İlk lira [[Abdülmecid|Sultan Abdülmecid]] döneminde 5 Ocak 1843’te Osmanlı lirası adıyla basıldı. KağıtKâğıt para basılmadan önce kullanılan bu Osmanlı altın parasına Sarı lira denirdi. 2 Haziran 1854’te çeyrek lira ve 18 Şubat 1855’te de iki buçukluk ve beşibiryerdelerin basılmasına başlandı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://ntvmsnbc.com/news/461099.asp#storyContinues | başlık = Türk lirasının 165 yıllık serüveni | erişimtarihi = 1 Ocak 2009 | arşivengelli = evet}}</ref>
[[Cumhuriyet]]'in ilanından sonra 30 Aralık 1925 tarih ve 701 Sayılı Mevcut Evrak-ı Nakdiye'nin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun kabul edilerek ilk Türk banknotlarının bastırılmasına karar verilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tcmb.gov.tr/ | başlık = tcmb.gov.tr - Cumhuriyet Dönemi Banknotları | erişimtarihi = 1 Ocak 2009 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160617070753/http://www.tcmb.gov.tr/ | arşivtarihi = 17 Haziran 2016}}</ref>
[[Dosya:E1 1000 TL ön yüz.jpg|thumb|sol|200px|1927'de dolaşıma çıkarılan, ön yüzünde Atatürk'ün bir portresinin yer aldığı banknot]]
Cumhuriyet dönemindeki ilk kağıtkâğıt paralar Türkiye'nin kendi [[merkez bankası]] henüz olmadığından [[1927]]'de Birleşik Krallık'ta, Thomas de la Rue şirketi tarafından 88 bin Britanya altınına basılmıştır. (30 Haziran 1930 tarihinde Resmî Gazete'de 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu yayımlanmış, [[Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası]] 3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete geçmiştir.) 1927'de Harf Devrimi henüz gerçekleşmediği için paraların üzerinde Latin harfleri yoktu. 1927 yılında basılan 1, 5 ve 10 lirada Atatürk'ün portresi filigranda gözükmekteydi. Diğer paralarda ise Atatürk hem filigranda hem de resim olarak gözükmektedir. İlk paraların üzerinde Osmanlı Türkçesi ve Fransızca yazılar ile dönemin Maliye Bakanı [[Mustafa Abdülhalik Renda]]'nın imzası vardı. Paraların yeniden Latin harfleriyle piyasaya çıkması büyük bir masraf olduğu için 1927'de basılan paralar 1928'deki Harf Devrimi'nden sonra da yıllarca yürürlükte kalmıştır. 1937'de tedavüle giren Latin harfli paraların hepsinde Atatürk portreleri bulunmaktaydı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2007/12/03/pazar/paz01.html | başlık = Türk Lirası 80 yaşında | erişimtarihi =7 Eylül 2011| yayım tarihi = 03-12-2007 | yayımcı = Milliyet Pazar | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160306111141/http://www.milliyet.com.tr/2007/12/03/pazar/paz01.html | arşivtarihi = 6 Mart 2016}}</ref>
Eylül 1927'den 11 Kasım 1938'e kadar basılan kâğıt paraların üzerinde Atatürk'ün portreleri yer almıştır. 1938 yılında Atatürk vefat ettikten sonra [[İsmet İnönü]] cumhurbaşkanı olduğu için kanun gereği banknotlarda İnönü'nün portresi kullanılmıştır. 1952 yılında yürürlüğe giren 5. emisyon banknotlarında [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] hükûmeti tarafından banknotlara tekrar Atatürk'ün portresinin konulması kararı alınmıştır.<ref name="hikmet"/>
