Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→İnanç ve öğretileri: Yazım hatası düzeltildi Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği Android uygulaması değişikliği |
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
||
35. satır:
}}
[[Dosya:Ya hazreti mevlana.jpg|küçükresim|349x349pik|[[Hicrî takvim|h.]]1291 tarihli "Ya Hazreti Mevlana" yazan bir [[tekke]] levhası.]]
'''Muhammed Celâleddîn-i Rumi''' ([[Farsça]]: {{Dil|fa|جلالالدین محمد بلخى}}), veya kısaca bilinen adıyla '''Mevlânâ''' ({{Dil|fa|مولانا}}, "efendimiz", 30 Eylül 1207 - 17 Aralık 1273), 13. yüzyılda yaşamış Fars<ref name="EI">Ritter, H.; Bausani, A. "ḎJ̲alāl al-Dīn Rūmī b. Bahāʾ al-Dīn Sulṭān al-ʿulamāʾ Walad b. Ḥusayn b. Aḥmad Ḵh̲aṭībī." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007. Brill Online. Excerpt: "known by the sobriquet Mewlānā, persian poet and founder of the Mewlewiyya order of dervishes"</ref><ref>Franklin D. Lewis, "Rumi: Past and Present, East and West: The life, Teaching and poetry of Jalal Al-Din Rumi", Oneworld Publication Limited, 2008 p. 9: "How is that a Persian boy born almost eight hundred years ago in Khorasan, the northeastern province of greater Iran, in a region that we identify today as in Asia, but was considered in those days as part of the greater Persian cultural sphere, wound up in central Anatolia on the receding edge of the Byzantine cultural sphere"</ref> Sünni<ref>{{Kaynak|url=https://books.google.com/books?id=1y-hxhLSWsEC&pg=PA48|başlık=The Complete Idiot's Guide to Rumi Meditations|sayfa=48|yayıncı=Penguin Group|}}</ref> Müslüman şair, fâkih, âlim, ilahiyatçı ve Sufi mutasavvıf.<ref>Annemarie Schimmel, "The Mystery of Numbers", Oxford University Press, 7 Nisan, 1994. s. 51: "These examples are taken from the Persian mystic Rumi's work, not from Chinese, but they express the yang-yin{{sic}} relationship with perfect lucidity."</ref> Kendisinin etkisi yalnızca bir ulusla veya etnik kimlikle sınırlı kalmayarak pek çok farklı millete ulaştı; manevi mirası [[Farslar|İranlılar]], [[Tacikler]], [[Türkler]], [[Kapadokyalı Rumlar|Rumlar]], [[Peştunlar]], [[Orta Asya]]lı Müslümanlar ve [[Güney Asya]]lı Müslümanlar tarafından benimsenerek yedi yüzyılı aşkın bir süredir takdirle karşılandı.<ref name="Nasr1">Seyyed Hossein Nasr, "Islamic Art and Spirituality", Suny Press, 1987. s. 115: "Jalal al-Din was born in a major center of Persian culture, Balkh, from Persian speaking parents, and is the product of that Islamic Persian culture which in the 7th/13th century dominated the 'whole of the eastern lands of Islam and to which present day Persians as well as Turks, Afghans, Central Asian Muslims and the Muslims of the Indo-Pakistani subcontinent are heir. It is precisely in this world that the sun of his spiritual legacy has shone most brillianty during the past seven centuries. The father of Jalal al-Din, Muhammad ibn Husayn Khatibi, known as Baha al-Din Walad and entitled Sultan al-'ulama', was an outstanding Sufi in Balkh connected to the spiritual lineage of Najm al-Din Kubra."</ref> Şiirleri dünya çapında onlarca dile birçok kez çevrildi ve zaman zaman çeşitli farklı biçimlere dönüştürüldü. Kıtaları aşan etkisi sayesinde günümüzde ABD'de "en çok tanınan ve en çok satan şair" hâline geldi.<ref name="BBC-Haviland">{{Haber kaynağı|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7016090.stm|başlık=The roar of Rumi—800 years on|yazar=Charles Haviland|yayıncı=BBC News|tarih=30 Eylül 2007|erişimtarihi=30 Eylül 2007}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bbc.com/culture/story/20140414-americas-best-selling-poet | başlık = Why is Rumi the best-selling poet in the US? | soyadı = Ciabattari | yayıncı = BBC News | ad = Jane | tarih = 21 Ekim 2014 | website = | erişimtarihi = 22 Ağustos 2016 | arşivurl =
Mevlânâ eserlerini çoğunlukla Farsça kaleme aldı ancak bunun yanı sıra nadiren Türkçe, Arapça ve Rumca kullanmayı da tercih etti.<ref>Δέδες, Δ. 1993. Ποιήματα του Μαυλανά Ρουμή. Τα Ιστορικά 10.18–19: 3–22.</ref><ref>Meyer, G. 1895. Die griechischen Verse in Rabâbnâma. Byzantinische Zeitschrift 4: 401–411.</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/Play/rumiwalad.html|başlık=Greek Verses of Rumi & Sultan Walad|eser=uci.edu|tarih=22 Nisan 2009|deadurl=yes|arşivurl=https://archive.is/20120805175317/http://www.tlg.uci.edu/~opoudjis/Play/rumiwalad.html|arşivtarihi=5 Ağustos 2012}}</ref><ref name="Annemarie Schimmel"/><ref name="Franklin Lewis"/> Konya'da yazdığı ''[[Mesnevî (Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî)|Mesnevî]]'', Fars diliyle yazılmış en büyük şiirlerden biri olarak kabul gördü.<ref>Louis Gardet, "Religion and Culture" in ''The Cambridge History of Islam—Part VIII: Islamic Society and Civilization'', edited by P. M. Holt, Ann K. S. Lambton, Bernard Lewis, Cambridge University Press (1977), p. 586: "It is sufficient to mention 'Aziz al-Din Nasafi, Farid al-Din 'Attar and Sa'adi, and above all Jalal al-Din Rumi, whose Mathnawi remains one of the purest literary glories of Persia"</ref><ref name="C.E. Bosworth p. 391">C.E. Bosworth, "Turkmen Expansion towards the west" in UNESCO History of Humanity, Volume IV, titled "From the Seventh to the Sixteenth Century", UNESCO Publishing / Routledge, p. 391: "While the Arabic language retained its primacy in such spheres as law, theology and science, the culture of the Seljuk court and secular literature within the sultanate became largely Persianized; this is seen in the early adoption of Persian epic names by the Seljuk rulers (Qubād, Kay Khusraw and so on) and in the use of Persian as a literary language (Turkmen must have been essentially a vehicle for everyday speech at this time). The process of Persianization accelerated in the 13th century with the presence in Konya of two of the most distinguished refugees fleeing before the Mongols, Bahā' al-Dīn Walad and his son Mawlānā Jalāl al-Dīn Rūmī, whose Mathnawī, composed in Konya, constitutes one of the crowning glories of classical Persian literature."</ref> Eserleri yazıldığı orijinal hâliyle günümüzde hâlen [[Antik İran|Büyük İran]]'da ve Farsça konuşulan yerlerde okunmaktadır.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.rferl.org/content/Interview_Many_Americans_Love_RumiBut_They_Prefer_He_Not_Be_Muslim/2122973.html|başlık=Interview: 'Many Americans Love Rumi...But They Prefer He Not Be Muslim'|tarih=9 Ağustos 2010|gazete=RadioFreeEurope/RadioLiberty|dil=İngilizce|erişimtarihi=22 Ağustos 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/LH14Ak01.html | başlık = Interview: A mystical journey with Rumi | soyadı = | ad = | tarih = | website = Asia Times | yayıncı = | erişimtarihi =22 Ağustos 2016| arşivengelli = evet}}</ref> Eserlerinin çevirileri ise özellikle Türkiye, Azerbaycan, ABD ve Güney Asya'da yaygın bir şekilde okunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.omifacsimiles.com/brochures/divan.html | başlık = Dîvân-i Kebîr Jalāl al-Dīn Rūmī | soyadı = | ad = | tarih = | website = OMI – Old Manuscripts & Incunabula | yayıncı = | erişimtarihi = 22 Ağustos 2016 | arşivurl =
==Kimliği==
107. satır:
* Robert Whittemore,The Review of Metaphysics Vol. 9, No. 4 (Jun., 1956), pp. 681-699.
"It is, however, important to note that the inspiration for Iqbal's panpsychism is
not any thinker of the west but rather the famed Persian mystic, Rum"</ref>, [[Tacikler|Tacik]]<ref>* [http://www.semazen.net/yazar_yazi.php?id=1090 Mevlana'nın Milliyeti] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110920013855/http://www.semazen.net/yazar_yazi.php?id=1090 |date=20 Eylül 2011 }}
* [[Clifford Edmund Bosworth|C.E. Bosworth]]/B.G. Fragner, "Tādjīk", [[Encyclopaedia of Islam]], Online Edition ve B. Ghafurov, "Todjikon", 2 vols., [[Duşanbe]], 1983-5
* Annemarie Schimmel, “The Mystery of Numbers”, Oxford University Press,1993. Pg 49: “A beautiful symbol of the duality that appears through creation was invented by the great Persian mystical poet Jalal al-Din Rumi, who compares God's creative word kun (written in Arabic KN) with a twisted rope of 2 threads (which in English twine, in German Zwirn¸ both words derived from the root “two”)”.
120. satır:
* Ronald Lee Cobb, Islam, What You Need to Know in the Twenty-First Century: A Primer for Peace, AuthorHouse, 2011 p.19 Sayfadan Alıntı: "the works of the Turkish poet and Sufi mystic, Rumi Mevlana."
* Bonney Gulino Schaub, Richard Schaub, Dante's Path: A Practical Approach to Achieving Inner Wisdom, Penguin, 2003 p.37, Sayfadan Alıntı: "The Turkish poet and philosopher Mevlana Rumi provides a graphic analogy to illustrate this kind of personal blindness."
* Prof. Dr. İsmail Yakıt, Aslem Türk'est Rubaisi, Mevlana'nın Milliyeti-VII, [http://www.semazen.net/yazar_yazi.php?id=1090 Semazen] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110920013855/http://www.semazen.net/yazar_yazi.php?id=1090 |date=20 Eylül 2011 }}
* [[Müjgan Cunbur]], Mevlânâ'nın Eserlerinde Türklük Bilinci, Türk Yurdu (Hakemli Dergi), Sayı 300, Ağustos 2012</ref> olduğu yönünde görüşler mevcuttur.
| |||