Meydan Dağı: Revizyonlar arasındaki fark

'''Meydan Dağı''', Van-Ağrı il sınırlarında, Van Gölü'nün kuzeyinde, [[Erciş]]'in 7 km KB'sında, bitişiğinde Gürgürbaba Domu bulunan [[volkan dağı]]. En yüksek nokta Gürgür Dağı zirvesi 2778 m, Meydan Dağı'nın kalderasının tabanı 2320 m'dir. Kaldera içinde çevre sularının toplanması ile [[kaldera]] gölü oluşmuştur. Bu gölden çıkan sular Meydan Deresi'ni oluşturur<ref name="akköprü">{{web kaynağı |soyadı1=AKKÖPRÜ |ad1=Ebru ve diğ. |başlık=Meydan Kalderası ve Gürgürbaba Domu Çevresinin Jeomorfolojik Özellikleri |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/843706 |yayıncı=Coğrafi Bilimler Dergisi |erişimtarihi=20 Aralık 2019 |tarih=2019}}</ref>.

Gügürbaba Domu'nun oluşumu esnasında Meydan Kalderasının doğu ve güneydoğu yamaçları yok olmuştur. Başlangıçta oval veya daire şeklinde olduğu düşünülen kaldera, günümüzde yarım daire şeklindedir. Meydan Volkanı, kendisinden sonra oluşan Gürgürbaba Volkanının oluşumunun tetiklediği çökme ile kalderaya dönüşmüştür. Kaldera çevresinde patlama belirtisi olan piroklastik ürünlerin bulunmaması, ana volkan akıntılarının ilk hallerini koruması kalderanın patlama ile değil, çökme ile oluştuğunun delilleridir<ref name="akköprü"/>.

Kuzeyde Ağırkaya Volkanı, güneyde Kocapınar, doğuda Zilan Deresi, batısında [[Dedeli, Patnos|Dedeli köyü]] yer alır. Meydan Volkanı ve Gürgürbaba Domu'nun oluşumu, Miyosen, Pliyosen, Kuaterner dönemlerinde üç aşamada oluşmuştur. Meydan Dağı stratovolkan özelliğindedir. Gürgürbaba yükseltisi ise [[Riyolit|riyolitik]] [[obsidiyen]] domudur. Alanda domlar, vadiler, riyolit obsidiyen akıntıları, lav platoları ve lav yayılım sahaları bulunur<ref name="akköprü"/>.

Gürgürbaba Domu şekline bağlı olarak çevresinde radyal tipte drenaj ağı oluşmuştur. Çakal Dere, Çalı Dere, Çoban Dere, Yeşil Dere, Köse Dere, Kilis Dere, Küçük Dere, Arpa Dere ve Sakız Dere bu özellikteki akarsulardır. Bu akarsular kaldera içindekilere göre daha uzundur. Zilan Çayı ile birleşen bu akarsular Van Gölü'ne dökülür. Meydan Kalderasının içinde merkeze doğru sentripetal drenaj gelişmiştir. Radyal drenajlı, dik ve derin yamaçlı [[çentik vadi]]lere sahip bazı akarsular şunlardır: Meydan Deresi, Kilis Deresi, Başmağara Deresi, Kocagavur Deresi, Çayırbiçen Deresi, Mirza Deresi, Kara Dere, Küçük Dere<ref name="akköprü"/>.

Kaldera içindeki ve Gürgürbaba Domundan gelen dereleri toplayan ''Meydan Deresi'' Erçiş yakınlarında [[Zilan Çayı]] ile birleşir ve Van Gölü'ne ulaşır. Akarsu Meydan Volkanı [[ponza]] ve [[tüf]]leri ile Güggürbaba obsidiyenlerinin kesişim alanından akması nedeniyle ''asimetrik vadi'' tipi geliştirmiştir. Meydan Volkanı üzerindeki akarsulardan kuzeybatı ve batısında bulunanlar [[Muş Ovası]]na, doğu ve güneyindekiler [[Van Gölü Kapalı Havzası]]na akarlar. Yani volkan Muş Ovası ile Van Gölü Havzası arasında [[su bölümü çizgisi]]ni oluşturur<ref name="akköprü"/>.

Bitki örtüsünün zayıf olduğu arazide şiddetli [[erozyon]] gelişmiştir. Kaldera içindeki gölden çevre köylere sulama suyunun verilmesi gölü kurutacak, beşeri ve doğal ortam zarar görecektir. Kaldera gölü çevresinde yazın [[yaylacılık]] yapılmaktadır. Meydan volkanı çevresinde Alt [[Paleolitik]] (Eski Taş Çağı)devre ait [[Aşölyen]] tipi işlenmiş obsidiyenler bulunmuştur<ref name="akköprü"/>.