Nükleer enerji santrali: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Superyetkin (mesaj | katkılar) 78.190.53.219 tarafından yapılan 21332465 sayılı değişiklik geri alınıyor. Etiket: Geri al |
Genel bilgi yenileme ve bazı eklemeler. Etiketler: potansiyel vandalizm Kaynakça şablonu kaldırıldı referans etiketleri kaldırıldı Görsel Düzenleyici |
||
2. satır:
'''Nükleer santral''', bir veya daha fazla sayıda [[nükleer reaktör]]ün yakıt olarak [[radyoaktif]] maddeleri kullanarak [[elektrik]] [[enerji]]sinin üretildiği tesistir. Radyoaktif maddeler kullanılmasından dolayı diğer santrallerden farklı ve daha sıkı güvenlik önlemlerini, teknolojileri içerisinde barındırır.
Einstein; 1905 yılında E=mc<sup>2</sup> formülü ile fisyon sonucu açığa çıkabilecek enerji konusunda öngörüde bulunmuştu. Daha sonra 1930 yılında bu öngörü deneysel olarak Otto Hahn, Lise Meitner ve diğerleri tarafından doğrulandı. Dünyadaki ilk nükleer reaktör 1942 yılında Enrico Fermi’nin yürüttüğü bir proje sonucunda Amerika Birleşik Devletleri' nin Chicago, Illinois kentinde kuruldu.
Elektrik üreten ilk ticari nükleer güç santralı Shippingport, Pennsylvania'da (ABD) kurulmuş ve 1957'de işletmeye girmiştir. Fisyon kullanılarak üretilen ilk elektrik ise, Aralık 1951'de Arco, Idaho’daki Deneysel Üretken Reaktöründe elde edilmiştir.
<br />
== Çalışma Prensibi ==
Reaktörün kalbinde, ana madde olarak uranyum kullanılır. Uranyumun parçalanmasından sonra ortaya yüksek miktarlarda enerji çıkmaktadır. Uranyum, bu şekilde fisyon (atomun iki veya daha fazla çekirdeğe bölünmesi) tepkimesine girer. Fisyon tepkimesi ile oluşan yüksek miktardaki enerji, su buharını yüksek sıcaklıklara kadar ısıtır. Oluşan buhar, elektrik jeneratörü türbinlerine iletilir. İletilen buhar da türbin şaftını çevirerek elektrik üretimini sağlar. Bu mekanik dönme hareketi sonucunda [[alternatör]]lerde elektrik elde edilir. Jeneratörde oluşan elektrik ise iletim hatları denilen iletken teller ile kullanılacağı yere gönderilir. Türbinden çıkan, ısı enerjisi yani sahip olduğu basınç ve sıcaklığı düşmüş olan buhar, tekrar kullanılmak üzere [[yoğuşturucu]]da (kondenser) yoğuşturulup su haline dönüştürüldükten sonra, tekrar reaktörün kalbine gönderilir. Yoğuşturucu da su buharının faz değişimini yapabilmek için çevrede bulunan [[deniz]], [[göl]] gibi su kaynaklarını soğutucu olarak kullanır.
== Güvenlik Sistemleri ==
Satır 11 ⟶ 14:
=== Reaktör koruma sistemi ===
Hemen nükleer reaksiyonu sonlandırmak için tasarlanmıştır.
===Engelleme sistemleri===
Satır 29 ⟶ 32:
====Çekirdek alıcı====
Tam erime durumunda, yakıt büyük olasılıkla binanın beton zemin üzerine sona erer. Birincil çevrelemede zemin genellikle
==
=== Enerji Yoğunluk Oranları ===
* Hidrolik enerji yoğunluğu (~0.001 kj/gr)
* Kimyasal enerji yoğunluğu (~40 kj/gr)
=== Atom Enerjisi ===
• Atomun yapısının araştırılması ile başlayan süreç insanoğlunu hidrolik ve kimyasal enerjiden kat kat daha yoğun olan nükleer enerjiyi kullanma imkanına kavuşturmuş ve insanoğlunun uzaya açılmasının önündeki en büyük engellerden birini ortadan kaldırmıştır.
• Nükleer enerjinin kullanılması bu gün için alternatifsiz olarak gözükmektedir. Özellikle uzay çalışmalarında nükleer enerjinin önemi kıyas almayacak derecede büyüktür.
• Kütle enerjisi (~90 trilyon kj/gr)
=== Nükleer
1- FİSYON (Çekirdek Parçalanması)
2- FÜZYON (Birleşme)
1- Fisyon yani ağır atom çekirdeklerinin parçalanmasıyla açığa çıkan çok güçlü enerjiler. Bunları günlük yaşamımızda kullandığımız elektrik enerjisine çevirmenin yolu nükleer enerji santralleridir.
<sup>235</sup>''U'' + <sup>1</sup>''n'' → <sup>236</sup>''U<sup>*</sup>''→<sup>140</sup>''Cs'' + <sup>93</sup>''Rb'' + 3<sup>1</sup>''n''
2- Füzyon reaksiyonunda küçük kütleli çekirdekler birleşip büyük bir çekirdek oluştururlar. Güneş ve yıldızların enerji üretimleri füzyon reaksiyonlarına dayanır, yani evrenin yaratılışındaki enerji kaynağı füzyon reaksiyonlarına dayanır. Füzyon çevre dostu, temiz bir enerjidir. Füzyon yakıtı hidrojenin izotopları döteryum (D) deniz suyundan, tridyum (T) ise yapay olarak elde ediliyor.
D + D → He + n + .enerji
T + D → He + n + .enerji
* Bu reaksiyonların gerçekleşebilmesi için T = 100 milyon °C sıcaklığa kadar erişilmesi gerekir. Güneşin yüzey sıcaklığı 6000 °C dir.
* Bir ton deniz suyu yaklaşık olarak 33 gr döteryum içerir.
* 1 gr döteryum-trityum füzyon reaksiyonundan elde edilecek enerji yaklaşık 160 Milyon KJ dur.
=== E=m.c² ===
Nükleer tepkimeler, parçalanma ürünlerinin toplam kütlesi, ilk çekirdeğin kütlesinden küçük olduğunda açığa enerji çıkarırlar. E=mc² formülü uyarınca “kayıp kütle“ ürünlerin kinetik enerjisi biçiminde ortaya çıkar.
* 1 kg U-235 izotopunun fisyon yapması sonucu açığa çıkan enerjinin yaklaşık 1.3 milyon kg kömürünkine eşdeğerdir. Yaklaşık 22 milyar KJ enerji ortaya çıkacaktır.
=== Zincirleme Reaksiyon ===
Fisyon sonucunda ortaya çıkan nötronların, ortamda bulunan diğer fisyon yapabilen atomların çekirdekleri tarafından yutularak, onları da aynı reaksiyona sokması ve bunun ardışık olarak tekrarlanmasıdır. Kontrolsuz bir zincirleme reaksiyon, çok kısa bir süre içinde çok büyük bir enerjinin ortaya çıkmasına neden olur; atom bombasının patlaması bu şekildedir.
* Nükleer santrallerde zincirleme nükleer reaksiyonlar sürekli – kontrollü ve güvenli bir şekilde oluşur.
= Türkiye'de Nükleer Enerji =
* 1200 – 1400 MW gücünde bir santral
* 6-7 yıllık bir inşaat tesis süresi
* 4- 4.5 milyar $ lık bir yatırım
* Birkaç bin kişilik işgücü
=== Nükleer Santral Devreye Girdiğinde: ===
• Kapasitesi 10 milyar kWh
• Yıllık getirisi en az 300 milyon $
• Ve en az Atatürk Barajı kadar enerji üretecektir.
== Radyasyon ==
İnsanlar doğal çevreden ve yapay kaynaklardan sürekli radyasyon alarak yaşarlar.
* Doğal radyasyon = %88
* Yapay radyasyon = %12
* Nükleer santralin etki alanında yaşayan bir kişinin alacağı ek radyasyon, tek bir göğüs röntgeni çektirmekle alınacak radyasyonun <u>ellide biri</u> kadardır.
== Kaynakça ==
[[Kategori:Nükleer enerji santralleri| ]]
[[Kategori:Enerji kaynakları]]
| |||