Higgs bozonu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
2. satır:
'''Higgs bozonu'''. [[Peter Higgs]], [[Gerald Guralnik]], [[Richard Hagen]], [[Tom Kibble]]<ref>[http://prola.aps.org/abstract/PRL/v13/i20/p585_1 Global Conservation Laws and Massless Particles]</ref>, [[François Englert]] ve [[Robert Brout]] tarafından [[Standart Model]]'deki [[fermiyon]]lara kütle kazandırmak için varlığı öne sürülmüş spini 0 (''sıfır'') olan parçacık. H veya h olarak kısaltılır. Aralık 2011'de o zamanlar iki ana deneyin ([[ATLAS deneyi|ATLAS]] ve [[CMS]]) sözcüleri birbirlerinden bağımsız sonuçlara dayanarak Higgs parçacığının 125 [[Elektronvolt|GeV/c<sup>2</sup>]] (133 proton kütlesi, 10<sup>−25</sup>&nbsp;kg) değerinde bir kütleye sahip olabileceğini belirtti. Ayrıca yaptıkları açıklamada 115–{{val|130|u=GeV/c2}} arası hariç Higgs'in bulunmayacağı diğer kütle aralıklarının önemli ölçüde elendiğini belirttiler.<ref>As of 13 December 2011 ATLAS excludes at the 95% confidence level energies outside 116–{{val|130|u=GeV/c2}} and CMS excludes at the 95% confidence level energies outside 115–[[Elektronvolt|GeV/c<sup>2</sup>]].</ref> BHÇ'nin kesin bir sonuç için gerekli cevabı 2012'nin sonunda vereceği söylendi.<ref name="ATLAS-13Dec2011">{{Haber kaynağı|url=http://www.atlas.ch/news/2011/status-report-dec-2011.html|başlık=ATLAS experiment presents latest Higgs search status |yayıncı=CERN |tarih=13 Aralık 2011|erişimtarihi=13 Aralık 2011}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.nature.com/news/detectors-home-in-on-higgs-boson-1.9632|başlık=Detectors home in on Higgs boson |yayıncı=Nature News |tarih=13 Aralık 2011}}</ref><ref name="CMS_December 2011">{{Haber kaynağı|url=http://cms.web.cern.ch/news/cms-search-standard-model-higgs-boson-lhc-data-2010-and-2011|başlık=CMS search for the Standard Model Higgs Boson in LHC data from 2010 and 2011 |yayıncı=CERN|tarih=13 Aralık 2011|erişimtarihi=13 Aralık 2011}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2011/PR25.11E.html |başlık=ATLAS and CMS experiments present Higgs search status |yayıncı=CERN |tarih=13 Aralık 2011|erişimtarihi=13 Aralık 2011}}</ref> 22 Haziran 2012'de CERN, yapılan deneylerin son durumu hakkında bir seminer verileceğini duyurdu.<ref>[http://indico.cern.ch/conferenceDisplay.py?confId=196564 Press Conference: Update on the search for the Higgs boson at CERN on 4 July 2012]</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR16.12E.html|başlık=CERN to give update on Higgs search | yayıncı=CERN | tarih=22 Haziran 2012|erişimtarihi=2 Temmuz 2011}}</ref> 28 Haziran 2012 civarlarında parçacığın bulunduğu yönünde açıklamaların geleceği medyada yayılmaya başladı fakat bunun "sadece güçlü bir sinyal" mi yoksa resmi bir keşif mi olacağı belirsizdi.<ref>http://www.timeslive.co.za/scitech/2012/06/28/higgs-boson-particle-results-could-be-a-quantum-leap</ref>
 
4 Temmuz 2012'de CERN, "Higgs bozonu ile tutarlı" bir parçacığın resmi keşfini açıklamaya yeterli olan "5 sigma" seviyesindeki sinyali doğruladı. Gerçekten de Higgs bozonunun teorik olarak tüm öngörülen özellikleri taşıyıp taşımadığını ve eğer taşıyorsa Standart Model'in hangi versiyonunu daha çok desteklediği ise ileride yapılacak olan araştırmaların göstereceği belirtildi.<ref name=cern1207>{{Haber kaynağı|url=http://press.web.cern.ch/press/PressReleases/Releases2012/PR17.12E.html |başlık=CERN experiments observe particle consistent with long-sought Higgs boson |yayıncı=CERN |tarih=4 Temmuz 2012|erişimtarihi=4 Temmuz 2012}}</ref><ref>[http://cms.web.cern.ch/news/observation-new-particle-mass-125-gev Observation of a New Particle with a Mass of 125 GeV]</ref><ref>[{{Web kaynağı |url=http://www.atlas.ch/news/2012/latest-results-from-higgs-search.html |başlık=Latest Results from ATLAS Higgs Search] |erişimtarihi=4 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120707132113/http://www.atlas.ch/news/2012/latest-results-from-higgs-search.html |arşivtarihi=7 Temmuz 2012 |ölüurl=yes }}</ref><ref>[http://www.youtube.com/watch?v=vXZ-yzwlwMw Video (04:38)] - [[CERN]] Announcement (4 July 2012) Of Higgs Boson Discovery.</ref><ref name="NYT-20120704">{{Haber kaynağı|soyadı=Overbye |ad=Dennis |başlık=A New Particle Could Be Physics’ Holy Grail |url=http://www.nytimes.com/2012/07/05/science/cern-physicists-may-have-discovered-higgs-boson-particle.html |tarih=4 Temmuz 2012|gazete=[[The New York Times|New York Times]] |erişimtarihi=4 Temmuz 2012}}</ref> Ayrıca bu Higgs bozonu ile tutarlı olarak bulunan parçacığa şimdilik "higgson" ismi verilmiştir.<ref>[http://www.kuark.org/2012/07/higgs-bozonu-bulundu-mu-ne-oldu/ Higgs Bozonu Bulundu Mu? - KBT Bilim, 04 Temmuz 2012]</ref>
 
14 Mart 2013'te bilimadamları Higgs Bozonu'nun varlığından emin olduklarını açıkladı. 8 Ekim 2013 tarihinde [[Alfred Nobel]] adına verilen [[Nobel Fizik Ödülü]]nü, [[Peter Higgs]] ve [[François Englert]]'in kazandığı açıklandı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = 'Tanrı parçacığı'na Nobel! | url = http://www.sabah.com.tr/Dunya/2013/10/08/nobel-fizik-odulu-sahiplerini-buldu | yayıncı = sabah | erişimtarihi = 9 Ekim 2013 | dil = Türkçe | tarih = 8 Ekim 2013 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150612062334/http://www.sabah.com.tr/dunya/2013/10/08/nobel-fizik-odulu-sahiplerini-buldu | arşivtarihi = 12 Haziran 2015 | ölüurl = no }}</ref>
 
== Kuramsal ayrıntılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Higgs_bozonu" sayfasından alınmıştır