İvraca, Bulgaristan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Tarih (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
15. satır:
[[Dosya:Vratsa.jpg|sağ|thumb|300px|İvraca]]
'''İvraca'''<ref>http://www.osmanli.org.tr/turksuslemesanatlari.php?bolum=9&id=141</ref><ref>[http://www.ttk.gov.tr/index.php?Page=Yayinlar&KitapNo=333 Tuna Vilayeti'nin Köy Nüfusu, Slavka DRAGANOVA]</ref> ({{Dil|bg|Враца|dil_adı=e}}, [[Bulgar Kiril alfabesinin Latin harfleriyle ifade edilmesi|trl]]: ''Vratsa''<ref>[http://www.mfa.gov.tr/yurtdisi-teskilati.tr.mfa Dışişleri Bakanlığı URL Erişim tarihi: 13 Ağustos 2008]</ref>), [[Bulgaristan]]'da bir [[şehir]]dir.
 
== Tarihçe ==
İvraca’ya yerleşim ilk topluluk [[Traklar]]dır. Traklar’ı, [[Makedonya (antik krallık) |Makedonya Krallığı]] ve Roma İmparatorluğu takip etmiştir. Tarihi yerleşim Leva Deresi kanyonunda kurulmuş olan Vratitsa’dır. [[Slavlar]] ve sonrasında [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] hâkimiyetine giren yerleşim, [[7. yüzyıl]] sonlarına doğru [[Birinci Bulgar İmparatorluğu]] topraklarına katıldı. [[II. Basileios]]’un [[Birinci Bulgar İmparatorluğu]]’nu ortadan kaldırmasıyla yeniden Bizans hakimiyetine giren yerleşim, [[I. İvan Asen]] ile kardeşi II. Petro’ nun liderliğini yaptığı Bulgar isyanı sonucu 1185 yılında kurulan [[İkinci Bulgar İmparatorluğu]] topraklarına katıldı. Şehrin Osmanlı hakimiyetine girmesi hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte, 1393 yılında [[I. Bayezid]] tarafından [[Osmanlı İmparatorluğu| Osmanlı]] topraklarına katıldığı düşünülmektedir. Tarihi yerleşim olan “Vratitsa” 1444 yılında [[Varna]] üzerine yürüyen Haçlı kuvvetlerince yıkıldı. Bunun üzerine yerleşim, kanyon dışına doğru açık alanda yeniden inşa edildi.
 
1479 tarihli tahrir kayıtlarında Niğbolu sancağına bağlı bir kaza ve pazar merkezi konumunda olan yerleşimde; 23 Müslüman ve 296 Hristiyan hânesi bulunurken, 1485 tarihli bir kayıtta ise 25 Müslüman ve 287 Hristiyan hane bulunmaktaydı. Bu tarihten sonra şehirdeki Müslüman nüfusta büyük artış yaşandı. 1516 yılına gelindiğinde dışarıdan gelenler ve İslam dinine gelenlerle birlikte şehirdeki Müslüman 70 haneye (350 civarında kişi) çıkarken, Hıristiyanlarda 300 hane kadardı. Bu dönemde [[şıra]]cılık ön plana çıkarken, hububat üretimi, su değirmenleri ve arıcılık da önemli gelir kaynaklarındandı. 1550 yılı tahrir kayıtlarında kasabada; 82 Müslüman ve 354 hane bulunuyordu. Gümüş madenciliği, tahıl ve bal üretimi ile şarapçılığın da gelişmesine bağlı olarak pazarcılığında artmasıyla şehirde nüfus artışı yaşanmıştır. 1580 yılına gelindiğinde yerleşimdeki Müslümanlar üç mahallede 258 hane, Hristiyanlar on iki mahallede 583 hane, Çingeneler de ayrı olarak 7 hane şeklinde kaydedilmişti. 1595 yılında [[Eflak Prensliği|Eflak Voyvodası]] Mihai Viteazul tarafından tahrip edilirken, Hristiyan halkın bir kısmı da Eflak taraflarına götürüldü. 1642 tarihli Avarız kaydına göre kasabada, 3 Müslüman ve 7 Hristiyan mahalle bulunmaktaydı<ref name= "ivraca3">Demir, S., Civelek, G.,” XVII. Yüzyıl Ortalarına Doğru İvraca Kazası (1642 Tarihli Avarız Defterine Göre)”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.19, sayı.2, 2015. URL: http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunisosbil/article/view/5000151041/5000137083. Erişim: 2018-06-16</ref>.
 
Uzun süre Niğbolu sancağına bağlı olan yerleşim, 1864 yılında [[Tuna Vilayeti]]’nin kurulmasıyla [[Vidin Sancağı]]na bağlandı ve bu durum Osmanlı hakimiyetinin sonuna kadar böyle devam etti. 1868 tarihli Tuna Vilâyeti Salnâmesi’ne göre İvraca’da; 2412 hâne, 659 dükkân, otuz yedi han, üç hamam, yirmi beş su değirmeni, üç fabrika, bir saat kulesi ile yedi cami, dört kilise ve bir sinagog bulunuyordu. Yahudi topluluğun [[Kırım Savaşı]]’ndan sonra 1860’larda İvraca’ya geldiği düşünülmektedir. 1873 tarihli Tuna Vilâyeti Salnâmesi’ne göre İvraca’da 1594 Müslüman erkek nüfusun 800 Müslüman hânesi, 3900 erkek nüfuslu 1654 Gayrimüslim hânesi vardı (toplamda 5495 erkek nüfus). 1876 yılında yaşanan [[Bulgar İsyanları]] sırasında yaşanan kaotik durumdan yerleşimde oldukça etkilendi. [[1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı]] sırasında 1877 yılında Rus kuvvetlerince ele geçirilen yerleşim, [[Berlin Antlaşması (1878) |Berlin Antlaşması]] uyarınca 1878 yılında [[Bulgaristan Prensliği]]’ne bağlandı. Bu dönemde Müslüman nüfus büyük oranda Anadolu’ya göç etti.
1887’de İvraca’da; 10268’i Bulgar, 736’sı Türk, 196’sı Yahudi, 123’ü Müslüman Çingene olmak üzere 11323 kişi yaşamaktaydı. 1934 yılında şehir nüfusu 16.188’e çıkmış olup, bu nüfusun 496’sı Müslüman, 28’i de Yahudiydi.[[II. Dünya Savaşı]] esnasında baskı altında kalan Yahudi nüfusun hepsi 1949 yılında İsrail’e göç etti.
 
 
== Not ==