İstanbul: Revizyonlar arasındaki fark

İstanbul Türkiye'nin kuzeybatısında, [[Marmara Denizi|Marmara]] kıyısı ve [[Boğaziçi]] boyunca, [[Haliç]]'i de çevreleyecek şekilde kurulmuştur. İstanbul [[kıtalararası şehir|kıtalararası bir şehir]] olup, [[Avrupa]]'daki bölümüne [[Avrupa Yakası]] veya Rumeli Yakası, [[Asya]]'daki bölümüne ise [[Anadolu Yakası]] veya Asya Yakası denir. Tarihte ilk olarak üç tarafı Marmara Denizi, Boğaziçi ve Haliç'in sardığı bir yarımada üzerinde kurulan İstanbul'un batıdaki sınırını [[İstanbul Surları]] oluşturmaktaydı. Gelişme ve büyüme sürecinde surların her seferinde daha batıya ilerletilerek inşa edilmesiyle 4 defa genişletilen şehrin<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.istanbul.gov.tr/Default.aspx?pid=12413 | başlık = İstanbul'a merhaba | erişimtarihi =28 Temmuz 2009| yayımcı = istanbul.gov.tr T.C. İstanbul Valiliği | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150910051845/http://www.istanbul.gov.tr/Default.aspx?pid=12413 | arşivtarihi = 10 Eylül 2015}}</ref> 39 ilçesi vardır. Sınırları içerisinde ise [[İstanbul Büyükşehir Belediyesi|büyükşehir belediyesi]] ile birlikte toplam 40 belediye bulunmaktadır.

 

 

Son yıllarda birbiri ardına ortaya çıkartılan arkeolojik bulgularla insanlık tarihine ilişkin önemli bilgiler elde edilmiştir. [[Yarımburgaz Mağarası]]'ndan çıkarılan taş aletlerle, ilkel insan izlerinin 400.000 yıl öncesine dayandığı ortaya çıkmıştır.<ref name="C.P.İ-I">{{Kitap kaynağı| son = Kaya| ilk = Önder| yazarurl = [[Önder Kaya]]| yardımcıyazarlar = | yıl = 2010| başlık = Cihan Payitahtı İstanbul| yayımcı = Timaş| yer = İstanbul| id = ISBN 978-605-114-165-5 | dil = Türkçe | bölüm = Byzas'ın yerinden Konstantin'in şehrine: İstanbul | sayfalar = sf. 15-23}}</ref><ref name="Valilik-dergi">{{Web kaynağı | url = http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:7fkquRL90PwJ:dergi.istanbul.gov.tr/Default.aspx%3Fpid%3D518%26did%3D1%26sid%3D26+yar%C4%B1mburgaz+ma%C4%9Faras%C4%B1+M.%C3%B6.+400.000&cd=7&hl=tr&ct=clnk&gl=tr | başlık = Çağlar boyu İstanbul | erişimtarihi = 29 Haziran 2010 | arşivengelli = evet}}</ref><ref name="Yarımburgaz">{{Web kaynağı | url = http://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/2027.42/34951/1/3_ftp.pdf | başlık = History of sedimentary infilling of Yarimburgaz Cave, Turkey | erişimtarihi = 29 Haziran 2010 | arşivengelli = evet}} {{İng}} ([http://www.webcitation.org/5qr8xTWQI WebCite®])</ref><ref name="Denizce">{{Web kaynağı | url = http://www.denizce.com/tunaturgay12.asp | başlık = İstanbul'un en eski yerleşimi: Yarımburgaz Mağaraları | erişimtarihi = 29 Haziran 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150122234220/http://www.denizce.com:80/tunaturgay12.asp | arşivtarihi = 22 Ocak 2015}} ([http://www.webcitation.org/5qr9PNvIO WebCite®])</ref> Anadolu Yakası'nda yürütülen kazı çalışmaları ve bunlara bağlı araştırmalar, şehirde tarım ve hayvancılığa dayalı ilk yerleşik insan topluluğunun MÖ 5500'lere tarihlenen [[Fikirtepe Kültürü]] olduğunu göstermiştir.<ref name="D.B.İ.A. Fikirtepe">{{Ansiklopedi kaynağı|son= |ilk= |madde=Fikirtepe Kültürü|ansiklopedi=[[Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi]] |editör= |yayımcı=Tarih Vakfı Yayınları |yer=İstanbul |yıl=1993 |basım= |cilt=III |sayfalar= sf. 315, 316, 317 |erişimtarihi=29 Haziran 2010}}</ref> Bu arkeolojik bulgular yalnızca İstanbul'un değil, tüm Marmara Bölgesi'nin en eski insan izleridir.<ref name="D.B.İ.A. Fikirtepe"/> İstanbul sınırları içinde kent bazında ilk yerleşimler ise Anadolu Yakası'nda [[Kalkedon]]; Avrupa Yakası'nda [[Byzantion]]'dur. Cumhuriyet dönemi öncesinde egemenliği altında olduğu devletlere yüzlerce yıl başkentlik yapan İstanbul, 13 Ekim 1923 tarihinde başkentin [[Ankara]]'ya taşınmasıyla bu özelliğini yitirmiş; ancak ülkenin ticaret, sanayi, ulaşım, turizm, eğitim, kültür ve sanat merkezi olma özelliğini sürdüregelmiştir.<ref name="Temel Britannica115">{{Ansiklopedi kaynağı|son= |ilk= |madde=İstanbul|ansiklopedi=Temel Britannica |editör= |yayımcı=Ana Yayıncılık |yer=İstanbul |yıl=1993 |basım= |cilt=IX |sayfalar= sf. 115 |erişimtarihi=29 Haziran 2010}}</ref>