Laredo, Teksas: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
iç bağ. dz. AWB ile
k Yazım hataları düzeltildi. Bağlantılar eklendi.
100. satır:
}}
 
'''Laredo''', [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin [[Teksas]] eyaletinin "[[Webb İlçesiCounty|Webb]] (county)"'ndeilçesinde bulunup Webb İlçesiilçesinin başkentidir. Laredo güneyGüney Teksas'ta Meksika-ABD ülkelerinin sınırı olan [[Rio Grande Nehri]]'nin kuzeyindedir ve bu nehrin güneyine bulunan [[Nuevo Laredo, Tamaulipas]], Meksika'ya komşu şehirdir.
 
==Tarih==
 
Laredo 1755'te "[[Don Tomás Sánchez"]] adlı bir papaz tarafından Ispanya[[İspanya]]'ninnın [[Orta Amerika]]'daki "[[Yeni İspanya"]] kolonisinin "[[Nuevo Dantander"]] adı verilen bölgesinde "Villa de San Agustin de Laredo" adı ile İspanya'da [[Laredo, Cantabria]] kenti ve Aziz Hoppo'luHoppolu [[Augustinus]] anısına kurulmuştur. Bu kent Avrupalı göçmenlerin önce Meksika üzerinden sonra ABD üzerinden gelip yerleşmeleri ile bir köy iken büyümüştür. 1840'ta burada yerleşen ABD'den gelmiş göçmenler Meksika aleyhine isyan edip "[[Bağımsız Rio Grande Cumhuriyeti"]]'ni kurup şehri başkent olarak ilan etmişlerdi. Fakat Meksika cumhurbaşkanı olan [[Antonio López de Santa Anna]] getirdiği Meksika ordusu ile bu ayaklanmayı bastırıp Laredo'yu tekrar Meksika'ya bağlamıştır. 1846-1848 [[Meksika-Amerika Savaşı]] sırasında Laredo "Teksas Rangers Tümeni" tarafından işgal edilmiştir. Bu savaştan sonra yapılan "Guadalupe-Hidalgo Antlaşması" ile ABD'nin elde ettiği modern New Mexico, Nevada, Arizona ve Kaliforniya eyaletlerini oluşturan topraklar arasında (yapılan bir referandumla halkın çoğunluğunun Meksika'ya yeniden bağlanmak istenmesine rağmen) Laredo'da ABD eline geçmiştir. Bu nedenle Laredo (Rio Grande Cumhuriyeti bayrağı ve Teksas Cumhuriyeti dahil) "Yedi Bayrak Altında Yaşayan" şehir olarak lakap taşımaktadır.
 
1849'da ABD Ordusu burada "[[Fort Mackintosh"]] adlı bir federal ordu kalesi kurmuştur. 1852'de Laredo'ya verilen bir ile berat ile "Laredo Şehri" olarak yeniden özel şehir yerel idaresi şeklini almıştır.
 
[[Dosya:Laredo-Nuevo Laredo Metropolitan Area.JPG|thumb|180px|Laredo-Nuevo Laredo Metropoliten Bölgesi uydu fotosu]]
112. satır:
==Coğrafya==
 
Laredo Şehri'nin sınırları içindeki yüzölçümü 206.,0 km² olup bunun 2.,8 km² (%1.,37%) kısmı su ile kaplıdır. Coğrafi konumu şöyle belirtilmektedir: Rio Grande Ovalık arazisinin batı ucunda; Edwards Platosu'nun güneyinde; Meksika Körfezi Sahilsel Ovaları'nın batısında ve Meksika Dağları'nın doğusunda. Laredo şehrin üzerinde bulunduğu arazi doğal olarak çayırlık meralar, meşe çalıları ve "meskuit" adı verilen küçük çöl ağaçları ile kaplı olan (birkaç tepe hariç) ovalık bir arazi olarak tasvir edilmiştir.
 
Ana akarsu (ABD ile Meksika sınırı olan) [[Rio Grande Nehri]]'dir. Bu nehre Laredo Şehri civarından 6 büyük dere ("Chacon Creek", "San İldefonso Creek", "San Ygnacio Creek", "Santa Isabel Creek", "Sombrerillito Creek", ve "Zacate Creek") katılmaktadır. Rio Grande Nehri ve "Chacon Creek" baraj ile kesilmiş ve bunların akımı kontrol altına alınmıştır. "Chacon Creek" üzerindeki barajın yaratığı "Casa Blanca Gölü" ve birkaç diğer baraj gölü ("San İldefonso Creek Gölü" ve "Sombrerillito Creek Gölü") Laredo Şehri sınırları içindedir.
118. satır:
Laredo'nın iklimi yarı-kuru iklim olup yazları yüksek ısı ve kışları gayet ılımlı geçmektedir. İklim sınıflandırılması "Koppen İklim Sınıfı: BSh" olarak verilmektedir ve bu genellikle "sıcak yarı-kuru iklim" olarak özetlenmektedir. Laredo'nun iklimi batısında bulunan "Sierra Madre Oriental Dağları"; doğusundaki [[Meksika Körfezi]] ve Kuzey Meksika ve Batı Teksas'ı kaplayan "Chihuahuan Çölü" tarafından etkilenmektedir. Amerika'nın batısında buluna [[Büyük Okyanus]]'tan gelen bulut ve nem kıyaya paralel olan yüksek Meksika sıradağları tarafından onu kesildiği için bu dağların batısında yağış olarak gerçekleşmede ve bu sıradağlar doğusunda bulunan Laredo bu nedenle "kuru iklim" karakteri göstermektedir. Loredo'nun coğrafi konumu dolayısıyla kentte yıllık iklim yıl içinde uzun müddet kurak ve sıcak geçmekte fakat zaman zaman kısa müddet süren gayet şiddetli yağmur fırtınaları ortaya çıkmaktadır.
 
Laredo'da güney ABD ve özellikle güney Teksas standartlarına göre kışlar "soğuk" geçmektedir: kış aylarında ortalama gözlemlemlenen günlük en yüksek dereceler 19 °C ve ortalama gözlemlenen günlük en düşük dereceler 6 °C olmaktadır. Kar yağışı Laredo'da gayet nadirdir ama 2004 Noel günü sabahı ve 2011 Şubat'ta kar yağışı gözlemlenmiştir. Laredo'da yazın ortalama yüksek ısı dereceleri gözlemlenmektedir. Yaz aylarında günlük en yüksek derecelerinin aylık ortalaması 38 °C ve günlük en düşük derecelerinin aylık ortalaması 24 °C olarak gözlemlenmiştir. Loredo'da yağış ortalaması yıllık 560 mm olarak gözlemlenmiştir. Fakat bazı yıllar kuraklık yılı olmaktadır. Örneğin 2003'te kuraklık dolayısıyla şehirde sulama kısıtlamaları uygulanmıştır. Diğer taraftan bazı yıllar ortaya çıkan şiddetli fırtınalar dolayısı ile Rıo Grande Nehri ve yan akarsuları seller getirmektedir. 1954'te hiç beklenmedik şekilde ortaya çıkan Rio Grande Nehri selleri şehre buyikbüyük zararlar vermiştir.
 
==Demografi==
 
Laredo'nun (2010 nüfus sayımı itibarıyla) nüfusu 236,191 kişi olup [[Teksas]] eyâletinineyaletinin 10. büyük şehri; ABD-[[Meksika]] ulusal sınırlar üzerinde bulunan şehirler arasında ([[San Diego]], Kaliforniya ve [[El Paso]], Teksas'tan sonra) üçüncü büyük nüfuslu ve [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nin en büyük nüfuslu 81. şehridir.<ref name="factfinder2.census.gov">[http://factfinder.census.gov/servlet/ACSSAFFFacts?The_event=Search&geo_id=&_geoContext=&_street=&_county=Laredo&_cityTown=Laredo&_state=04000US48&_zip=&_lang=en&_sse=on&pctxt=fph&pgsl=010 U.S. Census Factfinder 2010 Nüfus Tahmini Laredo, Texas]</ref> ABD sınırları içndeiçinde Laredo Şehri ile Webb İlçesi'ninilçesinin yerel idareleri arazilerini kapsayan şehirleşmiş "Laredo Metropoliten Bölgesi"'nin nüfusu 250,304. kişidir.<ref name="factfinder2.census.gov"/> Bunun yanında ABD ile Meksika sınırının iki yanına yayılmış bir şehirleşmiş bölge olan "Laredo-Nuevo Laredo Metropoliten Bölgesi"nin nüfusu 636,516 kişidir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&dat=32&geo=-2&srt=pnan&col=aohdq&pt=a&va=x|başlık=World Gazetteer: America – largest cities (per geographical entity)|arşivurl=https://web.archive.org/web/20071001090654/http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&dat=32&geo=-2&srt=pnan&col=aohdq&pt=a&va=x|arşivtarihi=1 Ekim 2007}}</ref>
 
Laredo Şehri'ne yakın olan diğer ABD ve Meksika şehirlerinin listesi şöyle verilebilir:
197. satır:
==Ekonomi ve ulaşım==
 
Laredo'nun ekonomisi Meksika ile ABD ile yapılan uluslararası dış ticarete bağlıdır. ABD'nin en önemli nakliyat firmalarının Laredo'da merkezi nakliyat depoları bulunmaktadır. Laredo ABD ulusal otoyol şebekesinin en önemli otoyollarının başında gelen [[I-35]]'in güney ucunda bulunmaktadır. Diğer taraftan ucuz işçi ücretlerine dayanılarak Meksika'da büyük yatırımlarla geliştirilmiş büyük imalat sanayi kurumlarının çoğunluğu için Meksika'da nakliyat yapılması da otoyollar ile olmaktadır ve bu Meksika'daki otoyollar da sınırdaki Laredo'ya (ve böylece ABD otoyol şebekesi sistemine) bağlıdır. Havayolu[[Hava yolu]] ile nakliyatı sağlamak için Laredo Şehri sınırları içinde [[Laredo EnternasyonalUluslararası HavalanıHavaalanı]] ve Meksika içinde yakında bulunan Nuevo Laredo'de [[Quetzalcoatl EnternasyonalUluslararası HavalanıHavaalanı]] bulunmaktadır.
 
==Kardeş şehirler==
 
Laredo Sehrişehrinin resmenşu suşehirlerle sehirlerlekardeş "Kardesşehir Sehir"anlaşmaları anlasmalri bulunmaktadirbulunmaktadır:<ref>[http://www.ci.laredo.tx.us/SisterCities/SisterCityIndex.htm Laredo Sehri: Kardes Sejhir Listesi]</ref><ref>[http://www.sister-cities.org/interactive-map/Laredo,%20Texas Kardes Sehirler Enternasyonal: Laredo, Texas]</ref>
 
{|class="wikitable"
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Laredo,_Teksas" sayfasından alınmıştır