Nikola Pašić: Revizyonlar arasındaki fark

Aleksandar'ın kanlı bir hükümethükûmet darbesieyle devrilip Karayorgiyeviç hanedanından [[I. Petar]]'ın başa geçtiği [[1903]]'ten sonra, Pašić Sırbistan'ın en güçlü devlet adamı durumuna geldi. [[Aralık]] [[1904]]-[[Mayıs]] [[1905]] ve [[Mayıs]] [[1906]]-[[Haziran]] [[1908]] arasında başbakanlık ve dışişleri bakanlığı, [[Ekim]] [[1909]]'dan yerini en büyük siyasi rakibi [[Milovan Milovanović]]'e bıraktığı [[1911]]'e değin de başbakanlık görevini yürüttü. [[1912]]'de yeniden başbakan ve dışişleri bakanı oldu.

Pašić [[I. Dünya Savaşı]] boyunca sürgündeki Sırbistan hükümetinin başkanlığını yürüttü. Koalisyon hükümetinin [[1917]]'de dağılmasının ardından yalnızca Radikallerden oluşan bir hükümethükûmet kurdu. [[Rusya]]'da [[Çarlık]] rejiminin yıkılmasıyla ([[1917]]) konumu daha da zayıflayan Pašić, Sırplar arasındaki birliği öne çıkaran tutumundan vazgeçerek Slavların kurduğu, Ante Trumbić önderliğindeki Yugoslav Komitesi'yle eşit koşullarda görüşmeyi kabul etmek zorunda kaldı. Görüşmelerin sonucunda, savaştan sonra birleşik bir Yugoslav devletinin kurulmasını öngören Korfu Bildirisi ([[Temmuz]] [[1917]]) imzalandı. Sırbistan ve Güney Slav eyaletleri [[1 Aralık]] [[1918]]'de [[Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı]] adı altında birleşti.

[[1921]]'de yeniden başbakanlığa atanan Pašić, Sırpların ülkede yaşayan öteki milliyetler üzerindeki hegemonyasını onaylayan ve güçlü bir monarşi yönetimi altında son derece merkezi bir yönetim yapısı oluşturan yeni anayasanın yürürlüğe girmesini sağladı. 1921 kışında Demokratları hükümetten uzaklaştırarak bütünüyle Radikallerden oluşan bir kabine kurdu. [[Mart]] [[1923]]'teki seçimlerde çoğunluğu elde edimediyse de muhalefetin zaaflarından yararlanarak görevde kalmayı başardı. [[Temmuz]]-[[Ekim]] [[1924]] arasında iktidar olan [[Ljubomir Davidović]] başkanlığındaki koalisyon hükümetinin dağılmasının ardından bir kez daha başbakan oldu. Ama Kral Aleksandar'la ve merkeziyetçi yönetime karşı çıkan [[Hırvatlar|Hırvat]] ve [[Slovenler]]le ilişkileri giderek gerginleşti. [[Şubat]] [[1925]]'te parlamentoyu feshederek [[Stjepan Radić]]'i ve Hırvatistan Köylü Partisi'nin öteki önderlerini hapse attırdı. Aynı yıl Radić'lre geçici olarak işbirliğine girdiyse de istikrarlı bir hükümethükûmet kurmayı başaramadı. Yönetimin merkeziyetçi yapısını daha da güçlendirmeye yönelik eğilimlerinin Radić tarafından kamuoyu önünde açıkça eleştirilmesi üzerine, [[Mart]] [[1926]]'da istifa etmek zorunda kaldı.