Vikipedi

Tupac Shakur: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Madrox (mesaj | katkılar)
Devriyeler
66.243 değişiklik
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
774.846 değişiklik
Rescuing 14 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
27. satır:
'''Tupac Amaru Shakur''' (16 Haziran 1971 – 13 Eylül 1996), Amerikalı [[rap müzik]] [[sanatçı]]sı, [[şair]], [[senarist]], [[oyuncu]] ve [[yapımcı]]. '''2Pac''', '''Pac''' ve '''Makaveli''' adlarıyla da bilinir.
 
[[2007]] itibarıyla Tupac Shakur, 75 milyon üzerinde [[albüm]] satmayı başarmış ve genç yaşta ölmesine rağmen bu başarıyı yakalayarak [[En çok satan müzik sanatçıları listesi|En Çok Satan Müzik Sanatçıları listesine]] girmeyi başarmıştır.<ref name="Sell">{{Web kaynağı | url = http://www.forbes.com/2007/10/26/top-dead-celebrity-biz-media-deadcelebs07-cz_lg_1029celeb_slide_9.html | başlık = Goldman, Lea & Paine, Jake (October 29, 2007) | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = [[Forbes]] | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160303182727/http://www.forbes.com/2007/10/26/top-dead-celebrity-biz-media-deadcelebs07-cz_lg_1029celeb_slide_9.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref> [[Rolling Stone]] Dergisi tarafından ''Tüm Zamanların En Büyük 86. Sanatçısı'' seçilmiştir.<ref name="TM86">{{Web kaynağı | url = http://www.rollingstone.com/music/lists/5702/31963/32519 | başlık = 100 Greatest Artist of All Time | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = [[Rolling Stone]] | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20101203153853/http://www.rollingstone.com:80/music/lists/5702/31963/32519 | arşivtarihi = 3 Aralık 2010 | ölüurl = no }}</ref> Tupac'ın şarkılarının birçoğunun ana teması [[varoş]]lardaki [[şiddet]] ve zorluklar, [[ırkçılık]], [[sosyal]] sorunlar ve Doğu Yakası-Batı Yakası kavgasında diğer rapçilerle yaşadığı sürtüşmelerdi.
 
[[7 Eylül]] [[1996]]'da [[Las Vegas]], [[Nevada]]'da 4 kez vuruldu. Hastaneye kaldırıldıktan 6 gün sonra [[solunum]] ve [[kalp yetmezliği]] tanısıyla öldü ve hala ölümü ile ilgili bilim insanlarının şüphesi vardır.<ref name="dead">{{Web kaynağı | url = http://www.numberonestars.com/tupacshakur/tupacdeathcertificatedetails.htm | başlık = Ölüm Raporu - Reported by Cathy Scott | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150924032305/http://www.numberonestars.com:80/tupacshakur/tupacdeathcertificatedetails.htm | arşivtarihi = 24 Eylül 2015 | ölüurl = yes }}</ref>
 
== İlk Yıllar ==
60. satır:
Sosyal eşitsizlik, kontrolsüz öfke, [[şefkat]], [[umut]] ve [[eğlence]] gibi birbirinden tutarsız [[tema]]lar üstüne oluşturulan 1995'teki albümü ''Me Against The World'''ün ardından 1996'da albümü ''All Eyez On Me'' 'yi çıkardı. Bu albümdeki "Ambitionz Az A Ridah", "I Ain't Mad At Cha" "California Love", "Picture Me Rollin'", ve "Life Goes On" gibi şarkıların bulunduğu birçok şarkı klasik olarak kabul edildi. Bu albüm öncekilerden tamamen farklı bir tarza sahipti. Sosyal yönden sorunları aktaran şarkıların yanında çoğu şarkı parti müzikleri ve havalı olup, hayatın tadını çıkarma üzerine kuruluydu. Tupac hayli başarılı olan albümdeki tarzını "''hayatı kutlamak''" olarak açıklamıştı.<ref name="abm">{{Web kaynağı | url = http://www.allmusic.com/album/r231489 | başlık = "All Eyez on Me" - Allmusic | erişimtarihi =14 Nisan 2012| arşivengelli = evet}}</ref>
 
Gençken [[ilham]] aldığı ve beğendiği kişiler arasında [[Kate Bush]], [[Culture Club]], [[Sinead O'Connor]] ve [[U2]] gibi [[İngilizler|İngiliz]] ve [[İrlandalılar|İrlandalı]] pop müzisyenleri vardı.<ref name="ilm">{{Web kaynağı | url = http://books.google.co.uk/books?id=VndZuYv9u4kC&pg=PA26&lpg=PA26&dq=tupac+kate+bush&source=bl&ots=5oeZfTVi7b&sig=F5iaTUsCEeWRNg9Sl-MXPhKOCrU&hl=en&sa=X&ei=JvZAT8mjJeOQ0AXKr-mPDw&ved=0CFIQ6AEwBw#v=onepage&q=tupac%20kate%20bush&f=false | başlık = "Tupac Shakur - Carrie Golus - Google Books". Books.google.co.uk | erişimtarihi = 14 Nisan 2012 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20141223092123/http://books.google.co.uk/books?id=VndZuYv9u4kC&pg=PA26&lpg=PA26&dq=tupac+kate+bush&source=bl&ots=5oeZfTVi7b&sig=F5iaTUsCEeWRNg9Sl-MXPhKOCrU&hl=en&sa=X&ei=JvZAT8mjJeOQ0AXKr-mPDw&ved=0CFIQ6AEwBw#v=onepage&q=tupac%20kate%20bush&f=false | arşivtarihi = 23 Aralık 2014 | ölüurl = no }}</ref>
 
== Kişisel Hayatı ==
 
Tupac sürekli okuyan bir kişiydi. [[William Shakespeare]], [[Niccolò Machiavelli]], [[Donald Goines]], [[Sun Tzu]], [[Kurt Vonnegut]], [[Mikhail Bakunin]], [[Maya Angelou]], [[Alice Walker]] ve [[Khalil Gibran]] gibi çeşitli yazarlardan ilhamlar almış ve etkilenmişti. Tupac hiçbir zaman kendini hangi dine ait olarak gördüğünü belirtmedi ama '''Only God Can Judge Me''<nowiki/>' (Beni sadece Tanrı yargılar) gibi şarkılarındaki sözlerinden ve [[The Rose That Grew from Concrete]] gibi şiirlerinden anlaşıldığı kadarıyla tanrıya inanıyordu. Birçok analizci bu yüzden onu [[Deizm|deist]] olarak tanımlar.<ref name="de1">{{Web kaynağı | url = http://www.albany.edu/scj/jcjpc/vol14is2/nisker.pdf | başlık = "Only God Can Judge Me and lyrical Subversion" | erişimtarihi = 15 Nisan 2012 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160304063420/http://www.albany.edu/scj/jcjpc/vol14is2/nisker.pdf | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref name="de2">{{Web kaynağı | url = http://www.csun.edu/csbs/departments/pan_african_studies/pdf/be_%20for_him_or_against_him.pdf | başlık = Tupac ve Tanrı | erişimtarihi = 15 Nisan 2012 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20121006110457/http://www.csun.edu/csbs/departments/pan_african_studies/pdf/be_%20for_him_or_against_him.pdf | arşivtarihi = 6 Ekim 2012 | ölüurl = yes }}</ref><ref name="de3">{{Web kaynağı | url = http://www.sing365.com/music/lyric.nsf/God-lyrics-2Pac/7C0F000187C5AF3548257042002E9259 | başlık = " 'The Rose That Grew From Concrete'e ait şiirler" -sing365.com | erişimtarihi = 15 Nisan 2012 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20151228224357/http://www.sing365.com:80/music/lyric.nsf/God-lyrics-2Pac/7C0F000187C5AF3548257042002E9259 | arşivtarihi = 28 Aralık 2015 | ölüurl = no }}</ref> [[Karma yasası]]na inanırdı fakat yalın olarak [[Ölümden sonra yaşam]]a ve örgütlü dinlere inanmazdı.<ref name="din">{{Web kaynağı | url = http://www.streetgangs.com/topics/tupac/060196tsinterivew.html | başlık = Tupac ve din | erişimtarihi = 15 Nisan 2012 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://archive.is/20120911045223/http://www.streetgangs.com/topics/tupac/060196tsinterivew.html | arşivtarihi = 11 Eylül 2012 | ölüurl = yes }}</ref>
 
=== Ailesi ===
108. satır:
== Eylül 1996 Silahlı Saldırısı ve Ölümü ==
 
[[7 Eylül]] 1996 tarihinde Tupac, [[Suge Knight]] ve [[Death Row Records]] grubu Las Vegas'ta bulunan ''MGM Grand'' Oteli'nde [[Mike Tyson]] - [[Bruce Seldon]] [[boks]] maçını izlemeye gittiler. Maçtan sonra grup, otelin lobisinde [[Crips]] çetesinden [[Orlando Anderson]]'u gördü. Çıkan kavgada James Rosemond grubu Orlando Anderson'u feci şekilde dövdü. Olaydan sonra Tupac ve Suge Knight eğlenmek için Club 662 isimli [[kulüp|kulübe]] gitmek üzere hazırlandılar. Tupac, Suge Knight'ın sürdüğü [[BMW 750iL]] araçta ön koltukta oturuyordu ve arkalarında da arkadaşlarından ve korumalarından oluşan uzun bir konvoy vardı.<ref name="bmw">{{Web kaynağı | url = http://madeira.hccanet.org/project1/seiden1/death.html | başlık = September 1996 Shooting and Death | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = madeira.hccanet.org | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160304001256/http://madeira.hccanet.org/project1/seiden1/death.html | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref>
 
Vurulmasından 20 dakika önce araç kırmızı ışıkta dururken, fotoğrafçının biri Tupac'ın ünlü son fotoğrafını çekmiştir.<ref name="foto">{{Web kaynağı | url = http://www.thugz-network.com/Tupac~Shakur~LV~Shooting.php | başlık = Tupac Shakur Las Vegas vurulma | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = hugz-network.com. September 7, 1996 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20130120150039/http://www.thugz-network.com/Tupac~Shakur~LV~Shooting.php | arşivtarihi = 20 Ocak 2013 | ölüurl = no }}</ref>
[[Dosya:Tupac4.jpg|thumb|sağ|290px|Tupac Shakur'un vurulmasından 20 dakika önce çekilen ünlü fotoğrafı]]
 
Saat 23:15'te Suge Knight'ın aracı kırmızı ışıklarda dururken aracın sağından yaklaşan beyaz bir [[Cadillac]], Suge ve Tupac'ın yanında durdu ve arka koltukta oturan kimliği belirsiz biri tarafından mermi yağmuruna tutuldu. Tupac'a 4 adet mermi isabet etti. Mermilerin biri sağ [[akciğer]]ine isabet etti. Suge Knight ise sadece başına aldığı sıyrıkla kurtuldu. Tupac derhal hastaneye kaldırıldı. Birçok ameliyata alındı. İç kanamayı durdurabilmek için doktorlar son çare olarak sağ akciğerini aldılar. Tupac'ın durumu kritikliğini sürdürdü ve yaşam destek ünitesine bağlandı.
 
6 gün süren mücadeleden sonra Tupac'ın vücudu pes etti ve 13 Eylül 1996 tarihinde saat 16:03'te hayata veda etti. Resmi ölüm sebebi olarak birden fazla kurşun yarasına bağlı solunum ve kalp yetmezliği açıklandı.<ref name="dead"/> Tupac'ın vücudu yakılarak küllerinin bir kısmı annesi tarafından Los Angeles'ın üzerine serpiştirildi, bir kısmı da grubu Outlawz'un üyeleri tarafından uyuşturucuya karıştırılarak çekildi.<ref name="kül">{{Web kaynağı | url = http://www.smh.com.au/news/music/his-life-after-death/2006/09/12/1157826940955.html | başlık = Tupac'ın ölümünden sonra | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = Smh.com.au. September 13, 2006 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150622130223/http://www.smh.com.au:80/news/music/his-life-after-death/2006/09/12/1157826940955.html | arşivtarihi = 22 Haziran 2015 | ölüurl = no }}</ref>
 
Ölümünün sonrasında hakkında yüzlerce spekülasyon yapıldı. Hayranlarının çoğu onun ölmediğine inanmaktadır. Hakkında [[7 Gün Teorisi]] (7 Day Theory) ortaya atıldı. Tabi bu efsaneyi çürütecek tezler de ileri sürüldü. "Öldü" denildikten sonra da albümleri çıkmaya devam etti. Bu albümlerden ölümünden sonra yayınlanan ''I ain't mad at cha'nin'' klibinde bir vurulma sahnesi vardır ve Tupac'ın gerçek yaşamındaki vurulma sahnesi ile bire bir aynıdır. Ayrıca Tupac, ölümünden birkaç ay önce Rap müziği bırakıp Gangsterlik yapmak istediğini dile getirmiştir. Ölümü konusunda hala delil yetersizliği ve şüpheler vardır. Bu kadar sene geçmesine rağmen suçlu veya suçlular bulunamamıştır.
297. satır:
* 2002 yılında Hip-Hop Onur Listesine alındı.
* [[MTV]]'nin 2003 yılında yaptığı bir yarışmada Tupac izleyiciler tarafından en iyi rapçı seçildi.<ref name="MMLP">{{Başlık = MTV2 Presents: 22 Greatest MC's broadcast July 2003 }}</ref>
* 2004 yılında [[Vibe]] dergisindeki ankette Tupac, ankete katılanlar tarafından tüm zamanların en büyük rapçısı seçildi.<ref name="vibe">{{Web kaynağı | url = http://www.vibe.com/news/news_headlines/2005/07/v_community_greatest_rapper_of_all_time | başlık = "V Community: Greatest Rapper of All Time?" | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = [[Vibe]] | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20111230051208/http://www.vibe.com/news/news_headlines/2005/07/v_community_greatest_rapper_of_all_time/ | arşivtarihi = 30 Aralık 2011 | ölüurl = no }}</ref>
* 2005 yılında ''Rolling Stone'' dergisi 'Tüm zamanların ölümsüz 100 sanatçısı' sıralamasında 6. sırada gösterildi.
* 2010 yılında Tupac'ın [[Dear Mama]] şarkısı ABD Ulusal Kayıt Sicil Dairesi tarafından 25 şarkılık listeye alındı. Şarkı Tupac'ın kendi annesi ve diğer uyuşturucu, açlık ve ırkçılık gibi sorunlardan ailevi problemler yaşayan tüm annelere gösterilen bir saygı unsuru sayıldı. Tupac bu listeye giren 3. rapçı oldu. (Diğerleri: [[Grandmaster Flash]] ve [[Public Enemy]])
* Papalık tarafından [[Mozart]], [[Muse]] gibi sanatçıların eserlerinin yanında Tupac'ın da [[Changes]] adlı şarkısı onurlandırıldı.<ref name="onur">{{Web kaynağı | url = http://showbiz.peacefmonline.com/news/200912/33740.php | başlık = Tupac Song Selected for Vatican Playlist | erişimtarihi = 10 Nisan 2012 | yayımcı = Showbiz.peacefmonline.com. 7 Aralık 2009 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20130513134933/http://showbiz.peacefmonline.com/news/200912/33740.php | arşivtarihi = 13 Mayıs 2013 | ölüurl = yes }}</ref>
* 2012 yılında [[ESPN]]'in yaptığı anket sonucunda Tupac ankete katılanlar tarafından tüm zamanların en iyi rapçısı seçildi.<ref>http://espn.go.com/espnradio/bracket?id=7620069</ref>
* 15 Nisan 2012 tarihinde, Tupac'ın hologramı(teknik olarak 2B projeksiyon<ref name="holo">{{Web kaynağı | url = http://www.mtv.com/news/articles/1683241/tupac-hologram-tour.jhtml | başlık = "Tupac Hologram May Be Coming To An Arena Near You" -MTV | erişimtarihi = 18 Nisan 2012 | yayımcı = [[MTV]] | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20131221043351/http://www.mtv.com/news/articles/1683241/tupac-hologram-tour.jhtml | arşivtarihi = 21 Aralık 2013 | ölüurl = no }}</ref>) [[Coachella Müzik Festivali]]'nde Snoop Dogg ve Dr. Dre ile beraber sahneye çıkıp ''Hail Mary'' ve ''2 of Amerikaz Most Wanted'' adlı şarkıları canlı performans olarak sergiledi.
 
== Dış bağlantılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Tupac_Shakur" sayfasından alınmıştır