizce yayımlanan ''The San Juan Star'' gazetesinin editörü Edward J. Lotterman'dan (Richard Jenkins) bir iş teklifi almıştır. Dışişlerinde ABD'ye bağlı otonom bir ada olan Porto Riko'nun fakir ekonomisini kalkındırmak için bir önceki başkan [[Harry S. Truman|Truman]]'ın başlattığı vergi muafiyetli yatırım teşvikleri sonuç vermiş, adaya Amerikalı yatırımcılar akın etmiş ve buna bağlı olarak da turizm patlamıştır. Sonuç olarak sayıları kısıtlı olan değerli arazilerin yağmalanması da başlamıştır. Adada faaliyet gösteren arsa [[Spekülasyon|spekülatör]]lerinden birisi de Hal Sanderson'dır (Aaron Eckhart). Bir grup Amerikalı ortağıyla birlikte el değmemiş güzellikteki kamu arazilerini, sözde turizm amaçlı kullanmak üzere, teşvikten yararlanarak yok pahasına kapatıp, kişisel amaçları için kullanmak istemektedirler.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.polfilms.com/rumdiary.html | başlık = The Rum Diary | erişimtarihi = 14 Şubat 2012 | yayımcı = Political Film Society | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160709125028/http://www.polfilms.com/rumdiary.html | arşivtarihi = 9 Temmuz 2016 | ölüurl = no }}</ref>
 
Gazetenin işinden nefret eden, geveze, alaycı ve hafiften kaçık editörü Lotterman, [[Akşamdan kalmalık|akşamdan kalma]] olduğu çok belli olduğu halde yine de Kemp'i işe alır. Ne de olsa batmak üzere olan bu ikinci sınıf<ref name=SOV>{{Web kaynağı | url = http://homepages.sover.net/~ozus/rumdiary.htm | başlık = Plot less and passionless | erişimtarihi = 14 Şubat 2012 | yayımcı = Sover | yazar = Dennis Schwartz | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160709125032/http://homepages.sover.net/~ozus/rumdiary.htm | arşivtarihi = 9 Temmuz 2016 | ölüurl = no }}</ref> gazetede çok da önemli bir gazetecilik yapılmamaktadır. Porto Riko'ya akın eden Amerikalı gazete okurlarının fazlaca bir entelektüel beklentileri de yoktur. Zaten Kemp'e verilen ilk görev de gazetenin [[fal]] ve burç köşesini hazırlama işi olur. Kemp, gazetenin iyi kalpli fotoğrafçısı Bob Sala'nın (Michael Rispoli) salaş evine taşınır. Derbeder görünümlü, orta yaşlı bu iri yarı adam da en az Kemp kadar alkole düşkündür. Bir de onlardan daha beter bir alkolik olan, üstelik de uyuşturucu bağımlısı Moberg (Giovanni Ribisi) vardır. Artık iş yapamayacak kadar düşkün durumdaki bu sefil kıyafetli arkadaşları da eski bir gazetecidir ve Lotterman tarafından ''The San Juan Star'''dan kovulmuştur. Artık bir enkaz haline gelmiş olan Moberg sıklıkla gazeteye gelerek Lotterman'la dalaşır, ondan (belki de hiç olmayan) bir alacağını ister durur. Moberg ve Sala birlikte Sala'nın evinde kaçak [[rom (içki)|rom]] damıtarak satarlar. Sala'nın ayrıca evinde dövüş horozları beslemek ve bunları müsabakalarda dövüştürmek gibi bir kumar tutkusu da vardır. Tropik iklim, rahat yaşam tarzı ve adanın milli içkisi olan "rom" bir araya gelince burada başka türlü bir yaşam tarzı düşünülemez bile.
 
Açıkgöz yatırımcı Hal Sanderson'ın, ortaklarıyla birlikte yürüttükleri şaibeli [[müteahhit]]lik faaliyetlerini yatırımcılara ve arsaları satın alacakları kamu görevlilerine allayıp pullayarak hoş gösterebilmek için 'kaleminden kan damlayan' becerikli bir yazara ihtiyacı vardır. Bu amaçla ABD'deki bağlantılarına (Kemp, Sanderson'ı aynı zamanda ABD'deki önemli bir gazetenin Porto Riko muhabiri olarak görevlendirildiğine de inandırmıştır) ve atak yazarlığına güvendiği Paul Kemp'i PR (halkla ilişkiler) görevlisi ve reklam yazarı olarak yüksek maaşla işe alır. Sanderson'ın ortakları arasında aşırı sağcı eski bir subay (Bill Smitrovich), sahtekâr bir bankacı ve adanın yerlilerinden olan dolandırıcı bir iş adamı da vardır. Kemp başlarda bu çirkin anlaşmayı pek önemsemez, zira Sanderson'ın seksi nişanlısı Chenault'nun (Amber Heard) güzelliğiyle büyülenmiştir. Kemp bir yandan kendisine ilgi duyan Chenault'yla birlikte gününü gün edip lüks bir hayat yaşarken, diğer yandan da alkolik arkadaşlarıyla alkole boğulmuş sefil bir hayatı sürdürür: Arkadaşlarıyla birlikte horoz dövüşlerine katılırlar, salaş gece kulüplerinde kavgalara karışıp ölüm tehlikesi geçirirler, düştükleri karakoldan hatırlı tanıdıklarının araya girmesiyle kurtulurlar. Hatta Moberg'ın getirdiği [[LSD]] olması muhtemel [[halüsinojen]] bir uyuşturucuyu evde denerler ve hep birlikte tuhaf [[Delüzyon|sanrı]]lar görürler<ref name=SOV /><ref name=NYT />. Sosyetik dostları ve salaş arkadaşlarının ender olarak bir araya geldiği bir eğlence gecesinde talihsiz bir olay olur. Kalabalık bir lokal gece kulübünde alkolün etkisiyle tahrik edici dans figürlerinde biraz ileri giden Chenault, yerli müşteriler tarafından taciz edilir. Kemp ve arkadaşları kulüpten dışarı atılırken, Chenault içeride kalır. Kızın kendi isteğiyle içeride kaldığını ileri süren kulüp görevlileri onu geri vermezler. Bu kötü olayın ertesinde Sanderson Chenault'yu terkeder, Kemp'i de işten kovar. Bir sabah kapıyı açan Kemp karşısında en sade haliyle Chenault'yu görür ve onu içeri alır (Filmin sonunda Chenault'nun Kemp'le evlenmiş olduğu belirtilir).
52. satır:
 
== Arka plân ==
[[Porto Riko]], [[Karayip Denizi]]'nin kuzeyindeki [[Batı Hint Adaları]]'ndan [[Büyük Antiller]]'i oluşturan [[tropik]] adalardan biridir. Dışişlerinde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye bağlı, içişlerinde ise bağımsız olan bu [[otonom]] bölgenin adı [[İspanyolca]]'da ''zengin liman'' anlamına gelmekle birlikte, ekonomisi sadece [[şeker kamışı]]na bağlı olduğu için [[II. Dünya Savaşı]] bitiminden filmin konusunun geçtiği 1950'li yılların sonuna kadar bölgenin en fakir ülkelerinden biriydi. Bunun üzerine dönemin ABD başkanı [[Harry S. Truman]] (1945-1953) "çizme atkısı operasyonu" (''Operation Bootstrap'')<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ninwiki.com/Parepin | başlık = Bootstrapping | erişimtarihi = 13 Şubat 2012 | yayımcı = NIN | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20140727115808/http://www.ninwiki.com/Parepin | arşivtarihi = 27 Temmuz 2014 | ölüurl = no }}</ref> adı verilen bir kalkınma programı hazırladı. Amaç tarım ağırlıklı olan ekonomiyi sanayi ağırlıklı hale getirmek için gereken teşvikleri sağlamaktı. Bu kapsamda altyapı tesislerini adaya taşıyan ABD şirketlerinden hiç vergi alınmayacaktı. Adada emeğin de ucuz olması buna eklenince büyük ölçüde başarı sağlandı. Başkan [[Dwight Eisenhower]] (1953-1961) döneminde de bu destek sürdü.
 
Ekonomi geliştikçe buna paralel olarak turizmde de bir patlama oldu ve turizm adanın lokomotif sektörü haline geldi. Aynı zamanda bir liman kenti olan başkent [[San Juan, Porto Riko|San Juan]] adadaki turizmin merkez üssüydü. Turizm patlayınca buraya akın eden Amerikalı turistlere ve işadamlarına hitab eden İngilizce gazeteler de basılmaya başladı. Filmde Paul Kemp (Johnny Depp)'in çalışmaya başladığı ''The San Juan Star'' gazetesi de bunlardan biriydi ve Amerikalı personel tarafından yayımlanıyordu. Adadaki birçok kamu arazisi serbest girişimcilere açılmıştı. Filmde de başta Sanderson (Aaron Eckhart) olmak üzere birçok fırsatçı Amerikalı yatırımcı, orduya ve kamuya ait arazileri ucuza kapatıp bazı şaibeli turistik tesisler yapmayı plânlarlar. Başta şirketin PR (halkla ilişkiler)'ından sorumlu olan Paul Kemp (Johnny Depp), bir süre sonra bu namussuz işadamlarının karanlık amaçlarının farkına vararak şirketten ayrılır ve onların plânlarını basın yoluyla deşifre etmeye çalışır. Filmin uyarlandığı romanın yazarı Hunter S. Thompson gerçekte ''The San Juan Star'' gazetesinde çalışmamıştı, ama ondan daha küçük bir spor gazetesi olan ''El Sportivo'''da kısa bir süre yazı yazmıştı. Film bir anlamda, 2005 yılında intihar eden, romanın yazarı Hunter S. Thompson'a bir saygı duruşudur.<ref name=NYT>{{Web kaynağı | url = http://movies.nytimes.com/2011/10/28/movies/hunter-s-thompsons-rum-diary-with-johnny-depp-review.html?ref=movies | başlık = In San Juan, on the Road to Gonzo | erişimtarihi = 14 Şubat 2012 | yayımcı = The New York Times | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20120714070228/http://movies.nytimes.com:80/2011/10/28/movies/hunter-s-thompsons-rum-diary-with-johnny-depp-review.html?ref=movies | arşivtarihi = 14 Temmuz 2012 | ölüurl = no }}</ref>
 
Adadaki ABD destekli kalkınma 1960'ta zirve yaptıktan sonra tekrar düşüşe geçti. Artan işsizlik oranı ve işçi ücretlerindeki artış adayı Amerikalı yatırımcılar için cazibe merkezi olmaktan çıkardı ve onlar da yatırımlarını başka bölgelere kaydırmaya başladılar.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.rumdiarythemovie.com/ | başlık = The Rum Diary, the movie / San Juan, P.R. | erişimtarihi = 13 Şubat 2012 | yayımcı = Official Film Site | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160323172935/http://www.rumdiarythemovie.com/ | arşivtarihi = 23 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref>
 
== Gonzo gazeteciliği ==
Gonzo gazeteciliği, filme kaynaklık eden aynı adlı romanın yazarı [[Hunter S. Thompson]]'la özdeşleşmiş olan bir gazetecilik türü, bir makale üslubudur. İlk kez 1970 yılında ABD'de ortaya çıkan bu gazetecilik türünde [[objektif]] olma iddiası yoktur, aksine alabildiğine [[subjektif]] bir anlatım kullanılır. Çoğu politik olan bu makalelerde alışılageldik süslü yazı üslubu ve klişe gazetecilik cümleleri yerine, okuyucuya daha içten, eğlenceli ve dürüst gelen, tasvire dayalı abartılı ayrıntılar, alaycı göndermeler, [[ironi]], laf sokmalar, giydirmeler, hattâ kaba ve giderek küfürlü bir dil vardır. Yer yer gerçekle kurgu iç içe geçmiştir. Böylece iletilmesi amaçlanan vurucu mesajı okuyucunun daha etkili bir biçimde alacağı varsayılır. Gonzo gazeteciliğinde muhabirler kendilerini olaylara o kadar fazla dahil ederler ki, sonunda bizzat kendileri de hikâyelerinin merkezindeki kişi oluverirler.
 
Bu tür gazeteciliğin babası sayılan Hunter S. Thompson'ın alkole düşkün olması, bu üslubun alkol ve uyuşturucu etkisi altında ortaya çıktığı izlenimini vermiştir. "Gonzo" sözcüğünün kökenlerinden birisi de alkolle bağlantılıdır: [[Boston]]'da yaşayan [[İrlanda]] kökenli Amerikalıların argosunda büyük içki maratonlarının sonunda sızmayıp ayakta kalan kişiye "Gonzo" denir<ref>{{Web kaynağı | url = http://espace.library.uq.edu.au/eserv/UQ:10764/mhirst_gonzo.pdf | başlık = What is Gonzo? The etymology of an urban legend | erişimtarihi = 13 Şubat 2012 | yayımcı = library.uq.edu.au | yazar = Dr. Martin Hirst | dil = İngilizce | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20141003044756/http://espace.library.uq.edu.au/eserv/UQ:10764/mhirst_gonzo.pdf | arşivtarihi = 3 Ekim 2014 | ölüurl = no }}</ref>.
 
== Oyuncular ==
92. satır:
== Dış bağlantılar ==
* {{IMDb'de film|The Rum Diary|0376136}}
* [https://web.archive.org/web/20111223151006/http://www.allrovi.com/movies/movie/the-rum-diary-v293303 Allrovi.com'da "The Rum Diary"]
* [http://www.movieposterdb.com/movie/0376136/The-Rum-Diary.html Filmin çeşitli afişleri]
* [http://www.shavemagazine.com/video/entertainment/rumdiary Fragmanı]