'''Mustafa Mümin Aksoy''' ya da '''Gavûr Mümin''' adıyla bilinen, (1892, [[İzmir]] - 24 Ocak 1948, [[İzmir]]) Türk asker, casus.<ref name="b2">{{Web kaynağı | url = http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ayse-hur/istiklal-savasinin-iki-casusu-gavur-mumin-ve-mustafa-sagir-1190132/ | başlık = 'İstiklal Savaşı'nın iki casusu: Gavûr Mümin ve Mustafa Sagir | tarih = 4 Mayıs 2014 | yazar = Ayşe Hür | yayıncı = Radikal | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20170111111149/http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ayse-hur/istiklal-savasinin-iki-casusu-gavur-mumin-ve-mustafa-sagir-1190132/ | arşivtarihi = 11 Ocak 2017 | erişimtarihi = 5 Mart 2017 | ölüurl = no }}</ref> Osmanzade İbrahim Bey'in oğlu, eski İzmir Belediye Başkanı [[Hacı Hasan Bey]]'in yeğenidir.<ref name="izmir">{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2004/03/14/ege/yazyetkin.html | başlık = İşgal yıllarında İzmir Belediyesi | eser = Dünden Bugüne | yazar = Sabri Yetkin | tarih = 14 Mart 2014 | yayıncı = [[Milliyet]] | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20041212155350/http://www.milliyet.com.tr:80/2004/03/14/ege/yazyetkin.html | arşivtarihi = 12 Aralık 2004 | erişimtarihi = 5 Mart 2017 | ölüurl = no }}</ref>
== Askeri kariyeri ==
1911 yılında [[Deniz Harp Okulu|Beylerbeyi Yedek Subay Okulu]]'ndan mülâzımı sâni (teğmen) olarak mezun olduktan sonra<ref name="hayatı">{{Web kaynağı | url = http://www.ahmetakyol.net/gavur-mumin/ | başlık = Gavûr Mümin | yazar = Ahmet Akyol | tarih = 24 Şubat 2017 | yayıncı = ahmetakyol.com | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160204081829/http://www.ahmetakyol.net/gavur-mumin/ | arşivtarihi = 4 Şubat 2016 | erişimtarihi = 5 Mart 2017 | ölüurl = no }}</ref> [[Balkan Savaşı]]'na katılmış, Edirne ve Çatalca'da görev almıştır. Daha sonra [[Çanakkale Savaşı]] ve [[Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi]]'nde görev aldı. [[İzmir'in işgali]]nden önce 1920 yılına kadar İzmir Jandarma Alay Komutanlığı görevinde bulundu.<ref name="hayatı"/> Yunan işgallerine karşı [[İzmir]] ve çevresinde örgütlenen Türk istihbarat teşkilatında görev aldı ve önemli faaliyetlerde bulundu. Mustafa Mümin'in [[Kuva-yi Milliye]] lehinde istihbarat faaliyetleri yönettiği dönemde, dayısı Hacı Hasan Paşa işgalci Yunan yönetimiyle uyum içinde çalışmış,<ref name="izmir"/> hatta bunun için maaşı beş kat arttırılmıştı.<ref name="izmir"/> Dayısının da yardımıyla İzmir'de görevini sürdürmüş ve işgalci Yunan güçleri lehine çalışan Türk subayı gibi görünmüş, Yunan Yüksek Komiseri Steryadis ve İşgal Kuvvetleri Komutanı [[Zinovios Valvis|Zafirios]]'un güvenini kazanmış, dönemin Türk sosyal yaşamında yeri olmayan [[şapka]] takmıştır. Bunlardan ötürü çevresinde kendisine ''Gavûr'', ''Kirye''<ref name="b2"/> ve ''Hain Mümin'' lakapları takılmıştır.<ref name="hayatı"/> Ancak o dönem İzmir halkı tarafından [[vatan hainliği|vatan haini]] olarak görülen Mustafa Mümin, tüm bunları Yunan İşgal Kuvvetleri Karargahından aldığı istihbarat raporlarını [[Ankara Hükûmeti]]'ne ulaştırmak için yapmıştır.
Teğmen Mustafa Mümin'in [[Büyük Taarruz]] öncesi Ankara Hükûmeti'ne istihbarat topladığı Yunan Kuvvetleri tarafından anlaşılmış ve tutuklanarak Palamadi Cezaevi'ne gönderilmiştir. [[Mudanya Ateşkes Antlaşması]]'ndan sonra Palya İstratona Cezaevi'ne, bir süre sonra da Lusiya Esir Kampı'na gönderilmiş, [[Türk Kurtuluş Savaşı]]'nın kazanılmasından sonra Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan esir mübadelesinin ardından 5 Nisan 1923 tarihinde Türk esirlerle birlikte Türkiye'ye dönmüştür.<ref name="hayatı"/>