Antep fıstığı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Üretim: düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
21. satır:
Antep fıstığı denilmesinin sebebi Türkiye'deki ilk fıstık işletmelerinin [[Gaziantep]]'te kurulması, önceki yıllarda üretimin çoğunlukla burada yapılması ve Türkiye'ye buradan dağıtılmasıdır.<ref>http://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/gaziantep/antep-fistigini-en-cok-yetistiren-il-gaziantep-en-verimli-yer-diyarbakir-11850170</ref> Antep fıstığının bilimsel [[Latince]] ismi olan ve pek çok dilde türevleri kullanılan ''pistacia'' kelimesi bu dile [[Grekçe]]den geçmiş olup, aslen [[Orta Farsça]] ''pistak'' kökünden türemiştir.<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://dictionary.reference.com/browse/pistachio|başlık=Pistachio|dictionary=Dictionary.com}}</ref>
== Tarih ==
Antep fıstığı ağacının ana vatanı [[Orta Doğu]] ve [[Orta Asya]]'dır.<ref name="pow">{{Web kaynağı | url = http://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:70280-1 | başlık = ''Pistacia vera'' L. {{!}} Plants of the World Online {{!}} Kew Science | erişimtarihi = 24 Mayıs 2019 | website = Plants of the World Online | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190524230646/http://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:70280-1 | arşivtarihi = 24 Mayıs 2019}}</ref> Arkeolojik kanıtlar Antep fıstığının MÖ 6750 tarihlerinde tüketilmiş olduğunu göstermektedir.<ref name="IR">{{Web kaynağı | url = http://www.ireco.lu/UK/pistachionut.html | başlık = History and Agriculture of the Pistachio Nut | erişimtarihi = 27 Şubat 2012 | arşivtarihi =8 Temmuz4 Şubat 2020 2006| archive-url = https://web.archive.org/web/20060708221932/http://www.ireco.lu/UK/pistachionut.html | yayıncı = IRECO | ölüurl = evet | df = dmy-all | arşivurl = http://web.archive.org/web/20200204202848/http://www.ireco.lu/UK/pistachionut.html}}</ref> Antep fıstığının günümüzde yetiştirilen formu ise [[Tunç Çağı]] kökenli olup, soyu [[Özbekistan]]'ın bulunduğu coğrafyaya dayanmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|isbn=9780907325727|url=https://books.google.nl/books?id=lpOqTUucwhUC&pg=PA84|başlık=Cooks and Other People|yazar=Harlan Walker|sayfa=84|yıl=1996}}</ref>
 
== Üretim ==
48. satır:
! style="text-align:right;" |<center>1,115,066</center>
|-
| colspan="2" |<small>Kaynak: [[Birleşmiş Milletler]] - [[Gıda ve Tarım Örgütü]]</small><ref name="faostat16">{{Web kaynağı | url = http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC | başlık = Pistachio production in 2017, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists) | erişimtarihi = 25 Eylül 2018 | tarih = 2017 | yayıncı = UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT) | arşivurl = http://web.archive.org/web/20200222083532/http://www.fao.org/faostat/en/ | arşivtarihi = 22 Şubat 2020}}</ref>
|}
[[Dosya:Pistachio macro whitebackground NS.jpg|Tuzlanmış ve kavrulmuş kabuklu bir Antep fıstığı.|200px|sol|thumb]]Dünya'daki en büyük Antep fıstığı üreticisi, 2017'deki toplam üretimin yaklaşık yarısını gerçekleştirmiş [[İran]] olmaktadır. İkinci en büyük üretici [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] olup, daha küçük üreticiler arasında sırasıyla [[Çin]], [[Türkiye]] ve [[Suriye]] bulunmaktadır.<ref name="faostat16" />