Erken Cumhuriyet Dönemi'ndeki yabancı mimarlar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Kategori:Türkiye mimarisi kaldırıldı; Kategori:Türkiye'de mimarlık eklendi (HotCat) |
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
||
5. satır:
1923 yılında kurulmuş olan [[Türkiye]]’nin yeni bir devlet olması ve kendini mümkün mertebe [[Osmanlı İmparatorluğu]]’nu temsil eden kavramlardan uzak tutması mimariye de yansımıştır. Aynı bağlamda iç politik nedenlerden dolayı Osmanlı döneminde çalışmış kadrolardan da uzak durulması tercih edilmeye başlanmıştı.
[[Ankara]]’nın yeni başkent ilan edilmesi bu konuda son derece önemli bir sembolik adım teşkil ediyordu. Yaklaşık 30.000 kişilik bir nüfusa sahip olan şehirde başkent olmasından doğacak ihtiyaçların başında yeni hükûmet binaları, eğitim ve sağlık yapıları ve altyapı düzenlemeleri geliyordu. Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda Osmanlı döneminde eğitim görmüş ve iş tecrübesine sahip kişilerin tecrübelerinden yararlanıldı. 1927 yılından itibaren de hükûmet politikası olarak yurtdışından yabancı uzmanlar getirildi. Bu uzmanların görevi hem onlardan beklenen projeleri gerçekleştirmesi, hem de sahip oldukları modern fikirlerlerle yeni idari kadroları eğitmeleri beklendi. Bu getirilenler arasında mimarlar, inşaat mühendisleri ve şehir plancıları da vardı.<ref name="KirkMimar">{{Web kaynağı | url = http://www.goethe.de/ins/tr/ank/prj/urs/arc/trindex.htm | başlık = Erken Cumhuriyet dönemindeki Almanca konuşan mimarlar | erişimtarihi = 18 Kasım 2010 | yayımcı = Goethe Institut | arşivurl =
==Genel bir bakış ==
Yeni kurulan devletin yeni başkentinin [[Ankara]] olması nedeniyle bu şehirde yeni idari binaların inşa edilmesi ihtiyacı doğmuştur. İhtiyaç fazla olmasına rağmen yeterli sayıda mimar olmaması nedeniyle 1927’den sonra [[Avrupa]]’dan gelen [[mimar]]lara projeler yaptırılmıştır. [[Almanya]], [[Avusturya]], [[Fransa]] ve [[İsviçre]]’den gelen toplam 40 [[mimar]] ve [[şehir plancısı]] 1924 ile 1942 yılları arasında [[Türkiye]]’de birçok projeye imzalarını attılar.<ref name="KirkMimar"/> Bu mimarlar ve şehir plancıları arasında [[Gudrun Baudisch]], [[Rudolf Belling]], [[Paul Bonatz]], [[Ernst Arnold Egli]], [[Martin Elsaesser]], [[Anton Hanak]], [[Franz Hillinger]], [[Clemens Holzmeister]], [[Werner Issel]], [[Hermann Jansen]], [[Theodor Jost]], [[Heinrich Krippel]], [[Carl Christoph Lörcher]], [[Robert Oerley]], [[Bernhard Pfau]], [[Bruno Taut]] ve [[Josef Thorak]] yer almaktaydı.<ref name="KirkMimar" /> Cumhuriyet’in kuruluşundan başlayıp 1940’lara kadar devam eden, hatta daha sonrasında projelerin sürdüğü bu dönemi Avrupa avangardı olarak niteleyen [[mimarlık eleştirmeni|mimarlık eleştirmenleri]] de olmuştur.<ref name="Temrin1">{{Web kaynağı | url = http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarlikdergisi/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=6&RecID=66 | başlık = Mimarlık ve Kimlik Temrinleri- I: Türkiye’de Modern Yapı Kültürünün Bir Profili, Doç. Dr. Aydan Balamir, ODTÜ Mimarlık Bölümü | erişimtarihi = 16 Kasım 2010 | yayımcı = Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası Genel Merkezi | arşivengelli = evet}}</ref>
Bu döneme hâkim olan yabancı mimarların ağırlıklı olarak Orta Avrupa’dan ([[Avusturya]] ve [[Almanya]]) gelmeleri nedeniyle, o dönemde baskın olan [[neo-klasik]] akım da mimari üslup olarak uygulamalara yansımıştır. Bu dönemde inşa edilmiş yapılara bakıldığına ağırlıklı olarak simetrik planların yaygın olduğu gözlemlenebilir. Ağır basan diğer mimari özellikler de yalın ve simetrik cepheler, seri şekilde kendini tekrarlayan pencereler, neo-klasik üslupta yaygın bir tasarım olan anıtsal boyutta merdiveler ve sütunlu giriş düzenlemeleridir. Dönemin önemli eserleri arasında [[Çankaya Köşkü]]’nün bir parçası olan [[Pembe Köşk (Çankaya Köşkü)|Pembe Köşk]] (Gudrun Baudisch ve Clemens Holzmeister; 1930–1932), [[Ankara Opera Sahnesi]] ([[Paul Bonatz]]; 1946–1947), [[Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi]] (Bruno Taut, 1937), [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] binası ([[Clemens Holzmeister]], 1938–1963), [[Yargıtay (Türkiye)|Yargıtay]] binası ([[Clemens Holzmeister]], 1933–1935) yer almaktadır.<ref name="YabanciM">{{Web kaynağı | url = http://www.mimarlikmuzesi.org/Gallery/Photo_6_2_genc-cumhuriyetin-yabanci-mimarlari.html | başlık = Genç Cumhuriyetin Yabancı Mimarları | erişimtarihi = 18 Kasım 2010 | yayımcı = MimarlikMuzesi.org | arşivurl =
Bu yapılar arasında [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]] binasının Cumhuriyeti simgelemesi nedeniyle ayrıca bir önemi vardır. [[Clemens Holzmeister]]’in tasarımını gerçekleştirdiği bu yapının [[Hermann Jansen]] tarafından hazırlanan [[Jansen planı]]na göre [[Çankaya]] yolu ile [[Dikmen]] arasında kalan ve de Devlet Mahallesi denilen alandaki en yüksek noktada inşa edilmiştir.<ref name="CumhuriyetBinalar">{{Web kaynağı | url = http://e-imo.imo.org.tr/DosyaDizin/WPX/Portal/Yayin/tmh/2006/442-443-Binalar.pdf | başlık = Cumhuriyet’in Binaları | erişimtarihi = 22 Kasım 2010 | yayımcı = TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, Türkiye Mühendislik Haberleri (TMH) | arşivurl =
==Bu dönemde görev almış mimarlar==
39. satır:
Dosya:Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Binası, Ankara.jpg|[[Bruno Taut]] tarafından tasarlanan [[Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi]] binası 1937 yılında inşa edildi.
Dosya:Jansen Planı.jpg|[[Hermann Jansen]] tarafından 1932'de hazırlanan, [[Jansen planı]] olarak da bilinen [[Ankara]]'nın nazım planı.
Dosya:AnkaraStateOpera2.JPG|[[Şevki Balmumcu]] tarafından tasarlanmış [[Ankara Opera Sahnesi]] özgün haliyle [[Sovyet Yapısalcılığı]] stilinde iken [[Paul Bonatz]] tarafından yapılan değişikliklerle [[İkinci Ulusal Mimarlık Akımı]] üslubuna dönüştürüldü.<ref name="SergiO">
</gallery>
| |||