Penguen: Revizyonlar arasındaki fark

{{Taksokuş

| ad = Penguen

}}

'''Penguen''', Penguengiller (''Spheniscidae'') familyasını oluşturan, [[Uçamayan kuş|uçamayan]], dimdik durabilen, perde ayaklı deniz [[kuş]]larıdır. [[Güney Kutbu]], [[Yeni Zelanda]], [[Avustralya]], [[Güney Amerika]], [[Güney Afrika]] ve [[Galapagos Adaları|Galapagos Adaları'nın]] kıyılarında yaşarlar, ancak [[Kuzey Kutbu]]'da dahil olmak üzere [[Kuzey yarımküre|Kuzey yarımkürede]] penguenler bulunmaz. Büyüklük bakımından 30 – 105 cm. arasında değişik 17 kadar türü bilinmektedir. En irileri olan [[İmparator penguen]] 45 kg. ağırlığa ulaşır. Sıcak bölgelere doğru gidildikçe boyları küçülür. Denizlerdeki [[kabuklular]], balık ve mürekkep balıkları ile beslenirler. Tüyleri kuş tüylerine hiç benzemez. Sırtları siyah veya gri, karın kısımları beyaz ince ve pulsu tüylerle örtülüdür. Türler birbirinden, başlarındaki renkli tüyleriyle ayrılır. Kuyrukları kısa ve ayakları vücutlarının gerisinde olduğundan rahatlıkla dimdik ayakta durabilirler. Denizde, saatte 10 deniz mili hızla yüzebilirler. Hatta gerektiğinde bu hızlarını iki katına çıkarabilirler.

 

Kanatları uzun telek tüylerinden yoksun olup, kırılmadığı için uçmaya yaramaz. Buna karşılık yüzerken çok kuvvetli [[yüzgeç]] vazifesi görür. Penguenler, buz üzerinde sıçrar ve çok iyi kayarlar. Göğüslerinin üzerinde yatarak yüzgeç kanatlarının yardımıyla kızak gibi kayarak, karada birkaç yüz kilometre içeriye kadar girebilirler. Yalnız üreme mevsimlerinde yumurtlamak için karaya çıkarlar. Vücutlarını örten sık tüyler ve deri altlarındaki kalın yağ tabakaları ile [[Antarktika]] 'nın sıfırın altındaki dondurucu soğuklarından korunurlar. Vücut ısılarını ayarlayan otomatik bir mekanizmaya sahiptirler. Gerektiğinde kan damarlarıyla deriye giden kanı azaltarak, yükselterek ve tüylerini dikleştirerek vücut sıcaklıklarını kontrol ederler.

 

[[Güney Kutbu]] penguenleri 40 °C'lik vücut ısılarıyla -40 °C'lik [[Antarktika]] soğuğuna uyum sağlarlar. Vücutlarındaki [[tüy]], [[yağ]] ve besinlerden elde ettikleri enerji ve kontrol mekanizmalarıyla 80 °C'lik ısı farkına dayanırlar.

 

Bazı türler, [[Kuluçka (embriyoloji)|kuluçka]] dönemlerinde dört aya yakın bir zaman açlığa dayanırlar. Bu devrede ağırlıkları yarı yarıya düşer. [[Antarktika]] dışında yaşayanların, su akıntıları ve yüzen buzlarla [[Güney Kutbu]] 'ndan geldikleri sanılmaktadır.

 

Üreme devrelerinde bir kısmı yan yana yuvalar kurarak yüzbinlerce bireyden hasıl olan ''kuluçka kolonileri'' meydana getirir. Yuva yapanlar 2 - 3 yumurta yumurtlar. [[İmparator penguen]] (''Aptenodytes forsteri'') ve [[kral penguen]] (''Aptenodytes patagonicus'') ise yuva yapmaz, birer yumurta yumurtlar ve tek yumurtalarını ayakları üzerinde ve karınlarının altındaki gerçek kuluçka derisinin altında muhafaza ederek soğuktan korur. Yuva yapanların erkekleri, dişilerine çakıl taşları hediye ederek kur yapar. Dişi, karlar eridikçe bu taşlarla yuvasının seviyesini yükseltir. Erkek ve dişi sırayla kuluçkaya yatar. Kuluçka devresinde bir şey yemezler. Yavrular anne ve babaları tarafından birlikte bakılır ve ısıtılır. Birçok hayvanın aksine penguenler tek eşli bir yaşam sürerler.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Hayvanlar áleminde cinsellik çok renkli | url = http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2001/04/06/318186.asp | yayıncı = hurriyet | erişimtarihi = 28 Ağustos 2013 | tarih =4 Haziran 2001| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304104803/http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2001/04/06/318186.asp | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref>

 

Penguenler insandan kaçmadıkları için, yağlarından istifade etmek isteyenler tarafından çok miktarda avlanarak tüketiliyor. Çıkarılan kanunlarla nesilleri korunmaya çalışılıyor. Dünyanın birçok [[hayvanat bahçesi]]ne de uyum sağladıkları görülmüştür.