Hatukaylar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Esc2003 (mesaj | katkılar)
Ea-Nasir (mesaj | katkılar)
Tarih bölümü ve etimoloji bölümü genişletildi
11. satır:
| ilgili gruplar = [[Kabardeyler]], [[Şapsığlar]], [[Çerkesler]], [[Türkiye Çerkesleri]]
}}
'''Hatukaylar''' ya da '''Hatukuaylar'''<ref>http://www.circassiancenter.com/cc-turkiye/edebiyat/semerko/fikralar/041_ucvakitnamaz.htm</ref> veya '''Hatkoylar''' ([[Çerkesçe]] ''хьатикъоехэр,Хьатыкъуай; хьатикъуайхэр''[[Rusça]] Хатукай, Гатюкай; [[RusçaArapça]] ''хатукаевцы''حتوقاي‎), Bir [[Çerkes]] ([[Adige]]) boyudur. [[Türkiye Çerkesleri]]nden ufak bir grup olup birkaç köy dışında çoğu [[Kayseri]] ilinin [[Pınarbaşı, Kayseri|Pınarbaşı]] ilçesindeki 18 köyde yaşarlar. Kafkasya'da [[Temirgoylar]]ın komşusu olarak [[Şhaguaşe]] ve [[Pşışe]] nehirleri arasındaki arazide yaşıyorlardı. [[Batı Çerkesleri]]nden olan Hatukay boyu Kafkasya’da kalmadığı için Çerkes diyalektolojisinde adları geçmez.<ref name="refMuratpapşuçerkesdilleri">Papşu, Murat (2003). [http://www.kafkasfederasyonu.org/kultursanat/anadil/cerkes_dilleri.htm Çerkes dillerine genel bir bakış Kafkasya ve Türkiye]. Nart Dergisi, Mart-Nisan 2003, Sayı:35</ref>
 
== Tarihi topraklarıTarih ==
Hatukaylar [[Batı Çerkesleri|Batı Çerkes]] boy prensliklerinden olmakla beraber tarihsel anayurtları [[Kuban Nehri]] çevresindedir. Hatukaylar küçük bir topluluk oldukları için bazen [[Çemguylar|Çemguy]] boyunun bir alt grubu olarak varsayılır. Komşuları: [[Bjeduğlar]] (Batı), [[Abzahlar|Abdzahlar]] (Güney) ve [[Çemguylar]] (Doğu). 18. yüzyılın sonlarında [[Bjeduğlar'ın|Bjeduğların]] batısında ve [[Kuban Nehri]]'nin sol tarafı ile [[Şagvaşe]]'nin sağ tarafında oturuyorlardı. Ancak 19. yüzyılın ilk yarısında daha doğuya kayarak [[Bjeduğlar]] ve [[Çemguylar]]ın arasına yerleşmişlerdir.<ref name="refKafkasyanınetnik">[http://www.kafkas.org.tr/bgkafkas/etnikcografya.html Kafkasya'nın etnik mozaiği]</ref>
 
[[Rus-Çerkes Savaşı|Rus işgalinden]] önce Hatukaylar diğer [[Çerkesler|Çerkes boylarına]] ve [[Kırım Tatarları|Kırım Tatarlarına]] karşı bir çok savaş veren savaşçı bir boy olarak bilinirdi.
 
Hatukay prenslerinden en bilineni [[Aslan-Giray]] olarak geçer. Fiziksel olarak güçlü olmasa da, yetenekli bir konuşmacı ve liderdi. Onun hükmünde Hatukaylar gücünün zirvesine ulaştılar. Ölümünden sonra prenslik iç savaşa girdi ve eski gücünü kaybetti.
 
[[Rus-Çerkes Savaşı|Rusya'nın Kafkasya'yı işgalinden]] sonra, Hatukay boyunun anavatanı ele geçirildi ve Hatukay boyuna mensup olanlar diğer Çerkes boyları arasında dağıtıldı. Bu sebeple Hatukay boyu yok oluşla karşı karşıya geldi.
 
== İsim Etimolojisi ==
Hatukay isminin kökeni ile ilgili bir iddia ismin Хьаты ("Hatti") ve Къуэ ("Oğul") kelimelerin birleşiminden "Hattilerin Evladı" gibi bir anlama geldiğidir. "Hatti" antik bir isimdir ve [[Hattiler|Anadoludaki Hatti uygarlığından]] gelir.
 
[[Hititler]] ([[Hititçe]] "Nesili") de aynı isimle anılmaktaydı. Bu isim, [[Nart destanları|Nart Destanlarında]] [[Peterez|Peterez'in]] konuştuğu dil Hattice olarak geçmektedir.
 
Diğer bir iddia ise, ismin [[Prens İnal|Prens Büyük İnal]]'ın oğlu [[Temruk]]'un oğlu [[Hatko]]'dan geldiğidir. [[Hatko]], [[Taman Yarımadası]]'nın prensi olmakla beraber prensliğinin adı Хьатыкъуай (Hatko'nun yeri) idi.
 
== Türkiye Hatukay köyleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hatukaylar" sayfasından alınmıştır