;Horasanlılar’ın Abbasiler’e karşı teşkilâtlanmaları
[[Abbasiler]] hilafeti ele geçirmeden önce[[Horasan]] [[Şii]]leri ile onlara iltihak etmiş olan [[Taberistan]] ve [[Deylem]] [[Alaviler]]i [[Ebû Mûslim Horasanî]]’nin nüfuzundan çekindikleri için [[Abbasiler]]’in iktidarını kabullenmişlerdi. Daha sonra ise [[Ebu Müslim Horasani|Ebû Müslim Horasânî]]’nin katli üzerine ayaklanan Ravendîler, İslam Sünniliğini temsil eden [[Abbasiler]] tarafından perişanyenilgiye edildileruğratıldılar. Bunun üzerine [[Taberistan]] ve [[Deylem]] [[Alavîler]]i ile bütün [[Horasan]]lılar intikam almak maksadıyla birleşerek [[Abbasiler]]’e karşı kin ve husumet beslemeye başladılar. İkinci hicrî yüzyılın ortalarında [[Deylem]]’de yeni bir önderin yıldızının parladığı görüldü. Bu, Aleviler’in en mümtaz şahsiyetlerinden [[Nefs’üz-Zekiyye]]’nin diğer kardeşi olan Yahya bin Abdullâh idi. H. 176 / M. 793 yılında hilâfetini ilan etti. Dehşetli bir telâşa kapılan Abbasi Halifesi [[Harun Reşid]] Bermekîler’den Fazl’ı Yahya’nın başlattığı ihtilâli bastırmakla görevlendirdi. Bermekîler ise, Aleviler’e son derece sevgi ve hürmet beslemekte ve [[Harun Reşid]]’in Aleviler’e karşı yürütmekte olduğu zulüm ve baskı politikalarına şiddetle muhalefet etmekteydiler.<ref>[[İbn Esir|İbn-i Esir]], Cilt 6, Sahife 47.</ref> Sonunda Fazl, [[Harun Reşid]] ile Yahya’yı barıştırmayı başardı. Bütün Haşimî hanedanının imzalarını taşıyan bir imân-nâme ile Yahya bin Abdullâh serbes bırakıldı. Fakat, daha sonra [[Harun Reşid]] sözünde durmayarak Yahya’yı öldürttü.<ref>[[İbn Esir|İbn-i Esir]], Cilt 6, Sahife 50 ve 70.</ref><ref name="Hanife">[[Yaşar Nuri Öztürk|Öztürk, Yaşar Nuri]], ''[[Ebu Hanife|İmâm-ı Â’zam]] Savunması, Şehid bir önder için Apolocya, – Sahabe ve tâbiûn nesline yapılan muameleyi zûlüm olarak gösterdi,'' Sahife 167, İnkılâp, İstanbul, 2010.</ref>
;Türkler arasında Müslümanlığın sür’atle yayılmaya başlaması
