Nur Dağları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Eyyupkoc (mesaj | katkılar)
k Amanos dağlarının farklı yapıdaki Toros dağlarının bir parçası olduğu ifadesi değiştirilmiştir.
düzeltme AWB ile
5. satır:
| Diğer ad = Amanos Dağları / Gavur Dağları
| Konum = [[Osmaniye]]-[[Hatay]]
| Koordinat = {{coordKoordinat|36|45|N|36|20|E|region:TR_type:mountain|display=title}}
| Sıradağ = [[Toros Dağları]]
| Yükseklik = 2.240 (Mıgır Tepe (Bozdağ))
17. satır:
}}
[[Dosya:Nurgebirge.png|thumb|Nur Dağları'nın Almanca haritası]]
'''Nur Dağları, Gavur Dağları ya da''' '''Amanos Dağları''', Kahramanmaraş [[Sır Barajı ve Hidroelektrik Santrali|Sır Baraj]] Gölü’nden başlayıp [[Hatay]] ilinin [[Samandağ]] kıyılarına doğru uzanan dağ silsilesidir.<ref>https://www.dogadernegi.org/amanos-daglari/</ref> Gavur Dağları ismi Cumhuriyetten sonra değiştirilip yerine Nur Dağları konulmuştur<ref>http://reshamisal.blogcu.com/gavur-dagi-nasil-nurdagi-oldu/6988026</ref><ref>http://www.belediyedeniz.com/kutuphane/makale/9683/sirtini-gavurdagi-na-yaslayan-kent-nurdagi</ref>.
 
== Fiziki yapı ==
Toroslar ile birlikte 3. jeolojik zamanda oluşan dağ, oluşumu sırasında ve sonrasında aşınmaya uğramış 3. zamanın ikinci yarısından sonra yükselmiş kıvrımlı-kırıklı yapılı dağlardandır.<ref name="RŞTZBRK"/> 175 &nbsp;km uzunluğundaki dağlar 20-30 20–30&nbsp;km eninde, ortalama 1500-20001500–2000 m yüksekliktedir. Dağın orta bölümündeki alçalan alanda "Suriye kapısı" olarak da bilinen [[Belen Geçidi]] (440 m) bulunur. Nur Dağlarını doğudan Antakya-Kahramanmaraş Grabeni sınırlar. Bu oluk Kızıldeniz, Lüt Gölü, Lüban-Antilübnan Dağları arasındaki Bekaa Vadisi'nden geçen fay hattının devamıdır<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = ALAGÖZ | ad1 = Prof .Dr. Cemal | yazarlink1 = Cemal Arif Alagöz | başlık = COĞRAFYA GÖZÜYLE HATAY | url = http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/1041/12565.pdf | yayıncı = ankara.edu.tr | erişimtarihi = 23 Kasım 2019 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20180603122137/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/1041/12565.pdf | arşivtarihi = 3 Haziran 2018}}</ref>.
 
Kuzeyden güneye doğru uzanarak, Kahramanmaraş, [[Ahır Dağı]]'nın güneyinden başlayarak [[Asi Nehri]]'nin [[Akdeniz]]'e döküldüğü Samandağ deltasında sona erer. Bittiği noktanın karşısında [[Suriye]] sınırındaki gösterişli [[Kel Dağı]] vardır. Sıradağların büyük bir kısmı [[Hatay]]'da olup [[Amik Ovası]] ile Akdeniz'i birbirinden ayırır. Sıradağların en yüksek noktası [[Hatay]]'ın [[Hassa]] ilçesindeki Mığır Tepesi'dir (Bozdağ). Bu noktada yükseklik 2240 m'dir. Güneye doğru alçalan dağların diğer yükseltileri şunlardır; Kabayar Tepe 1.698 m, Susuz Tepe 1.072 m, Akkaya Tepe 1.939 m, Üçkaya Tepe 1.976.
 
Samandağ kıyılarından K.Maraş Sır Barajına kadar 175 &nbsp;km uzunluğundadır. Kıyıdan itibaren dik olarak yükselir. Dağ kabaca üç bölüme ayrılabilir; kuzeyde Çimen Dağı, ortada Bozdağ, güneyde Musa Dağı. [[Bitki coğrafyası]] açısından Nur Dağları, D. Karadeniz Dağlarının güneyinden Munzur Dağlarına uzanan [[Anadolu Diyagonali]]'nin güney kısmını oluşturur<ref name="dğdrnğ">{{Web kaynağı | başlık = Amanos Dağları | url = https://www.dogadernegi.org/amanos-daglari/ | yayıncı = dogadernegi.org | erişimtarihi = 23 Kasım 2019 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20191207154308/https://www.dogadernegi.org/amanos-daglari/ | arşivtarihi = 7 Aralık 2019}}</ref>.
 
== Bitki örtüsü ==
Nur Dağları Avrupa'da korumada öncelikli 100 ormanından biridir. Dağlar üzerinde Karadeniz'e has ormanlar, Akdeniz [[maki]] toplulukları ile ormanları ve [[Alpin çayırlar|alpin dağ çayırları]], nemli vadilerde nehir kenarı bitkileri görülür. Dağın orta kısımları Balkan Yarımadasının Karadeniz kıyılarına, orta-yüksek bölümleri Doğu Karadeniz'e benzemektedir. Dağın batı yamaçlarındaki nemli ormanlar Orta Avrupa ve doğu Karadeniz'de görülen doğu gürgeni, porsuk, ıhlamur, [[ışılgan]] (Ilex colchica), şimşir gibi Avrupa-Sibirya ve öksin bitki guruplarına ait [[relikt]] türleri barındırır. Bu türlerin güney sınırını Nur Dağları oluşturur<ref name="dğdrnğ"/>.
 
Dağın batısında 600 m yüksekliğe kadar kermes meşesi ağırlıklı maki türleri hakimdir. Akdeniz ormanları 350-1900 metreler arasındadır. Kızılçam 200-750200–750 m arasında, saçlı meşe 600-900600–900 m, karaçam 1000-15001000–1500 m aralıklarında görülür. 1900 m'den geçen orman üst sınırından sonra otsu bitkiler ve bodur çalılar hakimdir. Dağın batı yamaçlarında bitki türlerinde keskin bir farklılık görülür. Çoğunlukla kermez meşesi ve saçlı meşe hakimiyetinde makiler ile yer yer kızılçam ormanları görülür. dağların kuzeyinde ormanlar bozulmuştur. Kızılçam hakimiyetinde ormanların yükseklerinde göknar, sedir, karaçam, ardıçlar görülür<ref name="dğdrnğ"/>.
 
Akdeniz'e dönük batı yamaçlarda bitki örtüsü daha sık, yoğun ve geniştir. Burada fotosentez faaliyeti yüksektir<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = ÇELİK | ad1 = Mehmet Ali | soyadı2 = GÜLERSOY | ad2 = Ali Ekber | başlık = Nur Dağları’nın (Amanoslar) Orta Kesiminin Farklı Yamaçlarında Bitki İndeks Değişiminin İzlenmesi | url = https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/418708 | yayıncı = Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. | erişimtarihi = 23 Kasım 2019 | tarih = 2017 | arşivengelli = evet}}</ref>.
 
== Hayvan topluluğu ==
Nur Dağları süzülen yırtıcı kuşların göç yolu üzerinde olduğundan önemlidir. Göç zamanları şu kuşlar alanda gözlenir: Leylek, ak pelikan, kara leylek, kaşıkçı, turna, sakarca, boz kaz, şahin, arı şahini, kara çaylak, küçük akbaba, saz delicesi, yoz atmaca, küçük orman kartalı, yılan kartalı, büyük orman kartalı, küçük kartal, bozkır kartalı. Yöresel ölçekte tehlike altında olan türlerden izmir yalı çapkını, gökkuzgun, tavşancıl, küçük ebabil alanda üremektedir. Karaca güney Anadolu'da yalnızca Nur Dağlarında yaşar. Dağın doğu sırtları çizgili sırtlanın yaşam alanıdır.Yaban keçisi, vaşak, su samuru, uzun ayaklı yarasa diğer önemli memelilerdir<ref name="dğdrnğ"/>.
 
== Nur Dağları'nın geçtiği yerleşim yerleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nur_Dağları" sayfasından alınmıştır