Öklid'in Elementleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
Ali Haydar (mesaj | katkılar)
k düzenleme, değiştirildi: == Referanslar == → ==Kaynakça== AWB ile
1. satır:
[[Dosya:Title_page_of_Sir_Henry_Billingsley's_first_English_version_of_Euclid's_Elements,_1570_(560x900).jpg|sağ|küçükresim| Sir Henry Billingsley'in 1570 yılında Euclid'in ''Elementler''<nowiki/>'inin ilk İngilizce versiyonunun başlık sayfası. ]]
'''Öklid'in ''Elementler'i''''' (bazen: ''Elementler'', [[Yunanca]]: ''Stoicheia)'' [[geometri]] hakkında pek çok kitabın bir kümesidir ve [[Öklid]] (M.Ö. 325-M.Ö. 265) olarak bilinen [[Grekçe|antik Yunan]] [[matematikçi]] tarafından [[İskenderiye]]'de (Mısır) yaklaşık M.Ö. 300 'de yazılmıştır. Küme 13 ciltten, veya bölümden, oluşuyor ve genelde tek bir büyük kitap yerine 13 küçük kitap (I-XIII numaralı) olarak basılır. ''"Euclidis Elementorum"'' adıyla [[Latince]]'ye çevrilmiştir. Antik zamanların en ünlü matematiksel metnidir.
 
Öklid, kendi zamanının [[Geometri|geometriyle ilgili]] bilinen her şeyini ''Elementler ile'' bir araya getirdi. ''Elementler'' antik geometrinin ana kaynağıdır. Öklid temelli [[Ders kitabı|ders kitapları]] günümüze kadar kullanılmıştır. Kitapta, küçük bir [[aksiyom]] [[Küme|setinden]] (yani, herkesin doğru olduğunu düşündüğü bir grup önermeler) başlıyor. Öklid daha sonra bu aksiyomlara dayanarak geometrik [https://simple.wiktionary.org/wiki/object nesnelerin] ve [[Tamtam sayı|tam sayıların]]ların [[Mülkiyet hakkı|özelliklerini]] gösteriyor.
 
''Elementler'' ayrıca perspektif, konik kesitler, küresel geometri ve muhtemelen kuadrik yüzeyler üzerinde çalışmalar içerir. Geometri dışında çalışma [[Sayılar teorisi|sayı teorisini]] de içerir. Öklid ''en büyük ortak bölenler (EBOB)'' fikrini ortaya attı ve ''Elementler''<nowiki/>'inde bu fikre yer verdi. İki sayının en büyük ortak [[Bölen|bölenibölen]]i, iki sayının ikisine de [[Bölme|bölünebilen]] en büyük sayıdır.
 
''Elementler''<nowiki/>'de tanımlanan geometrik sistem uzun zamandır basitçe "geometri" olarak biliniyordu ve mümkün olan tek geometri olarak kabul ediliyordu. Bugün, bu sistem, matematikçilerin [[19. yüzyıl|19. yüzyılda]]da keşfettiği ''Öklidyen olmayan'' ''geometriler''<nowiki/>'den ayırt etmek için ''Öklid geometrisi'' olarak adlandırılmaktadır.
 
Eski zamanlarda, yazılar ünlü onlar tarafınan yzılmayazarlara atfedildi. Bu şekilde Elemanların XIV ve XV [[Apokrif|kıyamet]] kitapları bazen koleksiyona dahil edildi. <ref name="Boyer">
Boyer (1991). ''Euclid of Alexandria''. pp. 118–119.
</ref> Sahte Kitap XIV, muhtemelen Hypsicles tarafından Perga Apollonius tarafından yapılan bir inceleme temelinde yazılmıştır. Kitap, Öklid'in [[Küre|kürelerdeküre]]lerde yazılı düzenli katıları karşılaştırmasına devam ediyor. Baş sonucu olduğunu [[Rasyo|oranı]] yüzeylerinin [[Dodekahedron|dodecahedronun]] ve İkosahedronun aynı içinde yazılı [[küre]] kendi hacimlerinin oranı ile aynıdı
 
Sahte Kitap XV muhtemelen en azından kısmen Milet'in İsidore'u tarafından yazılmıştır. Bu kitap, normal katılardaki kenar sayısını ve katı [[Açı|açılarıaçı]]ları saymak ve bir kenarda buluşan yüzlerin dihedral açılarının [[Ölçme|ölçüsünü]] bulmak gibi konuları kapsar. <ref name="Boyer"/>
Boyer (1991). ''Euclid of Alexandria''. pp. 118–119.
</ref>
 
== Versiyonlar ==
[[Dosya:Ricci_Guangqi_2.jpg|küçükresim| [[İtalya|İtalyan]]n [[Cizvitler|Cizvit]] Matteo Ricci (solda) ve Çinli matematikçi Xu Guangqi (sağda) 1607'de ''Öklid''<nowiki/>'in ''Elementler'''inin (幾何 原本) [[Çince]] baskısını yayınladı. ]]
 
* 1505, Bartolomeo Zamberti ( [[Latince|Latin]] )
Satır 30 ⟶ 28:
* 1607, Matteo Ricci, Xu Guangqi (Çince)
* 1660, Isaac Barrow (İngilizce)
* 1720'ler Jagannatha Samrat (Nasir al-Din al-Tusi'nin Arapça çevirisine dayanan [[Sanskrit|Sanskritçe]]çe ) <ref>{{Kaynak|yıl=1997|başlık=Encyclopaedia of the history of science, technology, and medicine in non-western cultures}}</ref>
* 1738, Ivan Satarov (Rusça, Fransızca)
* 1780, Baruch Ben-Yaakov Mshkelab (İbranice)
* 1807, Józef Czech (Yunanca, Latince ve İngilizce basımlara dayalı Lehçe)
 
== notlar ==
 
== Referanslar Kaynakça==
 
* {{Kitap kaynağı|isbn=978-0-486-20630-1|url=}}
* {{Kitap kaynağı|isbn=0-486-60088-2 (vol. 1), {{ISBN|0-486-60089-0}} (vol. 2), {{ISBN|0-486-60090-4}} (vol. 3)}} Heath's authoritative translation plus extensive historical research and detailed commentary throughout the text.
* {{Kitap kaynağı|isbn=978-0-471-54397-8}}
 
[[Kategori:Matematik kitapları]]