Cevizli sucuk: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
E4024 (mesaj | katkılar)
Çurçhela ile birleştirilmesi gerekiyor; maddede resmi var, farklı değiller. Biri Türkçe adı biri Gürcüce.
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
E4024 (mesaj | katkılar)
Aynı şeyin iki ayrı dildeki adları; aralarında başka hiç bir fark yok.
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
1. satır:
{{birleştir|ÇurçhelaCevizli sucuk}}
[[Dosya:Cevizli sucuk and PestilÇurçhela.jpg|thumb|250pxsağ|CevizliKaynatılıp sucukkıvam (sağverilmiş üstte),üzüm [[pestil]]suyundan (sol üstte''tatara'') ve diğercevizden Türkhazırlanan tatlılarıklasik çurçhela.]]
'''Çurçhela''' ([[Gürcüce]]: ჩურჩხელა; translit.: “çurçh’ela”), [[ceviz]] ya da [[fındık]] parçalarının üzüm suyundan yapılan bir tür lapaya (''tatara'') bulanmasıyla elde edilen Gürcü tatlısı. Anadolu'da yapılan [[Cevizli sucuk|Cevizli sucuğa]] benzer, ancak sadece üzüm suyundan yapılır. Çurçhela Gürcistan’da çok yaygındır. [[Gürcü mutfağı]]nda önemli bir yere sahip olan çureçhela<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Goldstein|ad1=Darra|başlık=The Georgian Feast: The Vibrant Culture and Savory Food of the Republic of Georgia|tarih=1999|yayıncı=University of California Press|sayfa=[https://books.google.com/books?id=3PM_FnWgPBAC&pg=PA210&dq=Churchkhela+georgian&hl=en&sa=X&ei=qaKdVN__HImigwTf5IGwCQ&ved=0CB0Q6AEwAA#v=onepage&q=Churchkhela%20georgian&f=false 210]}}</ref><ref>{{Web kaynağı | script-title = ru:Чурчхела | url = http://www.langet.ru/html/4/4ur4hela.html | website = langet.ru | yayıncı = Culinary Dictionary of V.V. Pokhlebkin | dil = ru | tarih = 2002 | alıntı = Грузинское национальное лакомство. | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171128104655/http://www.langet.ru:80/html/4/4ur4hela.html | arşivtarihi = 28 Kasım 2017}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Roufs|ad1=Timothy G.|soyadı2=Roufs|ad2=Kathleen Smyth|başlık=Sweet Treats around the World: An Encyclopedia of Food and Culture|tarih=2014|yayıncı=ABC-CLIO|sayfa=[https://books.google.com/books?id=M_eCBAAAQBAJ&pg=PA140&dq=Churchkhela+georgian&hl=en&sa=X&ei=MMCcVMHnNYSigwTtrYLoDA&ved=0CCIQ6AEwAQ#v=onepage&q=Churchkhela%20georgian&f=false 140]}}</ref> özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.
[[Dosya:Tschurtschchela.jpg|thumb|Churchkhela]]
'''Cevizli sucuk''' ([[Rusça]]: Чурчхела (Orcik)), ve Anadolu mutfağının bir parçası olan<ref>{{Kitap kaynağı| yayıncı = I.B.Tauris| isbn = 978-1-84885-898-5| soyadı = Isin| ad = Mary| başlık = Sherbet and Spice: The Complete Story of Turkish Sweets and Desserts| tarih =8 Ocak 2013|sayfa=1}}</ref> mum şekilli tatlıdır. Badem, ceviz, fındık, çikolata ve bazen kuru üzüm bir ipliğe geçirilir, koyu üzüm suyu veya meyve sularına batırılır ve sosis şeklinde kurutulur.<ref>[http://www.meals.ru/cb.php/vr/3258/ Кавказская кухня] {{Rus}}</ref><ref>[http://dish.1001chudo.ru/russia_990.html На Кавказ за чурчхелой] {{Rus}}</ref><ref>[http://www.geoheart.info/news/2009-03-06-26 Churchkhela]{{Ölü bağlantı|date=August 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
 
Çurçhela birkaç biçimde hazırlanır. Doğu Gürcistan’da ''tatara'' denilen lapaya kıvamını artırmak için buğday un katılır. İpe dizilmiş ceviz veya fındık, bu lapanın içine sokup çıkarılır. Batı Gürcistan’da kıvam vermek lapaya (tatara yerine burada ''pelamuşi'' denir) için mısır unu katılır ve daha yağın biçimde fındıkla hazırlanır. Bu halde taze ve biraz akışkan olan çurçhela asılarak kurutulur.
Kökeni Gürcistan olan bu tatlının<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Progress Tour | başlık = Churchkhela | url = http://www.progresstour.com/wiki/churchkhela.html | erişimtarihi =19 Kasım 2012| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303234307/http://www.progresstour.com/wiki/churchkhela.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> başlıca malzemeleri üzüm, fındık ve undur. [[Kaheti]] bölgesindeki geleneksel [[çurçhela]] ([[Gürcüce]]: ჩურჩხელა), yapımı, Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Miras listesine 2015 yılında eklenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა | url = https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | yayıncı = National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | çeviribaşlık = Intangible Cultural Heritage | dil = ka | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171026002224/https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = UNESCO Culture for development indicators for Georgia (Analytical and Technical Report) | url = https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | yayıncı = EU-Eastern Partnership Culture & Creativity Programme | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | sayfalar = 82–88 | tarih = Ekim 2017 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171026002708/https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref>
 
Kökeni Gürcistan'ın olan bu tatlının<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Progress Tour | başlık = Churchkhela | url = http://www.progresstour.com/wiki/churchkhela.html | erişimtarihi =19 Kasım 2012| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303234307/http://www.progresstour.com/wiki/churchkhela.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> başlıca malzemeleri üzümdoğusunda, fındık ve undur. [[Kaheti]] bölgesindeki geleneksel [[çurçhela]] ([[Gürcüce]]: ჩურჩხელა), yapımı, Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Miras listesine 2015 yılında eklenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა | url = https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | yayıncı = National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | çeviribaşlık = Intangible Cultural Heritage | dil = ka | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171026002224/https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = UNESCO Culture for development indicators for Georgia (Analytical and Technical Report) | url = https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | yayıncı = EU-Eastern Partnership Culture & Creativity Programme | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | sayfalar = 82–88 | tarih = Ekim 2017 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171026002708/https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref>
== Türkiye'de cevizli sucuk ==
Türkiye'de cevizli sucuk, aynı zamanda şıralı sucuk, pekmezli sucuk, şeker sucuğu, orcik veya köme olarak da adlandırılır. Türkiye'de genellikle [[Kahramanmaraş]], [[Gümüşhane]], [[Elazığ (il)|Elazığ]], [[Artvin]] ve çevre illerinde [[üzüm]] veya [[dut]] [[şıra]]sına ipe dizilen [[ceviz]] batırılarak yapılan bir tatlıdır. Şıranın ana maddesi kaynamış pekmez veya meyve (Üzüm veya dut) suyudur. Şeklinin sucuğa benzemesinden ötürü bu isimle anılır.
 
== Kaynakça ==
İpe dizilmiş cevizin bir veya daha fazla kez kaynamakta olan şıraya batırılıp çekilmesinden sonra asılıp kurutulması ile yapılır. Şıraya batırma miktarına göre kalınlığı değişir. İpe ceviz yerine yeşil fıstık, badem, fındık vb. dizilerek yapılan türleri de vardır. Yeşil fıstık vb. kullanımı ise yörede o ürünün yetişmesinin sonucudur. Örneğin Kahramanmaraş'ta yeşil fıstık ile yapılanı bol miktarda bulunur. Sucuğun rengi, siyaha yakın olan pekmez kahverengisidir. Sucukların birbirine yapışmaması için dışına nişasta da sürülebilir.
 
[[Kategori:Gürcü mutfağındaki tatlılarmutfağı]]
Kahramanmaraş'ta ise köpürtme tekniği kullanılarak yapılan Kahramanmaraş Sucuğu<ref>http://m.lezzetler.com/un-sucugu-yapimi-kahramanmaras-vt78538</ref>, Kahramanmaraş Köpük Sucuğu ya da Kahramanmaraş Un Sucuğu adı verilen bir çeşidi daha vardır. Bu çeşit beyaz renkli görüntüsü ve daha yumuşak oluşu itibarıyla diğer illerin cevizli sucuğundan oldukça farklıdır.
 
[[en:Churchkhela]]
Anadolu'nun birçok bölgesinde yapılagelmiş bir tatlı olan cevizli sucuk, Kahramanmaraş çevresinde yalnızca "sucuk", Elazığ çevresinde "orcik", Gümüşhane ve Artvin çevresinde ise "köme" olarak anılmaktadır.
 
Günümüzde ise fabrikalarda pekmez yerine glikoz veya sakkaroz bazlı şıralar kullanılarak yapılanları da bol miktarda üretilmektedir. Ancak bu sanayi ürünleri doğal olanlar kadar makbul değildir.
 
==Ayrıca bakınız==
* [[Pestil]]
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
[[Kategori:Gürcü mutfağındaki tatlılar]]
[[Kategori:Türk mutfağındaki şekerlemeler]]
[[Kategori:Badem yemekleri]]
[[Kategori:Şekerlemeler]]
[[Kategori:Üzümlü yiyecekler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cevizli_sucuk" sayfasından alınmıştır