Atskuri Kilisesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
5. satır:
[[Dosya:Ermakov. № 1885 - Ацхуръ Стены западной стор развал, храма.jpg|küçükresim|sol|Batı cephesinin kalıntıları, 1885]]
[[Dosya:Atsquri church rehabilitation plan. 2015.jpg|küçükresim|sol|Restorasyon planı 2015 yılında onaylanmıştır.]]
Kilise, [[Kura Nehri|Mtkvari]]'nin (Kura) sağ kıyısındaki küçük bir tepenin eteğinde bulunmaktadır. Biri 10 ve 11. yüzyıl, diğeri 13 ve 14. yüzyıla tarihlenen iki inşaat katmanı ayırt edilebilir.<ref name="ACC">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Licheli |ad1=Vakhtang |editor1-last=Mgaloblishvili |editor1-first=Tamila |başlık=Ancient Christianity In The Caucasus: Iberica Caucasica, vol. 1 |tarih=1998 |yayıncı=Routledge |isbn=0-7007-0633-X |sayfalar=30-31 |bölüm=St. Andrew in Samtskhe—Archaeological Proof?}}</ref> İkinci katman 1283 depreminden sonra inşa edilen yapılardan oluşmaktadır. Atskuri, Orta Gürcistan'daki en önemli Hristiyan merkezlerinden biriydi. Piskoposun konutu (Samtshe eyaletinin baş şefi) olan kilise, zarif [[Odigitria]] ikonalarına ev sahipliği yapmaktadır. Orta Çağ Gürcü yıllıklarına göre, ikonalar buraya [[Andreas]] tarafından getirilmiştir. Kiliseyi Bizans İmparatoru [[Herakleios]] 627'deki Pers savaşına giderken ziyaret etmiştir. İkonalar, 1283 depremde kilisenin yıkılan kubbesinin altında mucizevi bir şekilde bozulmamıştır. 16. yüzyılın sonlarında, ikonalar [[Gelati Manastırı]]'na getirilmiştir, 1952 yılında ise manastırdan [[Tiflis]]'teki Gürcistan Ulusal Müzesine getirilmiştir.<ref name="pravenc1">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Kavlelashvili |ad1=Elene |script-title=ru:Православная энциклопедия, Т. IV |trans-titleçeviribaşlık=Orthodox Encyclopaedia, vol. 4 |tarih=2002 |yayıncı=Pravoslavnaya Entsiklopediya |location=Moscow |isbn=5-89572-009-9 |sayfalar=223–224 |url=http://www.pravenc.ru/text/77236.html |dil=ru |bölüm=Ацкурская икона Божией Матери [Atsquri icon of the Theotokos]}}</ref>
 
Yenilenmiş Atskuri Katedrali, Samtshe'deki Cakeli prenseslerinin himayesindeydi. Kilisede görev yapan piskopos "Matsqvereli" ("Atskuri'nin") unvanına sahipti ve Gürcistan'daki en etkili başpapazlardan biriydi. Başpapaz, Gürcistan Krallığı'nın 15. yüzyılda parçalanmasıyla Gürcü Ortodoks Kilisesi'nden özerklik bile talep etmiştir.<ref name="pravenc2">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Silogava |ad1=Valerian |script-title=ru:Православная энциклопедия, Т. IV |trans-titleçeviribaşlık=Orthodox Encyclopaedia, vol. 4 |tarih=2002 |yayıncı=Pravoslavnaya Entsiklopediya |location=Moscow |isbn=5-89572-009-9 |sayfalar=221–223 |url=http://www.pravenc.ru/text/77234.html |dil=ru |bölüm=Ацкурская епархия [Atsquri diocese]}}</ref> Kilise, [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun 1578'te Samtshe'yi işgal etmesi ve [[İslam]]ı getirmesinin yanı sıra, savaşlara ve depremlere rağmen 19. yüzyılın başlarına kadar kullanılmıştır.<ref name="ber">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Beridze |ad1=Vakhtang |script-title=ka:სამცხის ხუროთმოძღვრული ძეგლები |trans-titleçeviribaşlık=Architectural monuments of Samtskhe |tarih=1970 |location=Tbilisi |sayfalar=46-49, 51-52 |dil=ka}}</ref>
 
[[Sovyetler Birliği]] 'nin son yıllarında, 1980'lerde, Atskuri'deki Hristiyanlık mirasına olan ilgi gönüllü öğrenci grupları tarafından tekrar canlandırılmıştır. İlerleyen yıllarda bir dizi arkeolojik çalışma yapılmış ve 2016 yılında Gürcistan hükümeti tarafından kilisenin yeniden inşasına yönelik tam ölçekli bir restorasyon projesi başlatılmıştır.<ref>{{Haber kaynağı |soyadı1=Mujiri |ad1=Kristine |başlık=როგორი იქნება აწყურის XI-XIV საუკუნის ეკლესია რეაბილიტაციის შემდეგ |trans-titleçeviribaşlık=How will the 11th–14th-century church in Atskuri look like after rehabilitation |url=http://liberali.ge/news/view/33896/foto-rogori-iqneba-atsyuris-XIXIV-saukunis-eklesia-reabilitatsiis-shemdeg |erişimtarihi=25 Temmuz 2019 |eser=Liberali |tarih=26 Ocak 2018 |dil=ka}}</ref><ref>{{Haber kaynağı |başlık=Historic Atskuri fortress and church restored in Georgia’s south-west |url=http://agenda.ge/en/news/2016/1335 |erişimtarihi=25 Temmuz 2019 |eser=Agenda.ge |tarih=1 Haziran 2016}}</ref>
 
Restorasyon projesine başlamadan önce, binanın ayakta kalan kısımları yıkılmıştır; kubbe, tüm tonozlar ve üst duvarlar olduğu gibi yıkılmıştır. Sunağın bölümleri ve her iki tarafındaki hazneler - güneydeki diyakonik ve kuzeydeki protezler - çıkıntılı yüzeyli duvarlarla günümüze ulaşmıştır. İç duvarlar, arşitravlı pilastörler ve sunak duvarının süslü detayları gibi dekor parçalarını korumuştur. Kilisenin zengin bir şekilde süslenmiş taşları, köylüler tarafından kendi yapıları için kullanılmıştır ve köyün herhangi bir yerinde dağılmış olarak bulunabilir.<ref name="ber"/> Arkeolojik kazılarla beraber, yıkılmış katedralin içinde ve çevresinde, Orta Çağdan kalma Gürcüce yazıtlar ile 10. yüzyıldan kalma bir kilise ve ek binalar gibi başka yapılar da bulmuşlardır.<ref name="ACC"/><ref>{{Haber kaynağı |başlık=Archaeologists discover early medieval site in southwest Georgia |url=http://agenda.ge/en/news/2016/1570 |erişimtarihi=25 Temmuz 2019 |eser=Agenda.ge |tarih=28 Haziran 2016}}</ref>