Part İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

 

Roma’daki iç savaşta Pompeius'u mağlup eden [[Caesar]] Part seferini gerçekleştiremeden MÖ 44’te bir suikaste kurban gitti. MÖ 36’da Romalı [[Marcus Antonius]]’un başarız bir Parth seferi bilinmektedir. Roma İmparatoru [[Augustus]] dönemi’nde MÖ 21-20 yılında Tiberius Nero komutasındaki Roma ordusu, Carrhae Savaşı’nda kaybedilen Roma sancaklarını ve hala yaşayan Romalı esirleri geri almak ve Armenia’yı bağımlı bir krallık yapmak amacıyla Partlar üzerine sefere çıktı. Bu iki istek de Partlar tarafından barışçıl bir şekilde kabul edildi. Zaman zaman Romalılar üstünlük kazansalar da MS 116, 161 ve 217 yıllarında düzenledikleri büyük seferlerin hiçbirinde Parthia’yı tam olarak ele geçiremediler. Roma imparatoru [[Trajan|Traianus]]’un 114-115 yıllarında Doğu, Güneydoğu Anadolu ve Yukarı Mezopotamya’ya sefer düzenlediği, Armenialılar ve Parthları kontrol altına aldığı bilinmektedir. MS 116’da Susa’yı ele geçiren Traianus, bir suikaste kurban giderek öldürülen Parth kralının ardından yeni Parthia kralı olarak taçlandırılmıştır. Bu sefer esnasında Roma senatosu Traianus’a “Parthicus” (Parth Fatihi) unvanını vermiştir.<ref>{{harvnb|Bivar|1983|pp=90–91}}; see also {{harvnb|Brosius|2006|p=137}} and {{harvnb|Curtis|2007|p=13}}</ref>

Marcus Aurelius Dönemi’nde de Parth kralı III. Vologases’in Romalıların Kappadokia valisini yenilgiye uğratması üzerine, Aurelius kardeşi [[Lucius Verus]]’u Doğu’ya gönderdi ve Romalılar bölgede yeniden egemenliği sağladılar. Seleukeia ve Ktesiphon ele geçirildi. [[Septimius Severus]] dönemi’nde MS 197’de Mezopotamya ele geçirildiği esnada, Romalılar bir kez daha Fırat’ı geçmişler ve Seleukeia ve Ktesiphon’u ele geçirmişlerdi.<ref>{{harvnb|Brosius|2006|p=100}}; {{harvnb|Curtis|2007|p=13}}; {{harvnb|Bivar|1983|p=94}}; {{harvnb|Katouzian|2009|p=44}}</ref> Septimius Severus’un oğlu İmparator [[Caracalla]] Parthlara karşı bir fetih hareketi amacıyla 214'te doğuya doğru hareket etti. 214-215 kışını [[Nikomedia]]’da geçirdikten sonra 215 Mayısında [[Antakya|Antiokheia]]’ya geldi. Part İmparatorluğunda V. Vologases ile V. Artabanos iktidar mücadelesinde olduklarından iç savaş yaşıyordu. Caracalla Artabanos’a onun kızıyla evlenmek istediğini ve onun Roma dostu olmasını önerse de V. Artabanos bu teklifi reddetti. İmparator Caracalla kışı geçirmek için [[Şanlıurfa|Edessa]]’ya çekildi, Partlara karşı yeni bir seferin hazırlıklarına başladı. Fakat Edessa’dan Karhaia’a giderken yolda muhafız subaylarından biri tafarından öldürüldü. Caracalla’nın ardından imparator ilan edilen [[Macrinus]], [[Nusaybin|Nisibis]] yakınlarında Partlar ile giriştiği savaşta Partların karşısında çok zorlandı ve 217 yılının sonbaharında 200 milyon sestertius haraç ödeyerek barışı kabul etti.