Atrofi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
link eklendi |
Ufak düzenleme yapıldı + düzenle şablonu eklendi |
||
1. satır:
{{Düzenle}}
'''Atrofi,''' normal büyüklükteki bir organın sonradan küçülmesidir; edinsel bir olgudur. [[Hipertrofi]] ve hiperplazi, atrofinin karşıtı olan olgulardır .<ref name=":0">Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981</ref><ref name=":1">Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015</ref>
Satır 9 ⟶ 11:
* '''''Displazi (dysplasia),''''' iki anlamlıdır. (i) bir dokunun/organın doğumsal biçim bozukluğudur; (ii) bir dokuda kanser öncüsü olabilen anormal hücrelerin varlığıdır.
==
=== '''Atrofinin özgün nitelikleri'''<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":3">Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019</ref> ===
Satır 29 ⟶ 31:
* Sistemik atrofiler.
==Yerel atrofiler==
Yerel atrofiler arasında inaktivite atrofisi, denervasyon (innervasyon kaybı) atrofisi, vasküler atrofi, genetik atrofi, endokrin atrofi ve basınç atrofisi bulunur.
* Basınç atrofisi▼
İskelet kasında ve kemikte hareketsizlik sonrasında ortaya çıkan atrofidir. Kemik kırığı nedeniyle alçıya alınan bir ekstremite yerel inaktivite atrofisinin en iyi örneğidir.
Satır 44 ⟶ 40:
* ''Kemik atrofisi:'' kemik rezorpsiyonunun yapımından önde olduğu izlenir. Kemik trabekülleri incelir, kemik kütlesi azalır. 6 hafta süreyle çalışmayan kemiklerdeki mineral içeriği %90 oranında yitirilir. Reversibldir. Alçıdan sonraki aktiviteyle birlikte kas hücreleri ve ekstremitenin hacmi normale döner.
===
İskelet kaslarının varlığı ve işlevsel gücü innervasyonu ile sağlanır. Alt motor [[Sinir hücresi|nöron]]<nowiki/>un zarar gördüğü olgularda sinir iletisi bozulan kas hücrelerinde hızla atrofi gelişir. Nedenler: [[Çocuk felci|Polio]], sinir kesileri, [[distrofik kas hastalıkları]].
===
En önemli nedeni, kan debisinde arter patolojisine bağlı azalma ([[hipoksi]]) sonucunda oluşan
===
Beyin atrofisi saptanan çoğu [[kalıtsal]] olan sendromlardır.
Dokular üzerindeki uzun süreli basılar etkilenen bölgede atrofiye neden olur. Örnekler:
Satır 64 ⟶ 56:
* Uzun süren [[üreter]] obstrüksiyonuna bağlı idrar retansiyonu ([[hidronefroz]])
===
[[Seks hormonları]] salgılayan bezlerde endokrin stimülasyonun azalmasına bağlı atrofilerdir. Trofik hormonların azalması endokrin salgı bezlerinin işlevlerinde azalmaya ve zamanla atrofiye neden olur. Örnekler:
* ''Menopoz:'' ovaryumlardaki [[östrojen]] üretiminin azalması sonucudur. Bu süreçte [[Endometriyum|endometrium]], vagina mukozası ve memelerde atrofi başlar.
Satır 72 ⟶ 64:
* ''Yüksek doz ve uzun süreli kortikosteroid tedavisi:'' [[hipofiz]]<nowiki/>deki adrenokortikotrop hormon ([[Adrenokortikotropik hormon|ACTH]]) salgılanmasının azalması sonucunda adrenal glandların atrofisi ([[Addison hastalığı]]).
==
Sistematik atrofiler arasında sistemik inaktivite atrofisi, açlık atrofisi, senilite ([[yaşlanma]]) ve [[katabolizma]] artışı ve infeksiyon hastalıkları bulunur.
===
Uzun süreli hareketsizlik sonucunda ortaya çıkar. Yaşlılardaki (senilitede) osteoporozun ve boy kısalmasının en önemli nedenlerinden biri hareketsiz yaşamdır. Uzun süre yatalak kalanlarda, başlangıçta basit atrofi vardır, uzun süreli hareketsizlik olgularında tabloya nümerik atrofi de eklenir.
===
Ateroskleroza bağlı dolaşım bozukluğu: sistemik hipoksiye bağlı genel atrofidir. Yaşlanmayla birlikte boy kısalması ve organ küçülmeleri başlar. Özellikle beyin ve kalp etkilenmesi önemlidir.
===
* ''Güçlü protein-kalori malnütrisyonu (marasmus):'' tüm kaslarda belirgin atrofi.
* ''Açlık:'' yoksulluk, doğal afetler, savaşlar, göçler, sindirim kanalı (GIS) patolojisi (kronik ülseratif hastalıklar).
===
[[Kaşeksi]] (cachexia): tüm dokularda erimesidir. 2 olguda sıkça karşılaşılır:
|