IV. Baudouin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
2. satır:
| isim = IV. Baudouin
| başlık =
| resim = Coronation_Baldwin_IVCoronation_Baudouin_IV.jpg
| resim_boyutu =
| altyazı = IV. Baudouin'in taç giyme töreni
9. satır:
| taç_giymesi =
| önce_gelen = [[I. Amalrik]]
| sonra_gelen = [[V. BaldwinBaudouin]]
| veliaht =
| eşi =
33. satır:
 
== Tahta çıkması ==
[[Dosya:BaldwinIV.jpg|thumb|sağ|200px|Arkadaşlarıyla tırnak geçirme oynayan IV. BaldwinBaudouin'in acı hissetmediğini fark eden [[Surlu Vilyam]]. (sağda)]]
BaldwinBaudouin'in babası [[I. Amalrik]] 1174’te öldü ve BaldwinBaudouin 13 yaşında taç giydi. Erişkin olmadığı dönemde [[Kudüs]] art arda iki [[naip]] tarafından yönetildi. Önce [[Plancy'li Miles]], daha sonra babasının kuzeni [[III. Raymond (Trablus kontu)|Trablus kontu III. Raymond]] 1175’te [[Selahaddin Eyyubi]] ile bir anlaşma yaptı.
 
BaldwinBaudouin'in, [[cüzzam]]lı olduğu için uzun süre hüküm sürmesi ve bir varis yapabilmesi beklenmiyordu. Saraydakiler ve [[Lord]]lar kozlarını prenses [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]] ve babalarının ikinci evliliğinden üvey kız kardeşleri olan prenses Isabella üzerine oynadılar. [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]] büyük halası tarafından Bethany manastırında büyütülürken, Isabella, annesi Maria Komnena’nın [[Nablus]]’taki sarayında büyüyordu.
 
III. Raymond’un [[naip]]liği Baldwin’inBaudouin’in ikinci taç giyme yıl dönümünde sona erdi, artık genç kral gerekli yaşa gelmişti.
 
III. Raymond’un [[naip]]liği Baldwin’in ikinci taç giyme yıl dönümünde sona erdi, artık genç kral gerekli yaşa gelmişti.
== Hükümdarlığı ==
[[Dosya:BaldwinIV Jerulasem.jpg|thumb|sağ|290px|IV. Baldwin'in [[Cennetin Krallığı]] filminde tasviri.]]
[[Dosya:Schlacht von Montgisard 2.jpg|thumb|sağ|290px|IV. Baldwin ve [[Châtillonlu Renaud]] 1177'de [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]]'in ordusunu bozguna uğratmıştır.]]
Baldwin, III. Raymond'un [[Selahaddin Eyyubi]] ile yaptığı anlaşmayı onaylamadı, [[Şam]] ve [[Bekaa Vadisi]]’ne akın düzenledi. Dayısı [[III. Joselin]]'i [[Urfa Kontluğu]]'na tayin etti. III. Joselin 1164'te [[Nûreddin Mahmud Zengî]] tarafından Harim Savaşı'nda esir alınmış, 1176'ya kadar mahkûm kalmış ve 1176’da kız kardeşi ve IV. Baldwin'in annesi Agnes tarafından muhtemelen [[kraliyet]] [[hazine]]si destekli 50.000 [[dinar]] fidye karşılığında serbest bırakılmıştı.
 
[[Dosya:BaldwinIV Jerulasem.jpg|thumb|sağ|290px|IV. BaldwinBaudouin'in [[Cennetin Krallığı]] filminde tasviri.]]
Kral naibi olarak III. Raymond, [[Sibylla (Kudüs)|Prenses Sibylla]]’nın hem [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu|Kutsal Roma Germen]] imparatoru [[I. Frederick]], hem de Fransa kralı [[VII. Henry]]’nin kuzeni olan Montferrat'lı William’la evlenmesi için görüşmelere başlamıştı. William bu evlilik üzerine [[Yafa]] ve [[Aşkelon]] [[kont]]u olmuştur. William’ın, Baldwin’in [[cüzzam|hastalığı]] nedeniyle krallık yapamayacak duruma geldiği anda yeni [[kral]] olup [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]] ile birlikte [[Kudüs Krallığı|krallığı]] yöneteceği umuluyordu. Bu arada Baldwin, [[Selahaddin Eyyubi]]’nin [[Mısır]]'daki ana askeri gücüne bir saldırı planlıyordu. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ın [[Bizans donanması|deniz gücü]] desteğini almak için Eski Antakya prensi [[Raynald of Châtillon]]’u [[I. Manuil]]'e elçi olarak gönderdi.
[[Dosya:Schlacht von Montgisard 2.jpg|thumb|sağ|290px|IV. BaldwinBaudouin ve [[Châtillonlu Renaud]] 1177'de [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]]'in ordusunu bozguna uğratmıştır.]]
BaldwinBaudouin, III. Raymond'un [[Selahaddin Eyyubi]] ile yaptığı anlaşmayı onaylamadı, [[Şam]] ve [[Bekaa Vadisi]]’ne akın düzenledi. Dayısı [[III. Joselin]]'i [[Urfa Kontluğu]]'na tayin etti. III. Joselin 1164'te [[Nûreddin Mahmud Zengî]] tarafından Harim Savaşı'nda esir alınmış, 1176'ya kadar mahkûm kalmış ve 1176’da kız kardeşi ve IV. BaldwinBaudouin'in annesi Agnes tarafından muhtemelen [[kraliyet]] [[hazine]]si destekli 50.000 [[dinar]] fidye karşılığında serbest bırakılmıştı.
 
Kral naibi olarak III. Raymond, [[Sibylla (Kudüs)|Prenses Sibylla]]’nın hem [[Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu|Kutsal Roma Germen]] imparatoru [[I. Frederick]], hem de Fransa kralı [[VII. Henry]]’nin kuzeni olan Montferrat'lı William’la evlenmesi için görüşmelere başlamıştı. William bu evlilik üzerine [[Yafa]] ve [[Aşkelon]] [[kont]]u olmuştur. William’ın, Baldwin’inBaudouin’in [[cüzzam|hastalığı]] nedeniyle krallık yapamayacak duruma geldiği anda yeni [[kral]] olup [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]] ile birlikte [[Kudüs Krallığı|krallığı]] yöneteceği umuluyordu. Bu arada BaldwinBaudouin, [[Selahaddin Eyyubi]]’nin [[Mısır]]'daki ana askeri gücüne bir saldırı planlıyordu. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ın [[Bizans donanması|deniz gücü]] desteğini almak için Eski Antakya prensi [[RaynaldRenaud of(Antakya prensi)|Renaud de Châtillon]]’u [[I. Manuil]]'e elçi olarak gönderdi.
BaldwinBaudouin, [[RaynaldRenaud ofde Châtillon]] ve Montferrat'lı William iş birliği ile güney savunmasını sağlama almayı denedi. ancak William haftalarca süren bir hastalıktan sonra [[Aşkelon]]’da öldü ve geleceğin [[V. BaldwinBaudouin]]’e hamile [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]]’yı dul bıraktı. Üç ay sonra, ağustosta kralın kuzeni ve aynı zamanda [[Fransa]]’da bir kont olan I. Philip [[Haçlı seferi]] ile [[Kudüs]]’e geldi. I. Philip, Baldwin’inBaudouin’in kız kardeşlerini kendi [[vassal]]larıyla evlendirmek istedi. Philip, Baldwin’inBaudouin’in baba tarafından en yakın akrabası sıfatıyla III. Raymond'un naipliğini almak istedi. Krallık konseyi bu öneriyi reddederken İbelin'li BaldwinBaudouin herkesin önünde I. Philip’i aşağıladı.
 
25 Kasım 1177'de Kral IV. BaldwinBaudouin ve [[Châtillonlu Renaud]], [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]]'i Tapınak Şövalyeleri yardımıyla [[Montgisard Muharebesi]]'nde mağlup etmiştir. Aynı yıl BaldwinBaudouin, üvey annesi Maria Komnena’nın [[İbelinli Balian]]’la evlenmesine izin verir. ancak bu riskli bir karardır, İbelin ailesinin tutkularını alevleyip Maria Komnena’nın referansıyla [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]] ve Isabella’yı da ailelerine katmayı denemelerine neden olacaktır.
 
IV. BaldwinBaudouin 1179’da [[Kuzey]]de bazı [[askeri]] başarısızlıklarla tanıştı. 10 Nisan’da Banias’a bir akın yönetti fakat [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]]’in kuzeni Faruk Şah tarafından bir saldırıya uğradı. BaldwinBaudouin [[at]]ının korkup kaçmasıyla tesadüfen kurtuldu. Krallığın en saygıdeğer Constable’larından Toron’lu II. Humphrey ölümcül bir şekilde yaralandı. 10 Haziran’da [[Sidon]] çevresindeki [[süvari]] akınlarına cevap olarak BaldwinBaudouin, Raymond ve [[Tapınak Şövalyeleri|tapınakçılar]]ın VIII. Büyük Üstadı Odo de st Amand ile birlikte [[Lübnan]]'a bir kuvvet götürdü. [[Litani Nehri]] üstünde bir kısım süvariyi öldürdüler fakat [[Selahaddin Eyyubi]]’nin ana gücüne yakalandılar. Kral atsızdı ve yardım olmadan [[at]]a binemiyordu, başka bir [[şövalye]]nin arkasında taşınarak [[savaş alanı]]ndan uzaklaştırıldı. Kont Raymond [[Tyre]]’a kaçtı. Kralın üvey babası Sidon’lu Reginald bir kısım insanı kurtardı fakat büyük üstad İbelinli BaldwinBaudouin, Tiberyalı Hugh ve Raymond’un üvey oğullarından biri [[esir]] düştü.
 
23 Ağustos 1179’da [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]] Jacob's Ford kalesine ulaştı. BaldwinBaudouin ve Chastellet arasındaki [[haberleşme]] yavaştı. [[Müslümanlar]] kalenin altındaki [[tünel]]i yaktılar, [[duvar]]lar çöktü. [[Kuşatma]] başladıktan 6 gün sonra [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]] kaleyi ele geçirmişti. 700 [[şövalye]], mimar ve inşaat işçisi öldürüldü, 800’ü [[esir]] alındı. BaldwinBaudouin ordusuyla geldiğinde yıkılmış kalenin dumanı tütüyordu. BaldwinBaudouin [[Tiberya]]'ya geri döndü. Birçok tarihçi bu olayın [[Kudüs]]’ün [[Müslümanlar]]ca tekrar ele geçirilmesini kolaylaştırdığını düşünüyor.
 
BaldwinBaudouin 1180 yazında Toron'lu II. Humphrey'den sonra "constable" olan ve 1179-1194 yılları arasında bu görevi yürüten I. Lüzinyanlı Amalric’ın kardeşi [[Lüzinyanlı Guy]] ile [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]]’yı evlendirdi. Asıl amaç [[Kudüs Krallığı|krallığa]] dış yardım getirebilme potansiyeli olan yabancı birini [[Anjou Hanedanı|hanedanlığa]] katmaktı. [[Lüzinyanlı Guy]], [[Kerek]]’teki uygun pozisyonu sayesinde [[Mısır]] ve [[Şam]] arasındaki ticaret kervanlarını yağmalayan [[Châtillonlu Renaud]] ile müttefik oldu. [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]] bu yağmalamalara misilleme yapmak istedi ve 1182’de Belvoir Kalesi savaşı oldu. Bu bir [[savaş]]tan ziyade atışma şeklinde geçti ve bir sonuç çıkmadı. Bu olaydan sonra çok zaman geçmeden BaldwinBaudouin [[cüzzam]] yüzünden tamamen güçsüz düştü, [[körlük|kör]] olmuştu ve yürüyemiyordu. [[Lüzinyanlı Guy]]’ı naip olarak atamak zorunda kaldı. Ancak 1183’te [[Lüzinyanlı Guy]] onu hayal kırıklığına uğrattı. [[Lüzinyanlı Guy]], [[Châtillonlu Renaud]]’un üvey oğlu Toron’lu IV. Humphrey ile Baldwin’inBaudouin’in üvey kardeşi Isabella’nın Kerek’teki evlilik törenlerinde bulunuyordu ancak törenler [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]]’in Kerek kalesini kuşatmasıyla yarıda kaldı. Tüm [[sosyete]] Kerek'te kapana kısılmıştı. IV. BaldwinBaudouin hasta haliyle elinde kalan askeri güçle [[Kudüs]]’ten Kerek’e geldi ve kuşatmayı kırdı. Fakat [[Lüzinyanlı Guy]], [[Selahaddin Eyyubi]] ve ordusuyla savaşmayı reddetti ve [[Selahaddin Eyyubi|Selahaddin]] kolayca geri çekildi. BaldwinBaudouin bu durumu kabul edemedi ve [[Lüzinyanlı Guy|Guy]]’i naiplikten aldı. Gözden düşen [[Lüzinyanlı Guy]], karısı [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]]’yı da alarak [[Aşkelon]]’da inzivaya çekildi.
 
IV. BaldwinBaudouin görünürde kız kardeşine kin tutmamasına rağmen onu verasetten atarak 5 yaşındaki yeğeni Montferrat’lı Baldwin’iBaudouin’i annesi Agnes, üvey babası Sidon'lu Reginald, Raymond ve birçok [[baron]]un desteğiyle [[varis]]i ve halefi olarak atadı. Daha sonra BaldwinBaudouin, [[Lüzinyanlı Guy|Guy]] ve [[Sibylla (Kudüs)|Sibylla]]’nın evliliğini bozmayı denedi. Fakat çift, bu girişimlere direndi. Sıklıkla [[cüzzam]] yüzünden acı çekmesine ve naipler aracılığıyla hükmetmek zorunda kalmasına rağmen, BaldwinBaudouin beklenenden daha uzun bir süre [[kral]]lık yaptı. Kerek’i kurtarmak için yaptığı [[askeri]] harekat ve [[hanedan]]lık çekişmeleri Baldwin’iBaudouin’i zayıflatmıştı. Annesinin 1184 sonlarında [[Akka]]’da ölümünden birkaç ay sonra, 1185 baharında IV. BaldwinBaudouin [[Kudüs]]’te öldü, ve [[Kutsal Kabir Kilisesi]]'ne defnedildi.
 
== Dış bağlantılar==
{{Commons kategori|BaldwinBaudouin IV of Jerusalem}}
* Runciman, Steven (çev. Fikret Işıltan) (1992), ''Haçlı Seferleri Tarihi: II. Cilt Kudüs Krallığı ve Frank Doğu'' Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları ISBN 975-16-0497-4
* [[Surlu Vilyam]], ''A History of Deeds Done Beyond the Sea''. E. A. Babcock and A. C. Krey, trans. [[Columbia Üniversitesi]] Basımevi, 1943.
*{{Kitap kaynağı |ad=Bernard |soyadı=Hamilton |bölüm=Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem |başlık=Medieval Women |editör-ad=Derek |editör-soyadı=Baker |yayıncı=Ecclesiastical History Society |yıl=1978 |isbn=0631192603 }}
*{{Kitap kaynağı |ad=Bernard |soyadı=Hamilton |başlık=The Leper King and his Heirs: BaldwinBaudouin IV and the Crusader Kingdom of Jerusalem |yayıncı=Cambridge University Press |yıl=2000 |isbn=052164187X }}
 
{{başlangıç kutusu}}
{{s-reg}}
{{sıra kutusu |önce = [[I. Amalrik]] |başlık= [[Dosya:Arms Jerusalem.svg|35px]] <br> [[Kudüs kralları listesi|Kudüs Kralı]] |yıllar= 1174-1185 |sonra= [[V. BaldwinBaudouin]]}}
{{bitiş kutusu}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/IV._Baudouin" sayfasından alınmıştır